Bir bitkinin yok olması, kullanımının sona ermesi ya da unutulması sizce neyi değiştirebilir?
Lazların “kurum” dediği ot işte bunlardan biri…
İnsanların tarımsal faaliyetlere başladığından beri yaklaşık 10.000 yıldır sağlıklı temel besin maddelerinden biri olan ve daha 50 yıl önceye kadar Doğu Karadeniz’de, Gürcistan’ta ve muhtemelen birçok farklı coğrafyada temel besin maddelerinden biri olarak kullanılan bu doğal otu (Setaria italica) şimdilerde kuş yeminden başka bir şekilde kullanana rastlamak neredeyse imkansızdır.
”Kurum” un unutulması onunla ilişkili birçok bitkinin, onun hasadı için kullanılan aletlerin, onun yenilebilecek duruma getirilmesi sırasında uygulanan işlemlerin, ondan yapılan ekmeği, çorbayı, pilavı ve daha birçok yemeği ve bunların Lazca isimlerini de hafızalardan silmiştir.
“Kurum”un adını anan yok.
Artık “sacak/keğemuli, onçamue, çağvi, Ğomu, nogubeyi, nogubeyiş orzeni, keğemuli ya da mamaliga” diyen de kalmadı…
Lazların geleneksel bitki bilgeliğinin keşfi yolundayız.
Bizimle birlikte olmak ister misiniz?
Merhabalar,
Bizler; Ceren Kazancı ve Soner Oruç, ODTÜ kimya-biyoteknoloji ve biyoloji mezunlarıyız.
Gürcistan’nın güneybatısında Acara bölgesinde ve Türkiye’nin kuzeydoğusunda Artvin ve Rize’de yaşayan Laz halkının bitkilerle olan ilişkilerini (hangi bitkilerin ne amaçlarla nasıl kullanıldığını) ortaya koymak ve korunmasına katkı sağlamak için 3 yıllık bir araştırma çalışması yürütme niyetindeyiz.
Ceren’nin Tiflis’teki İlia üniversitesi’nde yapacaği ekoloji doktora çalışmasına da büyük katkılar sağlayacak bu araştırmanın ilk kısmını 2015 yılı boyunca Gürcistan’da Batum civarındaki köylerde gerçekleştireceğiz.
Çalışma planımız, destek verecek uzmanlar ve web sayfamız hazır; fakat çalışma için henüz maddi kaynak bulamadık.
Araştırmamıza başlayabilmemiz ve başarıyla sürdürebilmemiz için 9000 dolara ihtiyacımız var.
Aşağıdaki adreste bir kampanya yürütüyoruz. Buradan araştırmanın detayları hakkında bilgi edinebilir ve desteklerinizi sunabilirsiniz.
Kampanya adresi: “Bitkiler ve Lazlar” araştırması kampanya adresi
Araştırmamıza destek olan herkesin ismi web sayfamızda, çalışma sırasında yayınlayacağımız etnobotanik kitapçığında ve Ceren’nin doktora tezinde yer alacaktır. Ayrıca herkese bu kitapçığın dijital bir kopyasını göndereceğiz ve desteğiniz oranında kampanyadaki diğer hediyelerimizi de söz veriyoruz.
Bu araştırmanın, gün geçtikçe unutulan Laz halkının geleneksel bitki bilgisinin ortaya konulmasına ve gelecek nesillere aktarılarak biyokültürel çeşitliliğin devamlılığına katkı sağlamasını umuyoruz.
Desteklerinizi bekliyoruz.
Sevgiler,
Ceren&Soner
Bilgi-İletişim:
Ceren Kazancı: [email protected]
Soner Oruç: [email protected]
İnternet sitesine bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.
Hazırlayan: Ceren Kazancı / Soner Oruç
Başlık Görseli: Today’s Zaman
