Ölü bedenin saklanması, çok eski çağlardan beri yaşanılan toplumun dini inancı, gelenekleri, toplumsal davranış şekilleri ve söylemlerine, hatta coğrafi yapısına bağlı kalınarak şekillenmiştir.
Canlı vücudu ölümünden sonra üzerinde fazlaca hastalık etkeninin üreyebileceği bir mekanizmaya sahiptir. Bedenin ölümünden sonra bazı enzimler ve bakteriler harekete geçerek çürümeye başlar. Bu nedenle eski zamanlardan beri, her toplumun oluşturduğu mezarlıklar yaşanılan alanın uzağında ve doğanın içerisinde olmuştur. Günümüze baktığımızda ise hızlı ve çarpık kentleşme nedeniyle yaşam alanlarımız ile iç içe girmiştir.
Bu mikrobik bakterilerin yok edilebilmesi için başlatılan ölüye kimyasal madde uygulama yöntemi, hem bedenin doğasının getirdiği çürümeye hem de toprağın yapısına ciddi zararlar vermektedir. Buna ek olarak tabutla gömme geleneklerinin de getirdiği ciddi zararlar vardır. Tabutların yapıldığı ya da boyandığı malzemeler, tabut yapımı için ağaçların kesimi ekolojik dönüşüme engel olan diğer faktörlerden biridir.
Hristiyan toplumlarda, ölüye çeşitli kimyasallarla formaldehit enjekte ederek metal tabutlar içerisine sıkıştırmak ilk olarak Amerika’nın yaklaşımı olmuştur. Bu uygulamanın başlamasıyla birlikte metal tabut ve ölüyü kimyasallarla onarma amacı güden birçok şirket ve kurulumlar ortaya çıkmıştır.
Her oluşturulan inancın, düşüncenin, söylemin mutlaka bir antisi olabildiği gibi, “bu tür doğaya ve ölü bedenin dönüşümüne izin vermeyen sömürgeci uygulamaların dışında ekolojik olarak bedenimi nasıl dönüştürebilir ve doğanın dengesine nasıl yardımcı olabilirim?” sorusuna dair alternatifler ortaya çıkmıştır.
The Plaid Zebra internet sitesinde Jessica Beuker‘ın alternatif ekolojik ölü beden dönüşüm şekillerini sunduğu yazısından derlediğim çevirisi sizlere farklı ve doğa dostu yaklaşımlar sunacaktır.
Öldükten sonra vücudunuzla yapabileceğiniz, alışılmışın dışında 6 yöntem
Eğer siz de benim kadar merak ediyorsanız, öldükten sonra bedeninize ne olacağı konusunda düşünmüşsünüzdür.
Geleneksel bir cenaze töreni pahalı. Bugün ortalama cenaze töreni 5.000 ile 15.000 dolara mâl oluyor. Daha sonra ise bu maliyetin üçte birine denk gelen ve yapması çok fazla enerji gerektiren popüler kremasyon (ölü yakma) seçeneği var. Ben her iki şeçeneği de kapsamlı olarak düşündüm ve kişisel olarak “ölü yakma” fikrinden yanayım.
Ardından geçen yıl Stiff: The Curious Lives of Human Cadavers romanını okuduğum zaman bu fikirlerim başka bir seviyeye geçti. Yazarı Mary Roach, kitapta komik bir şekilde yüzyıllar boyu öldükten sonraki vücutlarımızın nasıl bilimin oyuncağı olduğunu keşfeder. Bu kıymetli et kıyafetimiz test mankeni olabilirdi ya da bir vücut çiftliğinde, güneşin altında çürümeyle son bulabilirdi. Hevesli plastik cerrahlar, buruşuk burnunuzu yeni zirvelere götürebilirdi. Bana bunun gibi bakma, bu bilim için! Neler olup bittiği tahmin edebileceğin gibi değil!
Burada tabuta koymadan önce vücudunla neler yapabileceğine dair fikirlerden birkaçı var.
