Geçtiğimiz günlerde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Sema Ramazanoğlu, 16 yaşından küçük çocukların güvenlik sebebiyle sosyal medyaya erişimlerine yasak getirileceğini açıkladı. Peki, çocuk evlilikleri konusunda herhangi bir güvenlik söz konusu mu?
Çocukların güvenliğinin sağlanması için Youtube, Twitter ve Facebook gibi sosyal medya platformlarına erişim yasağı getiriliceği açıklandı. Peki, söz konusu çocukların güvenliği ise çocuk evlilikleri hakkında Türkiye’nin karnesi ne durumda?
Yüzde 30’dan fazlası çocuk yaşta evlendiriliyor
Çocuk evlilikleri konusunda dünya istatistikleri oldukça iç karartıcı. Çocuk evlilikleri üzerine araştırmalar yapan ve kampanyalar düzenleyen Girls Not Brides‘ın verilerine göre, günümüzde yaşayan kadınların yüzde 30’u 18 yaşından önce evlendirilmiş. Her yıl ise tüm dünyada 15 milyon kız çocuğu, bu tür evliliklerin objesi hâline geliyor. Türkiye’de ise durum farklı değil. Türkiye Nüfüs ve Sağlık Araştırmaları sonuçlarına göre, Türkiye’de yapılan her 3 evlilikten 1’i çocuk evliliği. Milli Eğitim Bakanlığı’nın verilerine göre de çocuk evliliği yüzünden eğitime devam edemeyenlerin yüzde 97.4’ü kız öğrenciler.
Türkiye’de 181 bin 36 çocuk gelin var
Aralık ayının başında açıklanan raporlara göre Türkiye’deki çocuk yaşta evlendirilen kız çocuklarının sayısı oldukça yüksek. İzmir Barosu Kadın Hakları Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Nuriye Kadan, konu hakkında şöyle açıklama yapıyor: “Ülkemizde ne yazık ki 181 bin 36 çocuk gelin bulunuyor. Bu evlilikler imam nikahına dayalı olduğundan sayının çok daha fazla olduğunu düşünüyoruz. 2012 yılında 20 bine yakın aile 16 yaşından küçük kızlarını evlendirebilmek için dava açmış.”
Suriyeli mülteci aileler çocuklarını para karşılığı evlendiriyor
Ortadoğu’da yükselen savaşın en büyük mağdurlarından biri de şüphesiz mülteciler. Ancak mültecilerin yaşadığı problemler barınma, çalışma ve yaşam idamesi gibi konularla sınırlı kalmıyor. Girls Not Brides‘ın araştırmasına göre, Suriye’deki savaştan Türkiye’ye kaçmak zorunda kalan pek çok aile, 18 yaş altı kız çocuklarını para karşılığında evlendirmek zorunda bırakılıyor.
2012 yılında 20 bin aile çocuklarını evlendirebilmek için mahkemeye başvurdu
Ataerkil ve geleneksel yapının hüküm sürdüğü Türkiye’de ise aileler konu hakkında bilinçli değil. Yine konuyla alakalı araştırmaları dile getiren Avukat Nuriye Kadan, yalnızca 2012 yılında 20 bin ailenin, kız çocuklarını 16 yaşından önce evlendirtebilmek için mahkemeye başvurduğunu belirtti.
Kadan, ayrıca 15-19 yaş arasındaki çocuk ve kadın bireylerin yaşadığı ölümlerin birinci sebebinin hamilelik ve doğumun açtığı sorunlar olduğunu vurguladı.
Çözüm bulunmazsa bilanço ağır
Raporlara göre dünyada yaşanan bu probleme çözüm bulunmazsa istatistiki veriler çok büyük bir karanlığa işaret ediyor. Çocuk evliliklerinin önüne geçilmediği takdirde 2050 yılına gelindiğinde tüm dünyada 1.2 milyar çocuk yaşta evlenmiş birey bulunacak. Türkiye’deki en büyük problem ise başlık parası geleneği. Kadını başlıca gündem maddesi alan Kazete’nin Haziran 2015 tarihli haberine göre, 15-59 yaş arası 17 bin 900 kadının katıldığı Aile İçi Şiddet Araştırması raporuna göre, Türkiye’de yaşanan çocuk evliliklerinin yüzde 21’ine başlık parası ödenmiş.
Hazırlayan: Burak Avşar
