Kontak doğaçlama, en az iki kişinin birlikte pratik ettiği bir çağdaş dans tekniği. Birçok partnerli dansın aksine burada dışarıdan gelen kurallar yok. Sadece güvenli ve keyifli bir dans süreci için teknikler var. Gerisi dans edene kalmış. Dans edenler tarafında gözetilmesi en önemli olan teknik ise dinlemek olsa gerek. Dinlemek, önce kendini, sonra partnerini ve bu birliktelikten ortaya çıkan akışı dinlemek ve olmasına izin vermek.
Kontak doğaçlama, 1970’lerde ortaya çıkıyor. Steve Paxton’un hareket araştırmaları ile hayat buluyor ve Judson Dans Tiyatrosu katılımcılarıyla beraber de geliştiriliyor.
Türkiye’de kontak doğaçlama dans çalışmalarının geçmişi ise 20 yıldan fazla. Kolektif bir şekilde çalışmalarını yürüten ÇATI Çağdaş Dans Sanatçıları Derneği’nin girişimleri ile Türkiye’de kendine yer açan; dansa gönül verenlerin birlikte öğrenmek, gelişmek üzere atölye, paylaşım buluşmalarında ve her hafta yapılan jam’lerde pratik ettiği kontak doğaçlama, Türkiye çağdaş dansında önemli bir yere sahip.
Kontak doğaçlama toplulukları global ortak noktalara sahip. Bunlardan biri nereye giderseniz gidin, kendinizi evde bulursunuz. Konuşmaya, kendinizi anlatmaya, tanıtmaya ihtiyaç duymadan dans etmeye başlarsınız ve o tanıdık konfor ve oyun alanında kendinizi yeni keşifler içinde bulursunuz. Kontak doğaçlama ailesi, birbirini kişisel olarak tanımadan aynı deneyim ve paylaşıma açık dansçı ve dans severlerden oluşur.
Bu ailenin önemli buluşma noktalarından biri de festivaller. Yılın her dönemi dünyanın herhangi bir yerinde mutlaka birileri deneyimlerini paylaşmak ve keşfetmek üzere toplanır, festivaller organize eder. Bu yazımızda ise dünyanın farklı köşelerinde gerçekleşen festivalleri derledik. Gezmek bahane, dans etmek şahane diyerek yollara düşebiliriz.
1. Ukrayna – Dancefulness (Dansla dolu dolu*)
Festival eğitmenlerinden Alex Postnikov, dansla dolu dolu olmayı bütün maskeleri çıkarıp atmak olarak tanımlıyor. Dünyaya önem veren acı çekme maskesini (toplumsal) ve umursamayan keyif maskesini (inziva).
Dancefulness, Ukrayna’nın en büyük kontak doğaçlama festivali. Bu yıl, şehrin dikkat dağıtabilecek bütün sorumluluklarını şehirde bırakıp Karpat Dağları’na taşınıyor. Böylece katılımcılar, yemekti, yoldu düşünmeden sadece doğayla iç içe, birlikte bir grup olarak dansa odaklanabilecek.
3-10 Mayıs 2016 tarihleri arasında gerçekleşecek sekiz günlük bu inziva-festivalde dokunmaya değer bir eğitmen kadrosu var. Uluslararası (Ukrayna, Almanya, İsrail, İtalya, İsveç) bir kontak doğaçlama eğitmen kadrosu çalışmaları yürütecek. Konforlu bir dağ evi, iyi yemek ve hatta çocuklar için özel bir alan bile var. Bol oksijenli ormanı, gölü, mini-yürüyüş turlarıyla, ateş etrafında şarkılar, canlı müzik, sessizlik ve dans.
Festival hakkında daha fazla bilgi ve katılım için tıklayın.
