Siyasilerin 7 Haziran seçimleri öncesinde karşılaştırmalı ekoloji vaatleri

Çok çetin bir seçime doğru yaklaşmaktayız. Her yer bayrak, her yer afiş, her yer vaat. Üstelik ortam da çok gergin. Birileri yalan söylüyor, birileri öfkeleniyor, birileri gözümüzün içine bakarak kandırıyor, birileri çalışıyor, birileri çalışmıyor. Yeni moda olacak ki, halkın uyandığı anlaşılmış olacak ki; doğa dostu olmadan bundan böyle buralardan oy çıkmayacağı anlaşıldı. Şimdi partiler ekolojik vaatlerle doldu da taşıyor. Bu vaatlerin kaçı gerçekle buluşur, kimler verdiği sözün arkasından gider, kimler denizin kumu gibi akar geçer bilinmez… Ancak söz konusu vaatler seçim beyannamelerinde uzun uzun anlatılmış. Elimizde belge sayılabilecek bir bildiri var, ayrıca bizde “söz, senettir”. Sözünü tutmayana “Sözünü tutmadın” diyebiliriz en azından. Takip etmeli ki; etki edebilmeli. Buyrun, AKP, CHP, HDP ve MHP’nin 7 Haziran’da seçilmek için hazırladıkları ekolojik vaatler..

AKP

Neler Yapacağız?

