Avusturya-Macaristan İmparatorluğu‘nun 1908’de işgal etmiş olduğu Bosna-Hersek‘in Saraybosna kentinde, 28 Haziran 1914‘te Gavrilo Princip ve Nedeljko Cabrinovic isimli Sırp milliyetçilerinin Arşidük Franz Ferdinand‘ı öldürmesi, I. Dünya Savaşı‘nı başlatan kıvılcım oldu. Tarihte Saraybosna Suikastı olarak bilinen bu olay hakkında gereksiz (tüm savaşlar ve savaşlara ait olanlar gereksizdir.)10 detayı şuraya bırakalım:
- Franz Ferdinand ve Sophie’nin ziyaretini gerçekleştirdiği hafta sonu, Saraybosna’da iki sessiz film oynuyordu. İki filmin ismi de adeta gelecek olayları öngörür nitelikteydi. İmparator Kino Sineması’nda “Erkeksiz Dünya” gösterilirken Apollo Kino Sineması’ndaysa “Gece Yarısı Vuruşu” gösterimdeydi.
- Rus Askeri Ateşesi Artmanov, suikastı finanse etmek için Sırbistan’ın askeri istihbarat başkanına para verdi.
- 1930 yılında suikastçiler adına ilk anıt, altın işlemeli kiril alfabesiyle oluşturulan siyah mermer bir plaka Princip’in bulunduğu yerin üzerindeki duvara yerleştirildi. Nazi Almanyası’nın silahlı kuvveti olan Wehrmacht, Almanya’nın Yugoslavya işgalini takip eden 1941 yılında anıtı kaldırdı ve 52. yaş günü hediyesi olarak Adolf Hitler’e takdim etti.
- Suikastçiler Gavrilo Princip ve Nedeljko Cabrinovic tutuklanmadan evvel siyanür kapsülleri yutmuşlardı fakat kapsüllerin etkisi bekledikleri gibi olmadı ve ölmek yerine sadece korkunç karın ağrısı çektiler.
- Franz Ferdinand ve Sophie’nin bindiği Gröf & Stift çift kişilik fayton Bosna’da konuşlandırılmış Gönüllü Otomobil Kolordusu üyelerinden Franz Van Harrach’a aitti.
- Gerçekleştirilen ilk suikastın ardından Bosna Hersek’in askeri valisi Oskar Potiorek, birliklerin iki gün boyunca yoğun yağmur altında manevrada olması ve düzgün merasim üniformalarının bulunmaması nedeniyle arşidüke ilave koruma vermeye karşı çıkmıştı.
- Saraybosna suikastinin beyni olan Yarbay Dragutin Dimitrijevic büyük cüssesinden dolayı “Boğa” lakabıyla biliniyordu.
- Suikastten hemen önce Franz Ferdinand’ın şoförü yanlış yola saparak Franz Josef Gasse bölgesine doğru ilerledi kimse ona konvoy güzergahında değişiklik olduğunu söylememişti.
- Franz Ferdinand, Habsburg Kraliyet Ailesi’nin suikaste kurban giden ilk üyesi değildi. İmparator Franz Josef’in karısı imparatoriçe Elisabeth, 1898 yılında bir İtalyan anarşist tarafından öldürülmüştü. İmparatorun kendisi ise iki suikast girişimininden de sağ olarak kurtulmuştu.
- Suikastçiler 4 adet Browning FN 1910 otomatik tabancayla donatılmıştı. 380 ACP mermisi, 6 tüfek kapsülü, el bombaları ve siyanür kapsülleri Kragujevac Sırp kraliyet cephaneliğinde üretilmişti.
Kaynak: warhistoryonline