2010 yılında seyahat etmeyi seven, bunu bir yaşam biçimi olarak benimsemiş ve ilgi alanları yurt içi ve yurt dışında özellikle UNESCO Dünya Mirası alanlarını gezmek olan gönüllüler tarafından kurulmuş Dünya Mirası Gezginleri Derneği‘nin başkanı sevgili Nevin Salman ile çok keyifli bir söyleşi gerçekleştirdik.
Dünya Mirası Gezginleri Derneğini bilmeyenler için biraz anlatabilir misiniz?
Derneğimizin amacı; Unesco’nun ilan ettiği Kültürel ve Doğal Dünya Miraslarının tanıtımını yaparak ülkemizde bulunan Dünya Miraslarının tanınmasını ve korunmalarını sağlamak ve toplumun bilinçlendirilmesi, ülkemizdeki benzer yerlerin de Unesco Dünya Mirası (UDM) Listesine alınması için yöre Belediyelerine destek ve yardımcı olmak. Ayrıca, genç kuşakların dünya mirası farkındalıklarının arttırılması, bu alanların korunma bilincine varılması, dünya miraslarının korunmasının sağlanması amaçlı eğitim programları, dünya mirası alanında lisans üstü eğitim olanaklarının sağlanması, konferans ve sempozyumlar düzenleyerek sivil toplum örgütleri, yerel yöneticiler ve eğitim kurumlarıyla çalışmalar yapılmak da yine misyonlarımız arasında. Somut ve somut olmayan kültür ve doğal miraslarımızın korunmalarının sağlanması ve farkındalıklarının arttırılması için Derneği’mizin vizyonu ve misyonu doğrultusunda çocukların ve gençlerin eğitimi öncelikli hedefimiz. Bu amaçla, Derneğimiz bünyesinde oluşturduğumuz Eğitim Komite‘miz, UNESCO’nun “Dünya Mirası Genç Ellerde” eğitim programına uygun olarak ülkemiz çocuk ve gençlerin dünya miraslarının korunması konusunda bilgilendirmek, farkındalıklarını arttırmak için çalışmaktayız.
Dernek nasıl kuruldu ve şu an devam eden projeler var mı?
2010 yılında kurulan derneğimiz, seyahat etmeyi seven, bunu bir yaşam biçimi olarak benimsemiş, ancak ilgi alanları yurtiçi ve yurt dışında özellikle UNESCO Dünya Mirası alanlarını gezmek olan ve bu alanların önemini bilen, kültüre ve doğaya önem veren gönüllüler tarafından kuruldu. Birkaç senedir devam ettiğimiz ve 2019-2020 eğitim yılında da başladığımız ancak pandemi dönemine nedeniyle ara verdiğimiz ilk / orta ve liselerdeki “Farkındalık Eğitimimiz” 2020 yılını bilememekle birlikte ileride umuyorum devam edecek. Harran Kaymakamlığı ve Belediyesi’ne Destek Projesi, Eğiticinin Elitimi-Gordion-Polatlı, Paydaşı olduğumuz, Kadir Has Üniversitesi UNESCO Kürsüsü dünyadaki dördüncü, ülkemizdeki birinci DÜNYA MİRASI KÜRSÜSÜ
Derneğe nasıl üye olunabiliyor?
Derneğimize herkes üye olabilir, isterse web sitemiz de yer alan formu doldurarak, yine formda belirtilen banka hesabına 100 TL. yatırarak üye olabilirler. (http://www.worldheritagetravellers.com/dernek-uyelik-formu/ ) Doğrudan bizi arayarak bize de müracaat edebilirler.
Dernek içinde ne gibi faaliyetler uygulanmakta? Öncelikli hedefler nelerdir?
Derneğimiz içinde, üyelerimizle belli zamanlarda buluşarak hem dostlukları pekiştirmek hem fikir alış-verişinde bulunmak ve yaptığımız faaliyetler hakkında bilgi vermek amacıyla buluşuyoruz. Her ay bir yemek veya kahvaltı veya bir ünlü ile sohbet toplantılarını(ne yazık ki içinde olduğumuz bu dönemde yapamıyoruz.)Umuyorum sağlıklı günlerde tekrar buluşmalarımıza başlarız. Bunun dışında hem yurt içi hem yurt dışına UDM yerleri de içine alacak geziler organize ediyoruz. Ülkemizde aday yerlerimizi de geziyor ve tanıtmaya çalışıyoruz.
İstanbul dışında dört önemli proje geliştirildi, ikisi hayata geçirildi ve ilk kez uluslararası bir festivalde aktif katılımcı olarak görev aldı.Öncelikli hedefimiz elbette Türkiye’deki Dünya Mirası sayısını arttırmak, yeni adaylar göstermek ve Aday Listede olan yörelerimizin Belediyelerine her konuda destek vermek. Eğiticinin eğitimi ve yöre okullarda farkındalık eğitimlerini devam ettirmek de önceliklerimiz arasında.
Koronavirüs sebebiyle birçok müze ve sergiye sanal geziler yapılabilmekte. Özellikle bu dönemde Göbekli Tepe sanal gezisi çok ilgi görmüş, neler söylemek istersiniz?