AK Parti olarak çevre konularında uluslararası gelişmeleri yakından takip etmeye, koruma ve kullanma dengesini gözeten ve sürdürülebilir kaynak kullanımının önemini bilen bir anlayışla politika üretmeye devam edeceğiz.
Yeşil büyümenin başta istihdam yaratma ve teknoloji gelişimi olmak üzere getireceği bütün fırsatlardan faydalanılmasını benimseyecek, sürdürülebilir üretim-tüketimi sağlamak üzere kamu alımlarında çevre dostu ürünlerin tercih edilmesini sağlayacağız.
İklim değişikliği başta olmak üzere, artan çevresel sorunlara karşı hassasiyet ve tabii afetler konusunda hazırlıklı olmak, bu dönemde de halkımıza ve yegâne yaşam ortamımız dünyaya karşı partimizin en önemli yükümlülükleri arasında yer almaya devam edecektir.
Çevreci bir ulaşım anlayışıyla, başta kentler olmak üzere yolcu ve yük trafiğinin yoğunlaştığı alanlarda gürültü kirliliği dâhil olmak üzere kirliliğin azaltılmasına özel önem vereceğiz.
Başta karayolu olmak üzere; tüm ulaşım türlerinde sera gazı emisyonlarına yönelik çalışmalara öncelik verecek ve gerekli takip sistemini kuracağız.
Büyükşehirlerde akıllı sistemlerle desteklenen bütünleşik toplu taşıma sistemlerini hayata geçireceğiz. Elektrikli demiryolu hatlarını yaygınlaştırarak sera gazı emisyonlarını azaltacağız.
Atık yönetimi hizmetlerinin desteklenmesine devam edeceğiz. Atık azaltma, kaynakta ayrıştırma, toplama, taşıma, geri kazanım ve bertaraf safhalarını teknik ve mali yönden bir bütün olarak uygulayarak çevreye verilen tahribatı en aza indireceğiz.
Atık yönetiminin, geri dönüşüm yoluyla hem enerji üretimini, hem de istihdamı artırıcı bir yatırım alanı olmasını sağlayacağız.
Küçük hidroelektrik santrallere (HES) ilişkin çevre duyarlılığını en üst düzeyde hayata geçirecek, bu amaçla gerekli düzenlemeleri hızlı bir şekilde yaparak etkili bir şekilde uygulayacağız.
Yer üstü ve yer altı su kaynaklarını kapsayacak şekilde, hukuki ve kurumsal olarak “Bütüncül Su Kaynakları Yönetimi Modeli”ne geçeceğiz. Böylece
bütün su havzalarını koruma altına alacak, kirlenmeye karşı önleme stratejileri geliştirecek ve vatandaşın buna katılımını sağlayacağız.
Su Kanunu çıkararak, su yönetimine ilişkin mevzuattaki eksiklik ve belirsizlikleri giderecek; kurumların görev, yetki ve sorumluluklarını netleştirecek; su yönetimiyle ilgili bütün kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonu geliştireceğiz.
Su kaynaklarımızın daha etkin yönetimi ve korunması için havza esaslı su yönetimine geçiyoruz. 25 havza için Havza Koruma Eylem Planını tamamlayarak uygulamaya geçtik.
Trakya’nın kanayan yarası Ergene Nehrinin temizlenmesi için Ergene Havza Koruma Eylem Planı ve projelerini hazırlayarak uygulamaya koyduk. Ergene Havzası Eylem Planı kapsamındaki OSB’lere ait beş atıksu arıtma tesisi inşaat ihalesi gerçekleştirilmiştir. Kollektör Hattı ve Deniz Derin Deşarj projesi
ihale edilecek olup, projeleri 2 yılda tamamlamayı hedefliyoruz.
Havza bazında entegre atıksu ve su yönetimi sistemi oluşturma çalışmalarına hız vereceğiz. Ulusal havza yönetim sistemini, su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımına imkân verecek şekilde geliştireceğiz.
2019 yılına kadar havza koruma eylem planlarının tamamını nehir havza yönetim planlarına dönüştüreceğiz. 17 havzanın Kuraklık Yönetim Planlarını hazırlayacağız.
Taşkınlarla mücadelede etkili yönetime geçiyoruz. Taşkınları; öncesinde, esnasında ve sonrasında tüm havzalarda nehir havzası bütününde yöneteceğiz. 17 havzanın taşkın yönetim planını hazırlayacağız.
13 havzada hazırladığımız izleme programlarını, 2015 yılında 12 havzada tamamlayacağız. 2016 yılına kadar bütün akarsu ve göllerimizin su kalitesini, AB normlarına göre izleyeceğiz.
Ergene Havzasında kurduğumuz gerçek zamanlı otomatik izleme sistemini ihtiyaç duyulan diğer havzalarda da kuracağız.
Su kaynaklarımızın kalitesini koruyacağız. Su kaynaklarının kalitesinin evsel atık, sanayi atık, zirai ilaç ve zehirli maddelere karşı korunması maksadıyla standartlar ve alınması gereken tedbirleri belirleyeceğiz.
Zirai sulama, içme ve diğer su sektörlerinde etkin ve verimli su kullanımını sağlayacağız. Ayrıca evsel, sanayi ve sulamadan dönen suların iyileştirilerek yeniden kullanılmasını sağlayacağız.
Bilimsel yöntemlerle iklim değişikliğinin ve su havzalarındaki bütün faaliyetlerin su miktarı ve kalitesine etkileri değerlendirilerek havzalarda su tasarrufu sağlama, kuraklıkla mücadele ve kirlilik önleme başta olmak üzere gerekli uyum önlemlerin alınmasını sağlayacağız.
Su Bilgi Sistemi kuracağız ve böylece su ile ilgili bütün verilere tek merkezden erişilmesini sağlayacağız.
AB Çevre Faslı Su Kalitesi Sektörü kapsamındaki müktesebata uyum sağlanacaktır.
Ormancılıkta 2023 hedefimiz orman alanlarını ülke yüzölçümünün yüzde 30’una denk gelen 23,3 milyon hektara yükseltmektir. Bu amaçla, 2015 yılında orman varlığını 22milyon hektara yükselteceğiz.
2015-2019 yılları arasında; 12 milyon 700 bin dekar alanda 1 milyar 250 milyon fidanı toprakla buluşturmayı hedefliyoruz.
2015-2019 yılları arasında 500 adet baraj ve göletin etrafını ağaçlandıracak, Maden Sahaları Rehabilitasyonu Eylem Planları ile de 60 bin dekar alana sahip 1.628 adet terk edilmiş maden sahasını ıslah ederek tabiata kazandıracağız.
Erozyonla taşınan toprak miktarını 2019 yılında 140 milyon tona indireceğiz.
Orman köylülerimizin yerinde kalkındırılması maksadıyla önümüzdeki 5 yıllık dönemde “5 Bin Köye, 5 Bin Gelir Getirici Orman” projesi çerçevesinde ceviz, badem, fıstık çamı gibi meyveli orman ağaçları dikeceğiz.
2019 yılı sonuna kadar ormanlarımızın tamamının tapu ve tescil işlemlerini tamamlayacağız.
Önümüzdeki dönemde orman varlığımızı daha da artırmak için her türlü tedbiri alacak, ormanlarımızın ekonomik, sosyal ve ekolojik fonksiyonlarını gözeten bir anlayışla sürdürülebilir orman yönetimi ilkeleri doğrultusunda yönetmeye devam edeceğiz.
“Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu” ile tabiatın, tabii değerlerin, biyolojik çeşitliliğin korunması ve halkın tabiat hakkında bilinçlendirilmesi ile toplumun korumaya yönelik katkılarını arttıracağız.
Ülkemizin biyolojik zenginliğinin net olarak ortaya çıkarılması için başlattığımız ve 19 ilde belirlediğimiz Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanterini, 2019 yılına kadar 81 ile yaygınlaştıracağız.
Ölçüm, izleme, denetim, kontrol ve raporlama altyapısını geliştireceğiz.
Hava kalitesini daha iyi takip edebilmek için Adana, Diyarbakır, Erzurum, İzmir, Konya ve Samsun illerinde toplam 6 tane Temiz Hava Merkezleri hizmet binası yapacağız.
Korunan alanların yönetimi konusunda iyileştirmeler yapacağız. Korunan alanlar içinde ekoturizm gibi gelir getirici faaliyetleri planlayacak ve destekleyeceğiz.
Korunan alanlarda yöre halkına alternatif gelir imkânı sunan alan kılavuzluğu uygulamalarını düzenli olarak gerçekleştirecek ve bu uygulamaları teşvik edeceğiz.
Yaban hayatının korunması ve desteklenmesi maksadıyla Yaban Hayatı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezleri kuracağız.
AB ile uyumlaştırılan mevzuatın uygulanabilmesi için altyapı ve kapasite geliştirme çalışmaları yapacağız.
Doğa koruma faaliyetlerine devam edeceğiz.

