Avustralya’da araştırmacılar, tropikal yağmur ormanlarında saklanan vahşi hayatı derinlemesine keşfedebileceğimiz bir cihaz üzerinde çalışıyor. Ormanların mevcut durumunu ve zenginlik derecesini tespit etmeyi amaçlayan bu cihaz, sesten manzaralar (soundscaping) yakalıyor. Çekirgelerin sesleri, kuşların kanat çırpışı, ötüşleri ve hatta civardan geçen bir sürüngenin tıslaması, bir ses haritası oluşturuyor.
The Nature Conservancy’de görev alan Eddie Game’e göre, yakalanan bu sesler ekosistemin sağlığı ve biyolojik çeşitliliği hakkında önemli bilgiler sunabilir. Game aynı zamanda, kış aylarında Papua Yeni Gine’deki Adelbert Dağları’na yapılan yolculuğa öncülük etti: “Sesleri kullanmak oldukça işlevsel bir seçenek, Yeni Gine’deki yaşam alanlarının başka yöntemlerle araştırılması çok zor.”
Şimdiye kadar, akustik ekolojinin bilimsel alanda kullanılması belli türler ve kısa zaman aralıklarıyla sınırlıydı. Bu projeyle birlikte, 24 saat boyunca ses kaydı yapılabilecek: “Şimdiye kadarki en büyük ses manzarasını yakalamış bulunuyoruz. 11 bin 131 hektarlık bir alanı dinleyebildik.” Elde edilen ses manzaraları Queensland Üniversitesi’ndeki bilim insanları tarafından grafik görüntülere dönüştürülüyor.
Doğal kaynakların korunmasını üstlenen kuruluş Nature Conservancy, ormanların yerleşim yeri haline gelmesini engellemek adına 15 yıldır Adelbertlerdeki yerlilerle çalışmalarını sürdürüyor. Bu kayıtların cassowary*, bandikut faresi ve cennet kuşu gibi ender türlerin yaşam alanları hakkında daha fazla şey söyleyebilmesi bekleniyor.
Akustik ekoloji nedir?
Akustik ekoloji, ses kirliliğine dikkat çekmek amacıyla 70’lerde ortaya atılmış bir kavram. Bir ekosistemdeki seslerin kaydedilmesi ve bilim, sanat gibi farklı alanlarda kullanılmasını da barındırıyor bu terim. Aynı zamanda, iklim değişikliğinin etkilerine dikkat çekmek ve ekosistemlerdeki biyolojik çeşitlilikten haberdar olmak için sıklıkla başvurulan bir alan. Farklı zaman aralıklarında yapılan ses kayıtlarıyla, bir ekosistemin ne derece değiştiğini ya da zarar gördüğünü gözlemlemek ve gerekli önlemleri almak mümkün.
*Cassowary: Avustralya ve Yeni Gine’ye özgü uçamayan bir kuş türü.
Kaynak: SMH, Yeşil Gazete