İngiltere’de post-punk sonrası 80’lerin sonu ile beraber elektronik müzik furyası başladı. Chicago çıkışlı house müziği, Ibiza’dan sonra Londra ve Manchester gibi şehirlerde hızlı bir şekilde yayılım gösterdi. 90’ların başına gelindiğinde ise, acid house altkültürü sonrası yeni arayışlar içerisine girilirken, Bristol kentinde trip-hop diye adlandırılan yeni bir müzik türü ortaya çıkıyordu.
Yani kısaca, trip-hop; soul, funk, jazz, blues, rap gibi müzik türlerinin elektronik müzikle harmanlanması sonucu ortaya çıkan bir müzik türüdür denilebilir.
Sözü fazla uzatmadan; işte karşınızda 10 trip-hop film müziği:
Sliver (1993): Massive Attack – Unfinished Sympathy
Massive Attack denilince akan sular durur. Bristol’un bağrından kopan grup, 1988 yılında Bristol’da kurulmuştu. Grup, elektronik müziğin (ambiant’tan tutun minimal techno’ya kadar uzanan bir yelpaze) neredeyse her alanında önemli örnekler veren bir “elektronik müzik mozaiği”. Filmde ise, Sharon Stone ile William Baldwin, grubun ilk albümünde yer alan bu şarkı eşliğinde sevişiyorlardı.
Strange Days (1995): Tricky – Overcome
Massive Attack’in Blue Lines albümüne katkı sağladıktan sonra kariyerine solo olarak devam eden Bristol’lu Tricky! Kendisi trip-hop’un öncülerinden sayılır. Şarkının sözleri, evet, Karmacoma ile aynı. Film ise bilim-kurgu severlerin muhakkak kaçırmayacağı cinsten bir film.
10 Things I Hate About You (1999): Air – Sexy Boy
Fransız Air grubunu da, Massive Attack gibi belirli bir kalıba sokmak pek imkanlı değil. Dinlerken bulutlarda uzanıyormuş hissi yaratan grubun bu şarkısı, Amerikan gençlik filmlerini taşlayan bu gençlik filminde çalıyordu. Filmin başarılı olmasının ardında Shakespeare’ın Hırçın Kız (The Taming of the Shrew) adlı oyunundan uyarlama olmasının da büyük etkisi vardır elbette.
Diario De Una Ninfómana (2008): Morcheeba – Blue Chair
Morcheeba, rahatlatıcı şarkılarıyla dikkat çeken bir grup. Ki, Morcheeba kelimesinin de “marijuana yolu” anlamına geldiği söylenir. (“Cheeba” argoda marijuana demek.) Film ise nemfoman (nymphomaniac) bir kadının öyküsünü anlatıyor.
Dark Days (2000): U.N.K.L.E., Thom Yorke – Rabbit In Your Headlights
Dj Shadow ile Jason Lavelle’ın projesi olarak ortaya çıkan UNKLE, Dj Shadow’un ayrılışıyla birlikte bir durgunluk içerisine girdi. Thom Yorke’un seslendirdiği bu şarkı, klibiyle de manidar olarak New York’taki evsizleri konu alan Dark Days isimli belgeselde çalıyordu.
Sous le sable (2000): Portishead – Undenied
Adını Bristol’ün bir sahil kasabasından alan Portishead, tabii ki de trip-hop denildiğinde anılacak ilk gruplardan bir tanesi. Geceleri acı çekmek için yüksek dozda dinlemenin tehlikeli olduğu bir grup, Portishead. Ve Undenied, filmde çalarken, çaldığı sahne ile adeta bütünleşiyordu.
Demonlover (2002): Goldfrapp – Lovely Head
Aslında “downtempo” veyahut “chillout” diye de geçiyor tabii ki Goldfrapp gibi gruplar. Pek geçişgen tarzlar zaten, hepsini severek dinliyoruz. Film, pek beğenilmese de Sonic Youth’u da bolca içeren filmin soundtrack albümünü beğenmemek zor.
Cruel Intentions (1999): Sneaker Pimps – 6 Underground
Yine bir gençlik filmi. Sneaker Pimps’e gelince; şarkıdaki vokal Kelli Dayton’un gruptan gönderilmesi sonrası Chris Corner grubun vokalistliğini üstleniyordu. Chris Corner şu sıralar daha çok IAMX adlı elektronik müzik projesiyle haşır neşir ki kendisi Berlin’de yaşamakta.
The Fast and the Furious: Tokyo Drift (2006): Dj Shadow – Six Days
Dj Shadow, trip-hopun temellerini atan ilk insanlardandır dersek yalan olmaz. The Fast and the Furious serisine gelince; 17-18 yaşlarımdayken tabii ki bu filmleri ben de takip ediyordum. Filmde bu şarkının remixi çalıyor aslında, fakat orijinal versiyonu kesinlikle yakar geçer. Six Days, “Altı gün savaşı”nı referans alan savaş karşıtı bir şarkı olarak da dikkatleri çekiyor.
A Lot Like Love (2005): Hooverphonic – Mad About You
Belçikalı Hooverphonic’in oldukça ünlü şarkısı. Grubu bilmeyenler de orada burada kesin duymuştur bu şarkıyı. Film de yine romantik bir film.
Bonuslar!
Massive Attack’in Mezzanine albümünde yer alan Teardrop, milyon tane bölümü olan House M.D. dizisinin girişinde çalıyordu:
House M.D. (2004-2012): Massive Attack – Teardrop
Esasen 60’larda kurulan bir saykedelik rock (psychedelic rock) grubu olan Wallace Collection’un bu şarkısı pek bir trip-hop ezgileri taşıyor ki I Monster tarafından da bu şarkı yorumlanmıştı:
Mr. Nobody (2009): Wallace Collection – DayDream
Normalde trip-hop grubu olmayan Radiohead’in; Dj Shadow, Portishead, Massive Attack vs gibi trip-hop gruplarıyla içli dışlılığının meyvesi olarak ortaya çıkmış pek bir trip-hop şarkısı:
Radiohead – All I Need
Başlık Görseli: Burtn/Deviantart