2. Polonya – Warsaw Flow (Varşova Uluslararası Kontak Doğaçlama Festivali)
“Her son yeni bir başlangıç” mottosuyla yedinci kez gerçekleşecek Varşova Uluslararası Kontak Doğaçlama Festivali ekibi bizleri kendimizi bilmemeye, şaşırmaya ve şaşırtılmaya davet ediyor.
1-7 Temmuz 2016 tarihleri arasında yedi gün sürecek festival, her seviyeden katılımcıya özel farklı atölye çalışmaları, jam buluşmaları, beden-zihin merkezleme çalışmaları ve paylaşım odaklı tartışma alanı sunuyor. Hayvan Akışı (Animal Flow) ve Karanlıkta Jam gibi yaratıcı hareket keşif alanları, daha şimdiden bizi şaşırtmaya yetti.
Davete icabet etmek için tıklayın.
3. Brezilya – Uluslararası Sao Paulo Kontak Doğaçlama Buluşması
“Kontak doğaçlama en az 2 kişinin bedensel diyaloğuyla ortaya çıkan bir iletişim. Dokunma, ağırlık paylaşımı ve basınç teknikleri ile duyular konuşur. Dans edenlerin birbirini ve kendileri kabul etmeleri üzerinden tek bir dans ortaya çıkar ve ortaya çıkan bütünsel enerji ile daha yüksek bir farkındalık seviyesi yaşanır” diyerek festival ekibi, dans profesyonelleri, sevenleri, eğitmenlerinin devamlı bir iletişim ve gelişim olanağı bulmaları amacıyla bu ve daha fazla kontak doğaçlama ögesini araştırmaya ve paylaşmaya davet ediyor.
Her yıl geniş katılımla gerçekleşen festivalde başta Latin Amerika olmak üzere farklı coğrafyalardan dans severler Sao Paulo’da yedi yıldır bir araya geliyor. Bu yılın buluşması Ocak ayında gerçekleşti.
Bu yıl katılımcılarından Raquel Ferreira, festival deneyimini şöyle özetliyor. “Her birimiz saygı ve nezaketle karşılandık. Bambaşka bedenler ve enerjilerle bambaşka özel danslar yarattık. Bu özenle hazırlanmış öğretici, paylaşımcı, sevgi ve şükranla dans ettiğimiz festivale katılmış olmak çok özel bir deneyimdi. Gelecek yılı sabırsızlıkla, hareketle bekliyorum.”
Gelecek yıl Brezilya bizi bekler diyenler festivali buradan takip edebilirsiniz.
4. Almanya – Freiburg Kontak Doğaçlama Festivali
Bu sene 12’ncisi gerçekleşecek Freiburg Kontak Doğaçlama Festivali; yoğun atölyeler, jamler ve derslerle 200 kişiye katılım imkânı sunan bir kontak doğaçlama deneyim ve paylaşım ortamı. Hem geçmişten bu yana desteğini sürdüren hem de programa yeni katılan 20’den fazla uluslararası eğitmen ile festival canlılığını koruyan bir öğrenme ortamı.
Festival, farklı kültür ve deneyimlerden gelen kişileri bir araya getiriyor. Kontak kurmanın temel prensiplerinden olan “saygı” ve “kendi sorumluluğunu taşıma” festival süresince cömert ve destekleyici bir ortam yaratılmasında katılımcılara eşlik ediyor.
Bu yaratım ve paylaşım deneyimini yaşamak isteyenler için festivalin bu seneki tarihleri; 11-17 Ağustos 2016.
Katılım ve detaylı bilgi için tıklayın.
5. Malezya – Kuala Lumpur Kontak Festivali
Dost canlısı, sıcak ortamıyla Kuala Lumpur Kontak Festivali, bu yıl da civar bölgelerden ve uzaklardan gelen kontak doğaçlamacılara ev sahipliği yapıyor.
20-26 Haziran 2016 tarihleri arasında gerçekleşecek festivalde farklı ülkelerden gelen deneyimli eğitmenlerin yoğun günlük atölye çalışmaları ve jam’lere ek olarak katılımcılar Rimbun Dahan Sanat Merkezi’nde, doğanın kucağında açık alana özgü doğaçlamayı da deneyimleme şansına sahip.