CHP

Doğa Dostu Bir Toplumsal Yaşam Ekolojik Anayasa ve Mevzuat

Acil koruma ve yeniden onarma ilkesi ışığında Ekolojik Anayasa hazırlayacağız.
İklim değişikliğinin, Türkiye’de yaratacağı etki, kırılganlık ve risklerin incelenmesini ve uyum stratejilerinin geliştirilmesini içeren bir “Ulusal İklim Değişikliği Strateji Belgesi” hazırlayacağız.
Sera gazı salınımlarını azaltmaya yönelik bağlayıcı, ölçülebilir ve uygulanabilir hedefler koyacağız.
Genel bütçede yaratacağımız “İklim Fonu” ile iklim değişikliğiyle mücadele için kaynak oluşturacağız.
Çevre davalarında mahkeme masrafı almayacak, bilirkişi masraflarını Hazine üzerinden karşılayacağız.
Teşvik ve sınırlama politikalarını birlikte kullanarak enerji ve karbon verimliliklerini artıracağız.
Ulaşım araçlarında ve elektrikli eşyalarda, enerji verimliliği standartlarını esas alarak KDV oranlarını belirleyecek, doğa dostu ürünlerin kullanımını özendireceğiz.

Sürdürülebilir Bir Yaşam

Güneş ve rüzgâr gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını, doğa dostu teknolojilerle kullanarak enerji verimliliğini artıracak, dışa bağımlılığı azaltacağız.
Madenlerin, su kaynaklarının ve tüm doğal kaynakların ulusal çıkarlar ve toplum yararına, doğaya duyarlılık ilkesi çerçevesinde ve en verimli şekilde değerlendirilmesini sağlayacağız.
Enerji ve su kullanımında tasarrufu sağlayan uygulamaları destekleyeceğiz.
İklim değişikliği ve eko-sistemin tahrip edilmesinden kaynaklanan sorunları, biyolojik çeşitliliğin korunmasını ve artırılmasını hedefleyen alanlar kurarak çözeceğiz.
Küresel ısınmayla mücadele için deniz ve demiryollarıyla toplu taşımacılığın kullanımına ağırlık vereceğiz.
Tahrip ettiğimiz doğayı onarmak ve doğa kültürünü aşılamak için doğa hakları kavramını eğitim sistemine yerleştireceğiz.

Doğaya Daha Yakın Bir Toplum

Kişi başına düşen şehir içi yeşil alan oranını her ilimizde artıracağız.
Hava kirliliğini azaltacak önlemlere öncelik vereceğiz.
Kamu imkânlarıyla dağıtılan kalitesiz kömür yerine, altyapı bulunan bölgelerde ihtiyaç sahibi yurttaşlarımıza ücretsiz doğal gaz temin ederek havanın kirlenmesini önleyeceğiz. Konut sorununu, çocuklarımızı havasız ve doğal alansız bırakan beton kuleler yerine, sağlam ve dayanıklı ekolojik konut projeleri üreterek çözeceğiz.
“Her Üç Otomobil İçin İki Ağaç” kampanyasıyla otoparkları estetik ve kente uyumlu biçimde tasarlayacağız.
Çevre kirlenmesinin bedelini, kullanana ve kirletene ödettireceğiz.
Bedel ödemenin sürekli bir kirletme hakkına dönüşmesine izin vermeyeceğiz.

