Charlie Chaplin, Modern Zamanlar filminde temel olarak, modernizmin hızlı yükselişi ve insanların bu duruma ayak uydurmakta zorlanmasını işlemiştir. Chaplin, bu yeni çağın sosyal ve ekonomik sorunlarıyla keskin bir şekilde ilgilenir. Avrupa’da işsizliğin, depresyonun ve otomasyonun sosyal etkilerini görmekten rahatsızlık duyar. Yaptığı incelemeler sonucunda ekonomik çözümün işin adil dağıtımıyla sağlanabileceği kanısına varmıştır…
1931 yılında bir gazeteye verdiği röportajında işsizliğin hayati bir sorun olduğunu ve makinelerin insanlığa fayda sağlaması gerektiğini savunmuştur. Modern Zamanlar filmiyle de gözlemlerini ve endişelerini komedi haline getirmek için yola çıkmış ve bunda başarılı da olmuştur.
Charlie Chaplin’in hayatı
Asıl adı Charles Spancer Chaplin’dir. 16 Nisan 1889’da Londra’da dünyaya gelmiştir. Annesi ve babası sanatçıdır. Bu yüzden çok küçük yaşta sanatın içine girmiştir. Annesi ve babası kendisi çok küçük yaştayken ayrılmışlardır. Yaşam mücadelesi ile dolu zor bir çocukluk geçirmiştir.
Charlie, profesyonel başlangıcını “The Sight Lancashire Lads” adlı bir gençlik grubunun üyesi olarak yapmış ve hızlı bir şekilde dansçı olarak beğeni kazanmıştır.
Sonrasında 1918 yılında kendi film şirketini kurmuştur. Özellikle 1918 yılında çıkan Shoulder Arms – (Tüfek Omza) filmi Chaplin’in popülaritesine büyük katkı sağladı. Hep sessiz filmler çekti çünkü filmlerini herkes anlasın istedi. Filmlerinde politik görüşlerini belli ettiği için Amerikanın tepkisine yol açtı ve ülkeyi terk etti. 1972 yılında ise Oscar’ı kazandı ve Amerika’ya gitti. Başarılarla dolu bir kariyer hayatı oldu. Filmleri yıllar sonra bile konuşulmakta hatta okullarda ders olarak gösterilmektedir.
Modern Zamanlar üzerine
Charlie Caplin, bu filmde 1930’ların sorunlarıyla başa çıkmaya çalışan bir işçidir ve filmin giriş sahnesinde işçilerin fabrikaya sürü şeklinde girdikleri gösterilir. İşveren, işçileri kamera sistemi ile gözetlemektedir. Eğer işini aksatan olursa hemen müdahale eder. Bu sistem George Orwell’ın 1984 kitabından da hatırlayacağınız üzere “Big Brother”ı çağrıştıran bir sistemdir. Bu Sisteme Panopticon* denir.
Charlie Chaplin’in canlandırmış olduğu Şarlo karakteri de bu fabrikada çalışan bir işçidir. İşveren temel ihtiyaçları sırasında çalışanlar vakit kaybetmesinler diye otomatik yemek yedirme makinası alır. Tüm bunlardan sıkılan ve her gün otomatiğe bağlanmış bir şekilde aynı işleri yapmak istemeyen Şarlo, psikolojik bir bunalım geçirir. İşveren, Şarlo’nun bu durumundan rahatsız olur ve onu akıl hastanesine yatırır. Akıl hastanesinde bir süre kalır.
Akıl hastanesinden çıkar çıkmaz bir eyleme denk gelir ve elinde komünizmi temsil eden kırmızı bayrağı tuttuğu için hapse atılır. Filmin son sahnesinde ise kimsesiz bir kızla tanışır ve hayatı değişir.
Charlie Chaplin, filmde kapitalist ve modernist sistemin eleştirisini yapmıştır. Fakat bunu yaparken, emek gücünün yerini artık makinelerin alması ve ortaya çıkan işsizliğin insanları monotonluğa sürüklemesi gibi dönemin sorunlarını da mizahi bir dille anlatmıştır.
Charlie Chaplin’in filmleri
The Kid (Yumurcak) (1921)
The Gold Rush (Altına Hücum) (1925)
City Lights (Şehir Işıkları) (1931)
Modern Times (Modern Zamanlar) (1936)
The Great Dictator (Büyük Diktatör) (1940)
Monsieur Verdoux (Mösyö Verdoux) (1947)
A King in New York (New York’ta Bir Kral) (1967)
A Countess From Hong Kong (Hong Kong’lu Hostes) (1967)
*Panoptikon, İngiliz filozof ve toplum kuramcısı Jeremy Bentham’ın 1785 yılında tasarlamış olduğu hapishane inşa modelidir. Tasarımın konsepti gözetlemeye izin verir. Şöyle ki; bütünü (pan-) gözlemlemek (-opticon) anlamına gelen bu tasarım birkaç katlık tek odalı hücrelerden oluşan bir halka üzerine kuruluydu. Her hücre bu halkanın iç kısmına açıktı ve halkanın dış cephesindeki duvarda birer pencere vardı. Halkanın ortasında mahpuslardan tamamen saklanmış konumdaki gözlemcilerin kaldığı bir nöbet kulesi yer almaktaydı. (Wikipedia)
Kaynak: http://www.charliechaplin.com/