Evet bu dönemde çok sayıda online geziler yapılıyor, yapan seyahat acentalarını ya da yetkilileri kutluyorum. Belli yöreleri hele de Göbeklitepe gibi dünya çapında önemli yerlerin anlatımı ve gezileri konunun uzmanlarının işi… Biz Dernek olarak her konuya el atmak istemiyor ve belli konuları yetkili ağızlara bırakıyoruz. Derneğimiz de bu dönemde sanal olarak eğitimler yaptı, özellikle de 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda ilkokul öğrencilerimize yaptığımız “23 Nisan 100.Yıl Özel Antonina Çocuk Şenliği’nde” yaptığımız “Dünya Mirası Genç Ellerde” eğitim sunumu büyük ilgi gördü ve beğeni aldı. Katılan tüm çocuklarımıza da okullarda eğitim almış gibi birer sertifika da pandemi dönemi sonrası iletilecek.
Dünya Mirası Listesinde yer almanın kıstasları nelerdir? Bu süreç nasıl işler?
Dünya Mirası listesinde yer almak için Unesco’nun belirlediği 10 kriter var. Kültür mirasları 6 kritere göre – Doğal mirasları 4 kritere göre seçilir. ( http://www.worldheritagetravellers.com/dunya-mirasi-secilme-kriterleri/ ) Süreç biraz uzun soluklu. Çok kısa anlatmam gerekirse.. Öncelikle bir aday dosyası hazırlanması süreci var. Bu süreçte paydaşların ve yerel yönetimler ve ilgili Bakanlıklar da söz sahibi. Daha sonra aday yerinizin asıl listeye alınması için hazırlamış olduğunuz dosya ile Dünya Miras Merkezi’ne başvuruluyor. UNESCO tarafından üretilen seçim kriterlerinden birini karşılaması gerekir. Kültürel yerler için ICOMOS (Uluslararası Anıtlar ve Siteler Konseyi) ve / veya Doğal yerler IUCN (Dünya Koruma Birliği) tarafından değerlendirilir, araştırılır, yerinde incelemeler yapılır ve son karar için Dünya Mirası Komitesi’ne sunulur.
Şu an Türkiye’nin UNESCO Dünya Miras Alanları Listesi’ne kayıtlı 18 dünya mirası bulunmakta, bununla ilgili neler söylemek istersiniz?
Sayısız uygarlıkların beşiği, çok zengin bir kültürel ve tarihi mirasa sahip ülkemiz, aynı zamanda da eşsiz doğal güzelliklere de sahip ve bu sebeple bu sayı olması gerekenden çok çok az elbette. Derneğimizin kuruluş tarihinde ülkemizdeki Dünya Mirası sayısı uzun süre aday gösterilmediği için de 9 olarak kalmıştır, Maalesef, en büyük hata burada. Sonraki yıllarda Dünya Miraslarımız, derneğimizin de katkıları ile ancak bu sayıya ulaşabildi.
UNESCO Dünya Mirası Listesini tanıtmak için ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?
Okullarda eğitimlerimiz dışında, çeşitli Festivallerde yer alarak, davet edildiğimiz etkinliklerde Dünya Miraslarımızı tanıtarak olmanın önemini anlatıyoruz. 5 senedir yaz aylarında Bodrum’un Kültür ve Sanat Köyü Dibekhan’da kültür ve doğal miraslarımızın tanıtımı, korunmalarının sağlanması için UDM ile ilgili konferans, sunum, söyleşi ve sergi düzenliyoruz. Verdiğimiz destek ile Dünya Mirası Listesine alınan Edirne, Bergama ve Bursa Belediyelerine verdiğimiz Eğitim desteğini şimdi “Harran Kaymakamlığı ve Belediyesi’ne” ve Gordion-Polatlı’ya “Eğiticinin Eğitimi” desteği vermekteyiz. Başka yardım isteyen Belediyelerimiz de var ancak şu süreçte hiçbir şey yapamıyoruz. 2019 Ekim ayında, derneğimizin vizyonu ve misyonu doğrultusunda sürdürdüğü etkinliklerde, Muratpaşa Belediyesi’ne destek verdik. Belediye’nin gelenekselleşen “Kaleiçi Festivali’nde” çok önemli bir görev üstlendik. Festival’in resmi programında ilk gün etkinliği, Kaleiçi Meydanı’nda 23 yabancı Belediye Başkanlığı, Muratpaşa Belediye Başkanı ve yüzlerce konuk ve basın mensupları önünde, çeşitli okullardan gelen 200 kadar öğrencimize Derneğimizin “UNESCO Dünya Mirasları” kısa eğitimi ile başladı. Daha sonraki iki günde de yine değişik yaş gruplarına günde 4, toplamda 8 sunumla dünya miraslarını anlattık, sertifikalarını verdik. Derneğimiz adına mutluluk ve gurur duyarak yerine getirdiğimiz bu görev harika bir iş oldu.
Destekçileriniz var mı? Varsa kimler?
Destekçilerimiz üyelerimiz..
Sosyal medyanın yadsınamaz bir gücü var, sosyal medyaya yönelik çalışmalar yapılıyor mu ya da yapılması planlanıyor mu?
Elbette sosyal medyanın gücü yadsınamaz. Şimdilik Dernek web sayfamız dışında Facebook ve Instagram sayfalarımız var. Ben dekendi instagram sayfamda @salmanevin_gezgin olarak her gün değişik ülkelerden Dünya Mirasları fotoğraf ve bilgiler paylaşıyorum.