1. Kriyojenik olarak dondurup gübre haline getirmek
“Promession” olarak da bilinen bir süreç. Bir vücut sıvı azottan geçirildikten sonra titreşimle parçalara ayrılır, dondurulur ve gömülür. Henüz hiçbir vücut teknik olarak “promession” sürecinden geçirilmezken, siz promessa’nın resmi sitesini ziyaret ederek bu seçenek hakkında daha fazla bilgi bulabilirsiniz.
2. Bir “vinly” kaydına basılsın!
Bir oyuğun daha ötesinde yaşamanıza yardımcı olan Andvinyly şirketi tarafından oluşturulmuş bir servis. Küllerini, son vasiyetnameni oynatacak bir plak kaydına, kendinden kişisel bir mesaj yazdırabilirsin, çok özenle seçilmiş bir çalma listesine ya da sadece küllerini doğal tınılarına ve patlamalarına basabilirsin.
3. Mercan kayalıklarına yardımcı olabilirsin
The Eternal Reefs projesi 1980’lerde bir çift proaktif çevreci üniversite oda arkadaşları tarafından başlatıldı. Onlar mercan kayalıklarına yapılan aşırı zararı gördüler ve bunla başa çıkabilecek bir sistem kurmaya karar verdiler. Mercan toplarının insan kalıntılarının toplandığı betonlarla karıştırılması, mercanların ekosistemlerini besler ve yeniden oluşturulması için çalışır. Evet, bu, sonsuzluğun geri kalanını kayıp balık Nemo ile tam anlamıyla geçirmeniz anlamına geliyor!
4. Bir dövme olmak
Birinin küllerini taşlamak, dövme mürekkebi ile onları karıştırmak ve cildinizin içerisine külleri yerleştirmek sadece Keith Richards’ın yapacağı bir şeymiş gibi geliyor. Ama, uygulama ana akım popülaritesinde artmaktadır. redINC şirketine göre, kül dövmelerindeki artışın sebebi, dövmeyi daha kişisel hale getirmek için seçenekler arayan müşterilerdir. Tüm bu uygulama bir soruya kucak açıyor. Biz dövmeleri çok kalıcı bir karar olarak görürken, yalnızca yaşayan kişi için kalıcıdır: Ömür boyu başkasının vücuduna koymak, çok da kalıcı olmayan dinlenme yeri gibi geliyor. O kişilerin külleriyle karışmış olarak sonlanıyorsun. Onlar başka birinin üzerinde dövme olmak için mi öldüler? Hayat çemberi…
5. Bir ağaç olmak
Karbon temelli benliğinizi başlangıçta nereden geldiğinize, yani dünyaya götürecek bir hareket. Bios Urn, alt katta küller üstte bir tohum olan, iki katmanlı biyolojik olarak parçalanabilir bir küp şeklindedir. Küp gömüldüğünde, bozulmaya başlar ve böylece toprağa geri dönersiniz. Buna ek olarak, kelimenin tam anlamıyla sizin seçeceğiniz iklim şartlarına uygun herhangi bir ağaç olabilirsiniz.
6. Bir mantar takımına gömülmek
Geleneksel gömülmeye daha istekli olanlar için, mantar kıyafetini düşünün. Bu elbise, biyolojik olarak parçalanabilir bir tabutla eşleştirildiğinde, parçalanmanıza daha çevre dostu bir şekilde yardımcı olacaktır. Infinity Burial Suit olarak da bilinen takım elbise, bir mantar sporu emprenye ipliği ile dokunmuştur. Bedene yerleştirildiğinde, mantarlar büyümeye başlar. Oradan, mantarlar sizi sindirecek, böylece vücudunuzdan salınan kirletici maddeleri (koruyucu, zirai ilaç) arındırıyor olacak.
Kaynak: The Plaid Zebra, ÇEVREYE DOST MEZARLIK (EKOLOJİK MEZARLIK) PLANLAMA YAKLAŞIMLARI VE DÜNYA KENTLERİNDEN ÖRNEKLER