15. İstanbul Bienali katılımcılarından Adel Abdessemed, hayvan hakları savunucuları tarafından tüm dünyada protesto edilen fildişi üretimine katkı sağlayan ve hatta bu üretimi yüceltip teşvik eden heykeli nedeni ile protesto edildi.
15. İstanbul Bienal’ine, canlı hayvanların ve hayvan organlarının kullanıldığı eserleri sergi kapsamına alan küratörler Michael Elmgreen ve Ingar Dragset’e, ilgili sanatçılara hayvan hakları savunucularının haklı tepkiler yağıyor.
Sergi alanına kapatılmış bir eşek
İlk tepkiler, açılış gününde Xiao Yu’nun “Zemin” adlı çalışmasında özel gösterime çıkarılan Boncuk isimli eşek için gelmişti.
İKSV ve İstanbul Bienal’inin yaptığı açıklamaya göre, Boncuk Çin’den bakıcılarıyla birlikte getirilmişti. Hayvanseverler, eşeğin Gümüşdere’den getirildiğini öğrenmesi uzun sürmedi, ancak ne fayda! (Bu noktada Bienal’in hayvanın, Çin’den getirildiğini söylemeyi sürdürmesi anlaşılamaz bir saçmalık olmayı sürdürüyor) Eşek, İstanbul Modern’in girişinde hazırlanmış bir kapalı ortamda tutuluyor ve sergileniyordu.
İKSV ve Bienal yönetimi, giderek artan tepkilerden çekinmiş olsa gerek ki, daha uzun süre “sergilenmesi” planlanan Boncuk, alandan çıkarıldı.
Hayvan hakları savunucuları, İstanbul Bienaline tepkilerini yazılı yollardan ve sosyal medya aracılığıyla ilettiler. Bienal’deki işlerin hayvan özgürlüğü ve yaşam hakkı açısından neden sorunlu olduğunu toplu halde ifade ettikleri yazılar da medyada yer almıştı.
İstanbul Bienali ve küratörler tepkilere karşı kayıtsız kalmayı sürdürü. Üstelik, 15. İstanbul Bienalindeki hayvan istismarı skandalları Boncuk’la sınırlı kalmıyordu.
Bienal’de bir cinayet abidesi
Hayvan öldürerek sanat icra ettiği çalışmalarıyla daha önce de hayvan hakları siyasetinin uzun süredir tepkisini çekmekte olan Adel Abdessemed’in de 15. İstanbul Bienalinde fildişinden yapılma heykeli yer alıyordu.
Abdessemed’in fildişinden yapılma Vietnamlı kız heykeli “Feryat” sergi kataloğunda şu şekilde tanıtılıyor: “Daha yakından bakıldığında bir filin dişlerinden yapılmış olması nedeniyle heykelin yüzeyinde küçük kabartılar görülür. Bu da heykele bir maddi tarih katmanı ekler. Feryat, heykel formundan başvurulan fotoğraf ve kullanılan malzemeye kadar her şeyiyle, bize evini, huzurunu, onurunu ve yaşamını yitirmenin ne demek olduğunu anlatır; acı ve şiddetin trajik zaman dışılığını gösterir.”
Strafor yiyerek ölen solucanlar mı iyi komşuluğu anlatacak?
Bienal kapsamında sergilenen, hayvan hakları açısından skandal olan bir başka iş de, Aude Pariset’in Pera Müzesi’nin orta yerine konumlandırdığı bebek beşiği içinde “performans” sergileyen solucanlar!
Yüzlerce solucanın, beşiğe gerilmiş beyaz straforu yiyerek hayatta kalmaya çalıştığı bu işin, bizlere “iyi bir komşuluk” adına ne anlatmasını bekliyoruz?
Hayvan hakları savunucuları, sanatta canlı hayvan kullanımının ve hayvanların öldürülerek sanata malzeme edilmesinin nihayet biraz olsun aşıldığı bir çağda, Türkiye gibi hayvan hakları mücadelesinin son derece zorlu koşullarda yürütüldüğü bir ülkede, etik ve politik olarak son derece sorunlu, şiddetin estetiğini doğrudan icra eden muhafazakar bir sanatın yerinin olmadığını dile getiriyor.
İyi bir komşu hayvan düşmanı olamaz!
Bugün de bu tepkiler Dört Ayaklı Şehir ve Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) tarafından resmi makamlara ulaştırıldı.
Adel Abdessemed’in fildişi heykeli önünde gerçekleştirilen protestoda kullanılan dövizlerde “İyi bir komşu hayvan düşmanı olamaz!” ifadesi kullanıldı. İstanbul Valiliği ve İl Orman Su İşlerine ulaştırılan resmi dilekçede, 15. İstanbul Bienali kapsamında canlı hayvan kullanımının, gerekse fildişi gibi canlı hayvandan elde edilen malzemelerin kullanılması gibi, izne tâbi olan haksız fiillerin tartışılarak ulusal mevzuatımıza göre gereğinin yapılmasını, hem ulusal hem de uluslararası mevzuat gereği haksız fiillerin soruşturularak Bienal düzenleyecilerinin, küratörlerin ve ilgili sanatçıların cezalandırılması talep edildi.
Canlı hayvan kullanılan ya da hayvanların öldürülerek dahil edildiği işler kaldırılsın
Protestonun ardından basına ve kamuoyuna iletilen açıklamada da, Dört Ayaklı Şehir ve HAKİM sözcüleri “İstanbul Bienali yönetiminden, küratörler Michael Elmgreen ve Ingar Dragset’ten, söz konusu eserlerle ilişkili sanatçılardan özür ve açıklama bekliyor, daha da önemlisi canlı hayvan ve hayvan organı kullanımı içeren tüm eserlerin sergiden derhal kaldırmalarını talep ediyoruz,” ifadelerine yer verildi.
Alıntı: Kırmızı Tilki
