Amerikalı folk müzisyeni Woody Gutrie‘nin 1974 yazdığı Toprak Ev (House of Earth) kitabı, doğumunun yüzüncü yılında, 2012’de yayınlandı. Gutrie’nin tek kitabı Toprak Ev, Türkiye’de de Evrim Öncül tarafından Türkçe’ye çevrilerek Kolektif Kitap‘tan çıktı.
Pampa yakınındaki Panhandle’in büyük kısmı ağaçsız ve kurak olan Caprock bölgesinde geçen hikâye iki ana karakter üzerinden ilerliyor. Kiracı Tike Hamlin ve onun sevimli eşi Ella May. Tike isyan edip kendi köhne evine, “Geber! Yıkıl! Çürü!” diye bağırırken sefalet içinde yaşayan tüm yoksullar adına konuşur. Guthrie’nin çoğu zaman hatalı bir şekilde sadece Anmerikan kültürüne ait olduğu söylenen tüm eserleri gibi, bu kitabı da doğal afet mağdurlarının kendilerine yeni ve daha iyi yaşamlar kurabilmelerine yardım etmesi için dünya hükümetlerine doğrudan bir çağrıdır. Guthrie okurlarının Büyük Buhran’daki asıl kötü adamın kapitalizm olduğunu görmeleri için üstü kapalı yollara başvurur. Bu açıdan Toprak Evi’n Teksas yerine Haiti’deki bir gecekondu mahalesinde ya da Sudan’daki bir mülteci kampında geçebileceğini söylemek mantıksız olmaz. (sf:20)
1930’larda sık sık ortaya çıkan toz fırtınalarının tüm bölgeyi etkilemesi “Toz Çanağı” (Dust Bowl) deyimini ortaya çıkardı. 1929 Büyük Bunalımı da bölgedeki sakinlerin göç etmesine neden oldu.
Birbirlerine aşık Ella ve Tike, toz fırtınaları ile mücadele ederek çiftçilik ile hayatlarını geçindirirler. Endüstriyel tarıma, sömürü düzenine karşı durarak; insanların bu toprakları özgürce işleyebilmesi gerektiğini savunuyorlar. Kitapta “ahşap” kapitalist yağmacıları, “kerpiç” de sosyalist ütopyada toprak sahibi olan çiftçileri temsil ediyor.
Basım Tarihi: Şubat 2014
Çeviren: Evrim Öncül
Yayınevi: Kolektif Kitap
Sayfa: 218