Bu yılki festivalin zamanlaması bir harika. 18-19 Haziran’da, tüm dünyada aynı anda gerçekleşen “Global Underscore” buluşması festivale bir ön hazırlık, açılış özelliği de taşıyor.
Bu sene Malezya’dan dünyayla kontak kuralım diyenler, detayları burada bulabilirsiniz.
6. Japonya – i-Dans Japonya Uluslararası Kontak Doğaçlama Festivali
i-Dans Japonya iki yılda bir gerçekleşen bir kontak doğaçlama festivali. Önümüzdeki tarih 2017 ancak bu keyifli festivali listeye eklememek, hele ki planlarını şimdiden yapmak isteyenler için bilgisini paylaşmamak da olmaz.
Festival, Hong-Kong, Tayvan, Kore ve Japonya’dan Asyalı kontak doğaçlama dansçıları tarafından organize ediliyor. 2015’in teması, “%100 beyan, %100 işbirliği” idi ve şu manifestoyu paylaşıyorlardı.
“Bir dileğim var; dinlemek ve diğerlerinin dileklerini kabul etmek. Ve bu sonsuza kadar sürsün. Bu kontakt doğaçlamanın temel ilkelerinde biri. Aynı zamanda, neden herkes için herhangi bir durumda geçerli bir ilke veya amaç olmasın?”
i-Dans Japonya’yı farklı kılan bir çok özellikten biri de festivali geniş bir alana yayması. Hem şehirde, stüdyoda hem doğada, çadırda, bungalovda, toprakta dinleme, hareket etme, paylaşma ve böylece dansı yaratma imkânı sunması.
Son olarak, dokunmaya değer bir alan da festivalin tek yönlü öğretme-öğrenme bakış açısından çok uzak, lab ortamlarında herkesin kendinden bir öneri ve paylaşımla değer kattığı alanları da katılımcılara açıyor olması.
2017’nin planları için sabırsızlanmamak elde değil. Festivali buradan takip edebilirsiniz.
7. Avusturya – Avusturya Kontak Doğaçlama Festivali
Danstan bahsedip Viyana’ya gitmemek olmaz. Bu sene bir gün daha uzun sürecek olan festival 27 Ekim – 1 Kasım 2016 tarihleri arasında gerçekleşiyor.
Bu yılın atölye çalışmalarının konularından bazıları; bedenin spiral hareketlerinden faydalanarak dansı daha ileriye ve yukarıya taşımak, kontak doğaçlama hareket dağarcığını geliştirmek, bidiklerimizden vazgeçip partnerimizi ve kendimizi dinleyerek yeni bir araştırma alanı oluşturarak bu alanda fascia ve nefes ile daha akışkan ve yumuşak bir şekilde hareket etmek şeklinde.
Festival için altı gün yetmez diyenler için festival öncesinde laboratuvar niteliğinde bir atölye çalışması yer alıyor.
Dans alanlarının yakındaki Çevre ve Ekonomi Okulu’nun spor salonları olması belki doğada neden bu kadar kapalı bir alandayız hissi verse de genişliğini avantaj olarak düşünüyoruz. Açık alanda zaman geçirmek için sadece dışarıya çıkmak yeterli çünkü festivalin gerçekleşeceği Yspertal, ormanlar ve dağlarla çevrili, doğa yürüyüşlerine ve dansına açık bir alan.
Yazın son günlerinde, 17’nci yüzyıldan kalma bir çiftlik evinden dönüştürülen otelde kendimizi yeni sezona hazırlamak üzere bir lab ve üstüne yepyeni öğretilerin bedenimize katılacağı bir festival fikri kulağa çok çekici geliyor.
Katılım hakkında ve daha detaylı bilgiyi buradan edinebilirsiniz.
*Çevirmen yorumu
