Mekan Ruhuna Yolculuk | halka sanat projesi

halka sanat projesi 8 Eylül- 6 Ekim 2019 tarihleri arasında küratörlüğünü Bahar Güneş ve Öykü Demirci’nin üstlendiği Mekan Ruhuna Yolculuk sergisine ev sahipliği yapıyor. Sergi, Doğu Çankaya, Ece Gökalp, Gözde İlkin, İhsan Oturmak, İpek Çankaya, Richard Bartle ve Yasemin Özcan’ın resim, fotoğraf, yerleştirme ve heykellerini bir araya getiriyor.

Serginin Kavramsal Çerçevesi şöyle:

Kültür sosyolojisinde en geniş tanımıyla kültür “bütün yaşam biçim” olarak algılanırken, daha özelleşmiş ama daha ortak kabul gören tanımında “sanatsal ve entelektüel etkinlikler” olarak ifade edilir. Raymond Williams’a göre kavram, geleneksel sanatlar ve entelektüel üretim biçimlerinin ifadesi olmaktan çıkarak, bugün bu genişlemiş alanı kurgulayan, sanattan felsefeye, dilden gazeteciliğe ve diğerlerine kadar bütün bir “imgesel pratikler”i kapsar hale gelmiştir.

Kültürün sanatla olduğu kadar tarihle, antropoloji, arkeoloji ve coğrafyayla yakından bağı yadsınamaz. Mekân Ruhu-Akdeniz Yazıları adlı eserinde, Lawrence Durrell; kültür, insan, çevre ilişkisini “Bizler genellikle “kültür”ü insan iradesinin yarattığı bir çeşit tarihsel örüntü olarak görürüz, benim için bu artık kesin bir doğru değil” sözleriyle farklı bir boyuta taşır. Durrell, insanların kültürel üretimlerinin yaşadıkları mekânın ruhunu taşımaktan öteye geçtiğini belirtir. Mekân ruhu, insana öyle bir işler ki, yapıtlar ve onu üreten insanlar, içinde bulundukları (üretildikleri) mekânın imzasını taşırlar. Bu mekân bir coğrafyadır. Kent ya da kırsal olabilir. Ama hem tarihtir, hem bugündür. Hepsi arasında bir bağdır. Durrell bu durumu mekânın bağlayıcılığı olarak adlandırır. Mekân üç boyutunun ötesinde algılanmaya başlamasıyla kişiyi bir zihinsel sürece yönlendirerek mekân ruhunun temsil ettiği bütünü ve şeyi bulmaya yönlendirir.

Dünya bu kadar savaş, yıkım, istila, yer değiştirme ve iç içe geçme gördükten sonra taşıdığımız yerel ya da ulusal özelliklerin saf ve ırksal olduğunu iddia etmek mümkün mü?

Durrell’e göre yerel karakter ve insan peyzajın ifadesidir, kuşaktan kuşağa aktarılan kalıcı öğe peyzajın doğasında mevcut olan ve yok olmayan kendini ifade yeteneğidir. İnsan doğanın bir parçası olarak onun enerji alanında ve döngüsünde yaşar. Bu bilgi insanda değiştirilemez bir bilinçle yer alır. Doğa yasalarının ve doğal peyzajın içinde aktarımda bulunan bir araca dönüşür insan.

Yaratıcı insanın peyzajla olan ilişkisi ise özellikle ilginçtir. Durrell’in ifadesiyle “Bu açıdan bakıldığında yolculuk herkes için – ama en çok da kök salacağı, yaratıcılık yeteneğini kullanacağı besleyici topraklar arayan sanatçı için- çok önemli bir tür sezgi bilimi haline gelir.

Herkes kendi “bağlaşıklarını” böyle bulur -kafasının birden fikirlerle dolup taştığını hissettiği peyzajlar vardır; ruhunun yarısının uykuya daldığı ve kalem kâğıt düşüncesinin bile midesini bulandırdığı başka peyzajlar.”

Peki, ya bu yolculuk sonucu, bir sanatçı bir yerle derinden bağlandığını hissedip orada kök salarsa ne olur? Üretimlerinde mekânın ruhu ve peyzaj değerleri kendini nasıl belli eder?