Hayvan Hakları

Hayvanların ait oldukları doğa ortamlarının düzenlenmesini, hayvanlara yönelik kötü muamelelerin caydırıcı ceza kanunları kapsamına alınmasını sağlayacağız.
Vahşi hayvan kaçakçılığının ve kaçak üretim çiftliklerinin önüne geçeceğiz.
“Pet shoplarda” canlı hayvan satışının yasaklanmasını; hayvana işkencenin sistematik hale getirildiği sirk, yunus parkı ve benzeri kurumların kapatılmasını sağlayacağız.
Hayvanlar için izin verilen sınırlı alanların çok sıkı denetim altına alınarak evrensel normlara uygun hale getirilmesini; soyu yok olma tehlikesi içinde olan türlerin aktif şekilde korunmalarını sağlayacağız.

Atık Yönetimi

Atık tarım ürünlerinin yenilenebilir enerji için hammadde olarak kullanılmasını sağlayacak Ar-Ge çalışmalarına destek ve hız vereceğiz.
Belediyelerin ve sanayilerin atık su arıtımı yapması için gerekli teşvik mekanizmalarını kuracağız.
Sanayinin çevre dostu Organize Sanayi Bölgelerinde toplanmasını sağlayacak ve OSB’lerin atık su arıtımını etkin şekilde gerçekleştirmeleri için gereken yasal altyapıyı kuracağız.
Tüm yurttaşlarımızı, özel ve kamu kuruluşlarını, atık ayrıştırması konusunda bilinçlendirecek ve geri dönüşüm pratiklerini ekonomik önlemlerle destekleyeceğiz.
Uluslararası koruma altında olan alanlarda maden araması ve HES yapmayacağız.
Kirliliği kaynağında önleyecek tedbirleri geliştirecek ve atıkların geri kazanılmasını sağlayacağız.

Doğal Kaynakların Yönetimi

• Halkımızın ortak varlığı olan doğal kaynaklarımızın yolsuzluk ve kötü yönetim sonucunda ticari rant sağlama aracına dönüştürülmesine son vereceğiz.

•İnsanın ekolojik dengenin sahibi değil, parçası olduğu yaklaşımını benimseyeceğiz.

•Stratejik önemi giderek artan su kaynaklarımızın korunması ve geliştirilmesi için uzun vadeli planlar uygulayacağız.

•Suyun etkin ve sürdürülebilir kullanımı için farkındalık artırıcı faaliyetlerin yayılmasını destekleyeceğiz.

•Kamuya ait olan su kullanım hakkının devredilmesine izin vermeyeceğiz.

•Tüm tarafların katılımı ile bilimsel ölçütler çerçevesinde hazırlanacak adil bir “Su Kanunu” çıkaracağız.

Çevreye ve Sosyal Dokuya Duyarlı Yaklaşım

Verimli topraklarımızı hızla yok eden erozyonla mücadele için gerekli kaynağı sağlayacağız.
Çevresel Etki Değerlendirmesini (ÇED), insana ve çevreye duyarlı anlayışın gereği olarak dikkatle ve şeffaflıkla ele alacağız.
ÇED süreçlerine halkın katılımı konusunda AB mevzuatına uygun biçimde gerekli mekanizmaları kuracağız.
ÇED’in yanı sıra, kapsamlı bir Sosyal Etki Değerlendirmesi (SED) yürütülmesini sağlayacağız.
Yeşil Yol Projesi’nin yeni bir imar dalgası oluşturmak için yapıldığı iddialarını değerlendirecek ve halkımızın bu konudaki endişelerini gidereceğiz.

Doğa Dostu Üretim

Tarımsal üretimin ekolojik koşullar ve toprak özelliklerine sadık kalınarak yapılmasını teşvik edeceğiz.
Tarım sektöründe iklim değişikliği etkilerine karşı uyum stratejisi geliştireceğiz.
Yurttaşlarımızın besin ihtiyacını yerel kaynaklarımızla karşılamak için yeni yöntemlerin bulunması için araştırma üniversiteleriyle birlikte çalışacağız.
Tarım, doğa ve sosyal politikalarımızın merkezine, doğaya ve ekolojik aile çiftçiliğine dönüş temelli nüfus hareketlerini koyacağız.
Meraları özel mülkiyet olmaktan çıkaracağız.

