Portekiz’in Porto şehrinde yer alan Livraria Lello, Dünyanın en güzel kitapçıları listesinde 3. numarada yerini almaktadır. Meşhur Harry Potter kitabının yazarı J.K. Rowling, Porto’da yaşadığı dönemde bu kitapçıdan ve Portolu öğrencilerin pelerinli okul üniformalarından esinlenerek Harry Potter’ı yazmıştır. Livraria Lello, her yıl çok sayıda turist tarafından ziyaret edilmektedir. Hatta çoğu zaman kitabevinin önünde kuyruk oluşur. Giriş biletini internet üzerinden ya da tam karşısındaki bilet satış bayiinden alabilirsiniz. Kitabevi’nin kuruluş günü ise giriş ücretsiz.
Livraria Lello’nun geçmişi
1906’da kitapçıyı açan Lello kardeşler; José ve António Lello, bir arazi sahibinin babası olan Santa Marta de Penaguião’daki Fontes’de Villa Ramadas’da dünyaya geldi. En büyük kardeşi José Lello, Porto’ya ilk giden kişi oldu. Harf mektupları, edebiyat, kitap ve müzik sevgisine sahip olan José, bir kitapçı olma hırsına da sahipti. José, ilk kitapçı dükkanını ve yayınevini 1881’de açtı. Sonrasında José ve küçük kardeşi António, José Pinto de Sousa Lello’yu kurdu.
Çok yakın olduğu bilinen iki kardeş, Porto’nun burjuvazisinin ve entelektüel çevrelerinin önemli üyeleriydi. Cumhuriyetçiliğin destekçileri olarak, Lello kardeşler, kenti nitelendiren endüstriyel ve ticari gelişme ve kültürel gürültülerin olduğu bir dönemde Porto’nun kamusal meselelerine de aktif biçimde dahil oldular.
Lello e Irmãos’un yayın faaliyetleri, kitaplar ve kültürler için güçlü bir tutku ile karakterize edildi. Sanat için bu coşku, illüstratörler ve ressamlar gibi önemli sanatçılarla yapılan işbirlikleri ve grafik tasarımında yüksek standartlar sergileyen özel baskılar ve sınırlı sayıda yayınlardan kaynaklandı.
Rua das Carmelitas üzerinde bulunan kitabevi, daha sonra mühendis Francisco Xavier Esteves’in görkemli hayal gücü ile şekillendirildi. Dış mimarisi neo gotik tarzda olan kitabevinin, iç mimarisi ise oldukça ilginç ve ihtişamlıdır. Mesela tavan tasarımı oldukça aldatıcıdır. Oyulmuş ahşaptan yapılmış gibi görünüyor; merdivenlerin alt kısmındaki süslemelerde de kullanılan bir teknik bu. Vitray tavan penceresi 8 metre uzunluğunda 3.5 metre genişliğinde bir panelden (26 fit uzunluğunda 11½ ft genişliğinde) oluşur. Lello kardeşlerin monogramı, işçiye, müşteriye, okuyucuya ve ziyaretçiye şirketin altın kuralını hatırlatmak için sunulur. Üst katta ise dikkat çekici mimari ayrıntılar bulunur: Ahşap oyma küpeşte, zemin kattan yükselen duvarların ve sütunların Art Deco ayrıntıları gibi.
Merdivenleri indikten sonra heykeltıraş Abel Salazar tarafından, iki bronz büst göze çarpıyor. İber yarımadasında en büyük yazarlarından ikisi olan Eça de Queiroz ve Miguel de Cervantes’i temsil ediyorlar. Eça, başyapıtları Os Maias (The Maias) ve O Crime Padre Amaro (Peder Amaro’nun Günahı) nedeniyle bilinir ve kitabeviyle olan bağlantısı iyi belgelenmiştir. İspanyol yazar Cervantes’in iki yıl Lizbon’da yaşamış olduğu düşünülüyor, ancak yazarın Porto’yu ziyaret edip etmediği bilinmiyor. Bununla birlikte, Cenevre’yi Lello’da, hem kitaplarında hem de bu büstünde bulabilirsiniz
Zemin kattaki galeri, raflar tarafından örtülmüş ve üstünde keskin sivri kemerler ve cam kapılar bulunmaktadır. İçlerinde kitapçıdaki en eski kitaplar bulunur, bazıları kitapçının açılışına kadar uzanır, diğerleri daha da eskidir. Nadir kitaplar ve ilk baskılar cam kapılar ardında dikkatle ve özenle tutuluyor. Livraria Lello, 1906’da tıpkı bugünkü görünümüyle açıldı – ve günümüzde hissettirdiği sansasyon, Porto’yu ziyaret eden herkes için bir sembol olmaya devam ediyor.
Daha önceleri bu kitapçının içinde fotoğraf, video çekilmesine izin verilmiyormuş ama sonradan turistlerin ilgisinden dolayı bu yasak kaldırılmış. Harry Potter serisi en dikkat çeken kitaplardan.
Livraria Lello, her yıl çok sayıda turist tarafından ziyaret edilmektedir.
http://www.livrarialello.pt/