İnsanlar yaşadıkları peyzajın yansımalarıysa bu yansıma sanatsal üretimlerde nasıl ortaya çıkar? Renkleri, malzemesi, duygusu, sorusu, araştırma konusu ya da diğer kurucu nitelikleri nasıl değişir?

Bu noktada peyzajın anlamına bir parantez açmak yerinde olabilir. Durrell orijinal metninde peyzajı landscape kelimesiyle ifade eder. Kelimelerin dilden dile aktarımında oluşan farklılıklar ve anlam değişmeleri göz önüne alındığında Mekân Ruhuna Yolculuk sergisi peyzajı coğrafya geleneğindeki yeriyle ele almaktadır. Birçokları coğrafyanın aslında yerlerin karakteri, mekânsal organizasyonu, farklılıkları ve benzerlikleri üzerinde durması gerektiği konusunda hemfikirdir. W.D. Meining’e göre bu anlamda her peyzaj kendine özgü karakteri olan bir yer olarak kabul edilebilir. Bu anlamıyla da kendine özgü karakteri olan yerin Durrell’in bakış açısında insanın kurucu öğesi olarak ele alınması anlamlıdır.

Mekân Ruhuna Yolculuk, Durrell’in bakış açısından yola çıkışla bir mekânın bir yapıt üzerindeki etkilerini tartışır. Mekân ruhunun kültürün çeşitli katmanlarını beslediği ve uzun soluklu bir yolculuğun belirleyici olduğu üretimleri bir araya getirir. Bu yolculuk kısa dönemli yer değiştirmelerden farklı olarak bir yerin köklerine inme ya da kök salma anlamı taşır. Bir mekândaki görünmez kalıcılığın, mekânla özdeş yaşayan ve artık kendisi de mekânın bir ifadesi haline gelen sanatçıların işlerinde kendini dışa vuruş biçimlerini araştırır.

Önceki İçerik

Ölmek İstemiyoruz

Sonraki İçerik

Altın Portakal’dan gençlere yeni ve yeniden destek!

\n

halka sanat projesi<\/em> 8 Eyl\u00fcl- 6 Ekim 2019 tarihleri aras\u0131nda k\u00fcrat\u00f6rl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc Bahar G\u00fcne\u015f ve \u00d6yk\u00fc Demirci\u2019nin \u00fcstlendi\u011fi Mekan Ruhuna Yolculuk sergisine ev sahipli\u011fi yap\u0131yor. Sergi, Do\u011fu \u00c7ankaya, Ece G\u00f6kalp, G\u00f6zde \u0130lkin, \u0130hsan Oturmak, \u0130pek \u00c7ankaya, Richard Bartle ve Yasemin \u00d6zcan\u2019\u0131n resim, foto\u011fraf, yerle\u015ftirme ve heykellerini bir araya getiriyor.<\/p>\n\n\n\n

Serginin Kavramsal \u00c7er\u00e7evesi \u015f\u00f6yle:<\/strong><\/p>\n\n\n\n

K\u00fclt\u00fcr sosyolojisinde en geni\u015f tan\u0131m\u0131yla k\u00fclt\u00fcr \u201cb\u00fct\u00fcn ya\u015fam bi\u00e7im\u201d olarak alg\u0131lan\u0131rken, daha \u00f6zelle\u015fmi\u015f ama daha ortak kabul g\u00f6ren tan\u0131m\u0131nda \u201csanatsal ve entelekt\u00fcel etkinlikler\u201d olarak ifade edilir. Raymond Williams\u2019a g\u00f6re kavram, geleneksel sanatlar ve entelekt\u00fcel \u00fcretim bi\u00e7imlerinin ifadesi olmaktan \u00e7\u0131karak, bug\u00fcn bu geni\u015flemi\u015f alan\u0131 kurgulayan, sanattan felsefeye, dilden gazetecili\u011fe ve di\u011ferlerine kadar b\u00fct\u00fcn bir \u201cimgesel pratikler\u201di kapsar hale gelmi\u015ftir. <\/p>\n\n\n\n

