“Ben kendim de her resim yaptığımda bütün canlılarla, yani varoluşun sessiz çeşitliliğinin toplamı olan evrenle bir çeşit yek vücut olma haline girdiğimi fark ederim. O zaman kendim olmaktan çıkar, kaya ve lav püskürten bir volkan gibi, o resimleri püskürten benlikten arınmış bir yaratma sürecinin parçası olurum…”
Fahrelnissa, 1901’de İstanbul’da doğdu. Dönemin ünlü ailelerinden Şakirpaşa ailesinin bir üyesiydi. Bu aile ünlü olmasının yanı sıra kızı, tiyatrocu Şirin Devrim’in de dediği gibi ‘çılgınlar ailesi’ydi ve sanatla iç içeydi. Zeid’in kardeşleri, yeğeni ve çocukları kendisinin de dahil olduğu sanat yolculuğunu sınırlar arası bir hale getirmişti.
Aldığı eğitimlerin ve hayran bırakan yeteneğinin sonucu olarak şahane eserler ortaya koydu. Türkiye dışında farklı kentlerde de birçok sergisi oldu. Resmi üzerine pek çok çalışma ve araştırmanın üretildiği Zeid, soyut, modern resmin Türkiye’deki öncülerindendi.
1991’de yaşamını yitiren ressamın hem hayatı hem resim serüveni üzerine söyleyecek çok şey var fakat önceliği yazıyı yazma amacıma vermek doğru olacak. Zira şu an oturduğunuz yerden muhteşem bir sergiyi gezip Fahrelnissa Zeid ile, bin bir emek ortaya koyduğu portreleriyle baş başa kalabilirsiniz.
Sergiyi üç kişilik oyun linkinden gezip kendinizi farklı bir deneyimin içinde hissedebilirsiniz.
Kaynak: İstanbul Kadın Müzesi
Pınar Yazkaç, ÇAĞDAŞ TÜRK RESİM SANATINDA AVANGART BİR SANATÇI: FAHRELNİSSA ZEYD, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 75, 2018.
Kapak görseli: BBC