Ana SayfaYaşamSağlıklı BeslenmeDiyabet teknolojilerindeki son gelişmeler

Diyabet teknolojilerindeki son gelişmeler

-

Tüm dünyada toplam 400 milyon diyabetli olduğu tahmin ediliyor. Ancak bu sayı her geçen gün beklenenden yüksek bir hızla artıyor. Türkiye nüfusu olarak 2030’da beklenen diyabetli sayısına çoktan ulaştık.

Kötü yaşam şartları, yanlış beslenme alışkanlıkları, enfeksiyonlar gibi birçok faktörün etken olduğu diyabetin görülme sıklığı arttıkça tedavi teknolojileri de her geçen gün artıyor.

Diyabetin iki türü var: Birincisi vücutta hiç insülin üretilemeyen tip 1 diyabet, ikincisi insülinin salımında bozukluk durumuyla ortaya çıkan tip 2 diyabet. Gelişen teknolojiler her iki tip diyabeti de olumlu etkiliyor.

Gelecek yıllarda diyabet ile ilgili teknolojik gelişmeler hız kazanacak. 52. Ulusal Diyabet Kongresi’nde Ord. Prof. Dr. Erol Çerasi ve diğer uzmanların ve Yale University’den Doç. Dr. Eda Cengiz’in sunumlarının notlarından faydalandığım bu yazıda diyabet ile ilgili son teknolojik gelişmeleri paylaşacağım.

Kan şekeri ölçüm aletleri

Sürekli kan şekeri ölçen sistemler (CGMS)

Kan şekeri ölçümü, diyabet yönetiminin önemli bir parçasıdır. Özellikle tip 1 diyabetliler günde 4-5 kez parmaktan kan şekeri ölçümü yapmak zorundadır. Önceden kan şekeri ölçümü epey zordu. Ancak, günümüzde cilde yerleştirilen ince bir silikon vasıtasıyla sürekli kan şekeri ölçmek mümkün. Veriler cep telefonu ya da bilgisayara aktarılıyor. Böylece özellikle yaşlı, çocuk ve sporcu diyabetlilerin hayatı kolaylaşıyor. Aileler ve hekimler diyabetlinin kan şekerlerini anbean kontrol edebiliyorlar. Sinyal sistemleri aynı zamanda kan şekeri konusunda uyarılar yapıyor.

Sürekli ölçüm cihazlarıyla daha fazla sayıda ölçüm parmak delmeden gerçekleştirilebiliyor. Bu da daha kolay diyabet yönetimi sağlıyor. 5 dakikalık ortalama kan şekeri verisi diyabetin seyri için çok kıymetli.

Akıllı insülinler

Şu anda kan şekerine göre davranıp vücudun insülin dozunu arttırıp azaltacak insülinlere sahip değiliz. Ancak, yakın gelecekte bu insülinler hayatımızı kolaylaştıracak en önemli araçlardan biri haline gelecek. Bu şekilde diyabetli vücuduna daha az insülin uygulayacak. İnsülini her gün değil örneğin bir haftalık uygulayacak. Devam eden kök hücre çalışmalarındaki kilit nokta kök hücrelerin insülini kan şekerine göre azaltıp arttırma özelliğinin olmayışı. Akıllı insülinler bu noktada da diyabetlilere oldukça yardımcı olacak.

T hücreleri

Tip 1 diyabettte otoimmüniteye neden olan etken, savaşçı T hücrelerinin insülin hücrelerine saldırmasıdır. Hatta Erol Çerasi Hoca’nın da belirttiği gibi diyabette çözüme varılması gereken en önemli durum budur. Savaşçı T hücrelerinin istilası engellenmeden adacık nakli çalışmaları da bir yere kadar etkili olabiliyor.

Kök hücre çalışmaları

Kök hücre çalışmaları hızla devam ederken şunu belirtmekte fayda var: Kök hücreler insanın kendi hücreleri olduğundan adacık naklindeki gibi reddetme ya da immün sistemin baskılanması gerektiği gibi bir durum söz konusu değil.