K\u00fclt\u00fcr\u00fcn sanatla oldu\u011fu kadar tarihle, antropoloji, arkeoloji ve co\u011frafyayla yak\u0131ndan ba\u011f\u0131 yads\u0131namaz. Mek\u00e2n Ruhu-Akdeniz Yaz\u0131lar\u0131 adl\u0131 eserinde, Lawrence Durrell; k\u00fclt\u00fcr, insan, \u00e7evre ili\u015fkisini \u201cBizler genellikle \u201ck\u00fclt\u00fcr\u201d\u00fc insan iradesinin yaratt\u0131\u011f\u0131 bir \u00e7e\u015fit tarihsel \u00f6r\u00fcnt\u00fc olarak g\u00f6r\u00fcr\u00fcz, benim i\u00e7in bu art\u0131k kesin bir do\u011fru de\u011fil\u201d s\u00f6zleriyle farkl\u0131 bir boyuta ta\u015f\u0131r. Durrell, insanlar\u0131n k\u00fclt\u00fcrel \u00fcretimlerinin ya\u015fad\u0131klar\u0131 mek\u00e2n\u0131n ruhunu ta\u015f\u0131maktan \u00f6teye ge\u00e7ti\u011fini belirtir. Mek\u00e2n ruhu, insana \u00f6yle bir i\u015fler ki, yap\u0131tlar ve onu \u00fcreten insanlar, i\u00e7inde bulunduklar\u0131 (\u00fcretildikleri) mek\u00e2n\u0131n imzas\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131rlar. Bu mek\u00e2n bir co\u011frafyad\u0131r. Kent ya da k\u0131rsal olabilir. Ama hem tarihtir, hem bug\u00fcnd\u00fcr. Hepsi aras\u0131nda bir ba\u011fd\u0131r. Durrell bu durumu mek\u00e2n\u0131n ba\u011flay\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 olarak adland\u0131r\u0131r. Mek\u00e2n \u00fc\u00e7 boyutunun \u00f6tesinde alg\u0131lanmaya ba\u015flamas\u0131yla ki\u015fiyi bir zihinsel s\u00fcrece y\u00f6nlendirerek mek\u00e2n ruhunun temsil etti\u011fi b\u00fct\u00fcn\u00fc ve \u015feyi bulmaya y\u00f6nlendirir.<\/p>\n\n\n\n

D\u00fcnya bu kadar sava\u015f, y\u0131k\u0131m, istila, yer de\u011fi\u015ftirme ve i\u00e7 i\u00e7e ge\u00e7me g\u00f6rd\u00fckten sonra ta\u015f\u0131d\u0131\u011f\u0131m\u0131z yerel ya da ulusal \u00f6zelliklerin saf ve \u0131rksal oldu\u011funu iddia etmek m\u00fcmk\u00fcn m\u00fc?<\/p>\n\n\n\n

Durrell\u2019e g\u00f6re yerel karakter ve insan peyzaj\u0131n ifadesidir, ku\u015faktan ku\u015fa\u011fa aktar\u0131lan kal\u0131c\u0131 \u00f6\u011fe peyzaj\u0131n do\u011fas\u0131nda mevcut olan ve yok olmayan kendini ifade yetene\u011fidir. \u0130nsan do\u011fan\u0131n bir par\u00e7as\u0131 olarak onun enerji alan\u0131nda ve d\u00f6ng\u00fcs\u00fcnde ya\u015far. Bu bilgi insanda de\u011fi\u015ftirilemez bir bilin\u00e7le yer al\u0131r. Do\u011fa yasalar\u0131n\u0131n ve do\u011fal peyzaj\u0131n i\u00e7inde aktar\u0131mda bulunan bir araca d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcr insan.<\/p>\n\n\n\n

