Kar dağlardan kalkmaya başlarken doğa insanlık için bağışıklığı güçlendirecek bir şifayı da eriyen karın altından güneşe diriltiyor. Ele alacağım dirilen bitki bazı yörelerde Işgın, Uçkun, Ribes veya Kürt Muzu olarak adlandırılır ortalama 2 bin metre yükseklikte yabani olarak yetişir, bilimsel adı Rheum ribestir.
Ermenistan, Türkiye, Suriye, İran, Irak, Lübnan, Pakistan, Filistin, Azerbaycan ve Ürdün’de toprağa düşer (yetişir).
Mezopotamya’da çok bilinen bir bitkidir, dağlarda yetişmesine rağmen şehirde yaşayanlar Işgının çıkmasını dört gözle beklerler. Birçoğunuz üzüm bağına girip genç üzüm koruklarını soyup ekşi ekşi yemiştir ve bunun keyfi paha biçilmezdir. Işgının da taze taze ince kabuğu soyulur ve ekşi ekşi somurularak hem suyu emilir hemde bir muz ve kivi edası ile yenilir tadı da tıpkı ham kiviye benzer. Bu anlattığım, işin tam anlamıyla zevkli kısmı fakat bu bitkinin halk hekimliği açısından da önemi çoktur.
Halk tıbbında da genel olarak koruyucu hekimlikte kullanılan uçkunun arı sokmalarında, sinek ısırmalarında soyularak bölgeye sürülmesiyle kaşıntı önlenilirdi. Böbrek hastalıklarından, ülserden, diyabetten ve kanser hastalıklarından korunmak için kullanılır. Uzun süreli ishallerin ve hemoroidin de tedavi sürecinde Kars, Bingöl ve Şırnak’taki bilge halk hekimleri tarafından kullanılırdı.
Doğal tıp açısından değerlendirmesi yapıldığı vakit; C vitamini açısından zengin olan besin, az miktarlarda A ve E vitaminine sahipken B1, B2, ve K vitaminlerini bünyesinde barındırdığını görüyoruz.
Işgın içeriğinde bulunan metanollü ve sulu ekstrelerin peptik ülser için gastrik koruyucu etkinliğinin araştırıldığı bir çalışmada mide asidi üretimini engellerken ülser, gastrit tedavisinde kullanılabilinmektedir. Yalnız bu tedavide kullanılırken bütüncül bakışın da ele alınması gerekmektedir mesela ülser ve gastritte sebep olan öncelikli etmenlerden biri travma ve strestir daha sonra yeterli su tüketmemektir. Eğer bütüncül yaklaşılırsa tedavi başarılı olur, bu tüm hastalıklar için bu şekildedir.
Özellikle İran ve İsrail de Uçkun HIV ve Kanser hastalarına önerilir. İran’da yer alan 64 tıbbi bitki içerisinde yer alır. Tip 2 diyabete önleyici ve tedavi edici olarak da tüketilmektedir. Ribeste (Uçkun) bakteri ve mantarların gelişimlerini değişik oranlarda etkileyen antimikrobiyal maddeler yer alır. Ribesten elde edilen ekstratlar hastalık yapıcı gram-negatif bakterilerle mücadelede de etkilidir.
Işgın soyulup çiğ olarak da tüketilebilinirken salatası yapılır ve çorbalara da eklenebilir. Bu koruyucu şeklidir.
Tedavi şekli ise doğal tıp uzmanının, fitoterapistin veya bitki bilgesi olan kişi tarafından tedavi yapılacak kişinin ayrıntılı anamnezi (tıbbi özgeçmişi) alınarak bütüncül bir yaklaşımla yapılmalıdır. Tedavi sermayesiz ve dokunulmadan yapılabilinecek doğadan insana aktarılmış bir öğretidir.
Uyarı: Böbrek yetmezliği bulunan hastaların ve karaciğer yetmezliği olan hastaların kullanımı bir fitoterapist gözetiminde olmalıdır.
