Gezegendeki adaletsizliklere, ayrımcılıklara, savaşa, özgürlük karşıtlarına, faşistlere, diktatörlere ve kötülüğe karşı barış ve barışçıl aktivizmi seçerek elimizde kalan umutları yeşertmeyi sağlamış 16 tarihi kişilik:
14. Dalai Lama Tenzin Gyatso
Barış kavramı söylendiğinde akla ilk gelen isimlerden biri olan 14. Dalai Lama Tenzin Gyatso, Tibet Budizmi’nin Gelug okulunun başrahibi ve hayatı boyunca dünyadaki Tibetlilerin özgürlüğünü ve temel haklarını korumak için mücadele etti. Gyatso, mutlu bir hayatın merhametten ve şiddet içermeyen gösterilerden geçtiğine inanıyor. 1989 yılında Nobel Barış Ödülü’nü kazanan Gyatso, tüm dünyayı dolaşarak Budizm öğretilerini insanlarla paylaşmasıya biliniyor.
Albert Einstein
Modern fizik hakkında yaptığı devrimsel çalışmalar ile tanınan Albert Einstein, kendisini “militan” bir barış yanlısı olarak nitelerken şu sözleri hafızalardan hiç çıkmıyor:
“Sadece barışçı değil, militan bir barışçıyım. Barış için savaşmaya hazırım.”
Sophie Scholl
1940-1943 yılları arasında Nazi Almanyası’nda anti-faşist ve katolik bir hareketin üyesi olan Sophie Scholl, pasif direnişin önemli simgelerinden biri. Diğer insanları da Nazilere karşı pasif direnişe çağıran ve savaş karşıtı propaganda için bildiri dağıtmaya teşvik eden Sophie, Nazi askerleri tarafından yaptığı çalışmalar sebebiyle infaz edildi. Ölüm anına kadar yaptıklarının arkasında dururken birilerinin diktatöre karşı ayağa kalkması gerektiğini belirtti.
Mahatma Gandhi
Dalai Lama’nın barış konusundaki ününe sahip bir diğer isim de Gandhi. Hindistan’daki pasif direnişin lideri Gandhi, hayatı boyunca şiddet içermeyen gösterileri savundu. Tüm hayatını Hindistan’ın özgürlük mücadelesine adayan Gandhi, bir suikast sonucunda yaşama veda etti, ancak öğretileri tüm dünyada büyük yankılar uyandırdı.
George Bernard Shaw
İrlandalı oyun yazarı George Bernard Shaw da barışın önemli savaşçılarından. Oyunlarına ve radyo yayını sırasında konuşmalarına kattığı sosyalist düşüncelerinin yanı sıra Shaw, dostlarını ve düşmanlarını sevmenin öneminden bahsetti.
John Lennon
Ünlü İngiliz grubu Beatles ile gelen ün bir tarafa, Vietnam Savaşı’na karşı konuşan en güçlü barış yanlılarından birisi de John Lennon. Barış ve sevgi düşüncelerini şarkılarıyla duyurmayı hedefleyen Lennon’ın Imagine ve All You Need is Love şarkıları en bilinenlerinden. Ölümü hakkında pek çok komplo teorisi ortaya çıksa da Lennon, kaldığı otelinden çıktığı 8 Aralık günü silahlı saldırı sonucu yaşama veda etti.
Leo Tolstoy
Anna Karenina ve Savaş ve Barış kitaplarının yazarı Leo Tolstoy da sıkı bir barış yanlısıydı. Kendisini daha çok yazarlık alanında bilmemize rağmen ezber bozan eserlerinden çok daha fazlasını yaptı. 1800’lü yılların ortalarında gerçekleşen Kırım Savaşı’nda cephede bulunan Tolstoy, bu savaşın etkileriyle birlikte kendisini bir barış yanlısı olarak tanımladı.
Martin Luther King, Jr.