Yapay pankreas

Diyabetli olmayanlarda pankreas hem kan şekerini sürekli ölçer, hem de bu ölçüm sonucuna göre insülin dozunu arttırır ya da azaltır. Diyabette hedeflenen, kan şekerine göre insülin dozu ayarlamadır. Pankreasın görevini henüz yüzde 100 yerine getiremese de yapay pankreas, diyabetlilerin hayatını kolaylaştıracak çok önemli bir çalışma.

Dünyada yapay pankreas konusunda çalışmalar yapan iki önemli merkezden biri olan Yale University’den Doç. Dr. Eda Cengiz’in mayıs ayında Koç Üniversitesi’nde yaptığı sunumunu canlı dinlemiştim. Sunumda yapay pankreas için 2018 yılını vermişti Dr. Cengiz. FDA onayı alınması bekleniyordu ve yenilerde FDA (Food Drug Association) yapay pankreası onayladı.

Yara bandı ve kol saati şeklinde olacak yapay pankreas sistemi üç aşamadan oluşuyor:
  1. Glikoz sensörü, insülin dozu ihtiyacını hesaplayan sistem, insülin dozunu azaltıp arttıran akıllı pompa.
  2. Pompa, pankreasın en önemli işlevlerinden biri olan kan şekeri düzeyine göre insülin ayarlamasını yapmaya yarayacak.
  3. İnsülin dozu hesaplayan sistem: Vücudun ne kadar insüline ihtiyacı olduğunu hesaplamaya yarıyor. Bu sistem pompaya ne kadar insülin göndermesi gerektiğine dair işaret gönderiyor.

Bu şekilde diyabetlinin vücudunun ihtiyacı olan insülin ihtiyacı karşılanıyor.

Glikoz sensörü: Kan şekerini ayarlayan sistem.

Şu anda deri üstünde denenen yapay pankreas, 10 yıl içinde deri altına inecek. Yapay pankreas telefon, yara bandı ve kol saati şeklinde olacak.

Bunların yanısıra insülin pompası gibi taşıma zorluğu olan aparatların yerine deriye yapışan ve bozuk para büyüklüğündeki aletlerle kan şekerleri yönetilebiliyor. İnsülinleri normalde +4 santigrat derecede tutmak için buzdolabı kapağına koymak gerekiyor. İnsülin taşıma çantaları ile insülin bozulabiliyor, donabiliyor. Yeni üretilen bir insülin saklama aracı ile insülinler daha kolay korunabilecek.

Tüm bu teknolojilere rağmen diyabetliler beslenmelerine ve fiziksel aktivitelerine dikkat etmelidir. Tüm tedaviler düzenli uygulanan bir beslenme tedavisi ve fiziksel aktivite temeline oturtulmalıdır.

SON YAZILAR

Neden vegan oldum?

“Neden vegan oldum?” sorusuna kısa cevabım; hayvanlara eziyet çektirmeden, onları öldürmek amacıyla üretmeden, doğaya zarar vermeden ve sağlıklı yaşamak için. Tüm bunlar insan üzerinde aynı anda...

Beş çayları: Önceliğimiz, öğretilmişliklerimizden kurtulmak

Kültürümüzün temelinde misafirperverlik yatar bizim. Geleni aç göndermeyiz. Kahvenin yanına bile mutlaka servis edilecek bir besin ekleriz. Beş çaylarımız vardır bizim. Kısırların, böreklerin, mercimek köftelerin,...

Uykusuzluğumuzun nedeni belki de beslenmemizdir…

İnsanın varlığını sürdürebilmesi için biyolojik, fizyolojik ve psikolojik gereksinimlerinin karşılanması gerekir. Bunlardan biri uykudur. Uyku süresi ve kalitesi, hafıza, öğrenme performansı, metabolik sistem gibi birçok...

Anne sütü: İlk aşı

Bireylerin gelişim süreçlerinde doğumdan adölesan döneme kadar içerisinde bulundukları yaş aralıkları; 0-1 yaş arası bebek, 1-6 yaş arası okul öncesi çağı, 6-12 yaş arası okul...
Kevser Başkara
Kevser Başkarahttp://vegandiyetisyen.com/
Beslenme ve Diyet Uzmanı, bütünsel bitkisel beslenir, vegan yaşar.

ÇOK OKUNANLAR

95,278BeğenenlerBeğen
17,593TakipçilerTakip Et
22,156TakipçilerTakip Et
243AboneAbone Ol