MHP

Çevre sorunlarını; kalkınma–çevre koruma ikilemi yerine, akılcı bir koruma, kullanma ve geliştirmeyi öngören sürdürülebilir kalkınma modeli ile aşarak, gelecek nesillere temiz, doğal ve kültürel değerleri korunmuş, yaşanabilir bir çevrenin intikalini sağlayacak politikalar hayata geçirilecektir.
Ekonomik ve sosyal politikalar ile çevre politikası arasında uyum sağlanacak, kalkınma gerçekleştirilirken insan sağlığı, ekolojik denge, kültürel, tarihî ve estetik değerler korunacaktır.
Yatırım projelerinin yer seçiminde çevre duyarlılığına önem verilecek, yatırımlarda çevre dostu teknoloji kullanımı teşvik edilecektir.
Turizm, sanayi, tarım ve şehirleşmenin sağlıklı bir yapıya kavuşturulması için, çevre düzeni planlarının ülke sathında tamamlanması sağlanacaktır.
Çevre denetiminde etkinliği sağlamak üzere çevre zabıtası ve çevre ihtisas mahkemeleri kurulacaktır.
Kıyı, deniz, akarsu, göl, yapay göl ve diğer sulak alanların çevresi ile eko sistemlerin tamamını bütünlük içinde ele alan kıyı alanı planlaması ve yönetimi uygulanacak, su, hava, toprak ve denizi birlikte dikkate alan entegre çevre politikaları geliştirilecektir.
Ülkemizin sahip olduğu biyolojik çeşitliliğin ve genetik kaynakların araştırılması, korunması ve ekonomik değer kazandırılması sağlanacaktır. Mevcut su sağlama tesislerindeki kayıp ve kaçaklar önlenerek ülke kaynaklarının etkin kullanımı sağlanacaktır.
Yer altı ve yer üstü su kaynaklarının kirlilikten korunması, hidrolojik dengeyi gözetecek şekilde kullanılması ve atık suların arıtılarak tarım ve sanayide kullanımı teşvik edilecektir.
Su havzaları korunacak, su kaynakları kontrol altında tutulacak, sulama kanalları ve diğer suyollarındaki su kayıplarını önleyici sistemler geliştirilecektir.

HDP

Ekoloji

HDP, kapitalizmin doğayı, kültürel ve doğal varlıkları ve yaşamı metalaştırarak sömürmesine karşı ekosistemi korumayı ilke edinir. Yaşamı ve yaşam alanlarını korumak için verilen mücadeleyi emek ve sınıf mücadelesinden ayrı düşünmez.
Kırda ve kentte, doğa ve yaşam haklarını savunma ve koruma mücadelesi verenlerin taleplerini yükseltir ve sahiplenir.
Sermaye birikimi için yapılan HES, termik, nükleer vb. enerji projelerine, ekolojik yıkıma yol açan maden işletmeciliğine, endüstriyel atık ve kirlilik sonucunda yaşam alanlarının tahribine yol açan uygulamalara son verilecek.
Kenti yağmalayan kentsel dönüşüm projeleri; tarihi, kültürel varlıkların ve ortak yaşam alanlarının gaspı sermayenin tüm yıkıcı kır ve kent politikaları aracılığıyla su, atıksu ve katı atık gibi çevresel hizmetlerin özelleştirilmesi ve piyasalaştırılması önlenecek.
Evlere ve tarlalara takılan ön ödemeli sayaçlar iptal edilecek, hane başına 10 m3 su, tarlalara geçimlik tarım için gereken su ücretsiz verilecek.
Tarım alanlarının, ormanların ve meraların endüstriyel tarımda ve sermaye projelerinde kullanılmasına izin verilmeyecek, ülkenin bütün bölgelerinde süren ve ekolojik dengenin yıkımına yol açan projeler iptal edilecek. Bu projeler için tahrip edilen orman alanları yapılaşmaya açılmayacak.
Enerjinin yerel halkın ihtiyacı için, yerinde üretilmesi sağlanacak ve bu amaçlı projeler desteklenecek, yenilenebilir enerjiye öncelik verilecek.
Nükleere ve radyoaktiviteye dayalı üretim ve yeniden dönüşüm yapılanmasına, tarım alanlarının, meraların, ormanların, kıyıların nükleer atık sahası olmasına izin verilmeyecek.
Su kullanım hakkı anlaşmaları iptal edilecek.

Hayvanların Hakları Var

HDP, tüm canlıların yaşam hakkını savunur.
Hayvanların, ticari amaçlı deneylerde kullanılması önlenecek.
Hayvanların sirk ve sokak tanıtımı vb. her türlü gösteri amaçlı etkinliklerde kullanılmasına son verilecek.
Hayvanların itlaf edilmesini, kürkleri ve varlıkları ile sermaye birikiminin parçası haline getirilmesini sağlayan düzenlemeler ve yasalar iptal edilecek.
Hayvan toplama kampları kaldırılacak.