Zamanımızın en ünlü barış yanlılarından Martin Luther King, Baptist cemaatinde papazdı. “Bir hayalim var” diyerek yaptığı konuşma dünya tarihinde çok önemli bir yer elde etti. Amerika’daki sivil haklar mücadelesinde kilit bir rol oynayan King, barışçıl gösteriler ile adalet kurbanlarını savunan bir yaşam geçirdi. King 4 Nisan günü, öğleden sonra saat saat 6’da bir otelin balkonundayken uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
Nelson Mandela
Hayatını eşitlik, adalet, barış ve özgürlüğe adayan Nelson Mandela, hayatını adil olmayan koşullar ve büyük cezalar ile geçirdi, ancak hiçbir zaman ırkçılığa ırkçılık ile karşılık vermedi. Misyonundan hiçbir zaman vazgeçmeyen Mandela, Güney Afrika’da yürüttüğü ayrımcılık karşıtı düşünceleri ile hem dünyanın daha iyi bir yer olmasına ön ayak oldu hem de dünyayı değiştirmek isteyenlere ilham kaynağı görevini üstlendi.
Mother Teresa
Hayatının büyük bir kısmını Calcutta’da geçiren Katolik rahibe Mother Teresa, yoksul bireylere yardım eden Order of the Missionaries of Charity organizasyonunun kuruculuğunu yaptı. Hayatı boyunca yoksul ve hasta bireylere yardım etmek için çalışan Teresa, 1979 yılında yaptığı çalışmalar sayesinde Nobel Barış Ödülü’nü kazandı.
Linus Pauling
ABD’li kuantum kimyageri ve biyokimyager Linus Pauling, Nobel Kimya Ödülü ve Nobel Barış Ödülü ve Lenin Barış Ödülü’nü kazanmasıyla tanındı. Nükleer silahların test edilmesini yasaklamak için yaptığı çalışmalar ile tarihe adını barış yanlısı bir şekilde kazıyan Pauling, Manhattan Projesi için Oppenheimer tarafından davet almıştı. Ancak barışsever olduğunu söyleyip bu daveti geri çevirdi.
Helen Keller
Pedagog, aktivist ve yazar olan Helen Keller’i meslektaşlarından ayıran en önemli özelliği kör, sağır ve dilsiz olmasıydı. Pek çok insanın engel olarak gördüğü durumlara rağmen başardıkları, onu efsanevi bir kişilik hâline getirdi. Amerikan Görme Engelliler Vakfı olmak üzere pek çok sayıda organizasyonda görev alan Keller, dünyadaki pek çok insana ilham kaynağı oldu.
Anne Frank
Yahudi Soykırımı sırasında saklanarak 2 yıl geçiren ve bu 2 yılı bir günlük tutarak değerlendiren Anne Frank, 15 yaşında Nazi toplama kampında yaşamını yitirdi. Frank’in yazdıklarını Diary of a Young Girl isimli kitap ile bizlere ulaştırmasını sağlayan babası sayesinde soykırım günlerini yaşayan en ünlü isimlerden biri oldu.
Bob Marley
Pek çoğumuz Bob Marley’i dünyaya tanıttığı reggae müziği ile biliriz. Ancak şarkılarının sözlerine dikkatlice baktığımızda Marley, düşüncesini barış, özgürlük, eşitlik gibi kavramlar etrafında çevrelemiştir. Yaptığı çalışmalar ile Jamaika hükümetinden Order of Merit’e, Birleşmiş Milletler’den de Barış Madalyası’na layık görülmüştür.
Jane Addams
Kadın hakları konusunda çalışmalar yürüten ve Nobel Barış Ödülü’nü kazanan ikinci kadın olarak tarihe geçen Jane Addams, Barış ve Özgürlük İçin Uluslararası Kadın Cemiyeti’ni kurdu. Addams aynı zamanda hayatını çocuk işçilerin hakları için mücadele ederek geçirdi.
Anna Politkovskaya
Çeçen Savaşı hakkında söyledikleri ve Putin’e karşı muhalif duruşu ile tanınan Anna Politkovskaya gazeteci ve insan hakları aktivistiydi. Rusya’daki şiddete karşı farkındalığın artmasını sağlayan Politkovskaya, 2006 yılında evindeyken suikaste uğrayarak yaşamını yitirdi.
Hazırlayan: Burak Avşar