Yarat\u0131c\u0131 insan\u0131n peyzajla olan ili\u015fkisi ise \u00f6zellikle ilgin\u00e7tir. Durrell\u2019in ifadesiyle \u201cBu a\u00e7\u0131dan bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda yolculuk herkes i\u00e7in - ama en \u00e7ok da k\u00f6k salaca\u011f\u0131, yarat\u0131c\u0131l\u0131k yetene\u011fini kullanaca\u011f\u0131 besleyici topraklar arayan sanat\u00e7\u0131 i\u00e7in- \u00e7ok \u00f6nemli bir t\u00fcr sezgi bilimi haline gelir.<\/p>\n\n\n\n

Herkes kendi \u201cba\u011fla\u015f\u0131klar\u0131n\u0131\u201d b\u00f6yle bulur -kafas\u0131n\u0131n birden fikirlerle dolup ta\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131 hissetti\u011fi peyzajlar vard\u0131r; ruhunun yar\u0131s\u0131n\u0131n uykuya dald\u0131\u011f\u0131 ve kalem k\u00e2\u011f\u0131t d\u00fc\u015f\u00fcncesinin bile midesini buland\u0131rd\u0131\u011f\u0131 ba\u015fka peyzajlar.\u201d <\/p>\n\n\n\n

Peki, ya bu yolculuk sonucu, bir sanat\u00e7\u0131 bir yerle derinden ba\u011fland\u0131\u011f\u0131n\u0131 hissedip orada k\u00f6k salarsa ne olur? \u00dcretimlerinde mek\u00e2n\u0131n ruhu ve peyzaj de\u011ferleri kendini nas\u0131l belli eder?<\/p>\n\n\n\n

\u0130nsanlar ya\u015fad\u0131klar\u0131 peyzaj\u0131n yans\u0131malar\u0131ysa bu yans\u0131ma sanatsal \u00fcretimlerde nas\u0131l ortaya \u00e7\u0131kar? Renkleri, malzemesi, duygusu, sorusu, ara\u015ft\u0131rma konusu ya da di\u011fer kurucu nitelikleri nas\u0131l de\u011fi\u015fir?<\/p>\n\n\n\n

Bu noktada peyzaj\u0131n anlam\u0131na bir parantez a\u00e7mak yerinde olabilir. Durrell orijinal metninde peyzaj\u0131 landscape kelimesiyle ifade eder. Kelimelerin dilden dile aktar\u0131m\u0131nda olu\u015fan farkl\u0131l\u0131klar ve anlam de\u011fi\u015fmeleri g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda Mek\u00e2n Ruhuna Yolculuk sergisi peyzaj\u0131 co\u011frafya gelene\u011findeki yeriyle ele almaktad\u0131r. Bir\u00e7oklar\u0131 co\u011frafyan\u0131n asl\u0131nda yerlerin karakteri, mek\u00e2nsal organizasyonu, farkl\u0131l\u0131klar\u0131 ve benzerlikleri \u00fczerinde durmas\u0131 gerekti\u011fi konusunda hemfikirdir. W.D. Meining\u2019e g\u00f6re bu anlamda her peyzaj kendine \u00f6zg\u00fc karakteri olan bir yer olarak kabul edilebilir. Bu anlam\u0131yla da kendine \u00f6zg\u00fc karakteri olan yerin Durrell\u2019in bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131nda insan\u0131n kurucu \u00f6\u011fesi olarak ele al\u0131nmas\u0131 anlaml\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Mek\u00e2n Ruhuna Yolculuk, Durrell\u2019in bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131ndan yola \u00e7\u0131k\u0131\u015fla bir mek\u00e2n\u0131n bir yap\u0131t \u00fczerindeki etkilerini tart\u0131\u015f\u0131r. Mek\u00e2n ruhunun k\u00fclt\u00fcr\u00fcn \u00e7e\u015fitli katmanlar\u0131n\u0131 besledi\u011fi ve uzun soluklu bir yolculu\u011fun belirleyici oldu\u011fu \u00fcretimleri bir araya getirir. Bu yolculuk k\u0131sa d\u00f6nemli yer de\u011fi\u015ftirmelerden farkl\u0131 olarak bir yerin k\u00f6klerine inme ya da k\u00f6k salma anlam\u0131 ta\u015f\u0131r. Bir mek\u00e2ndaki g\u00f6r\u00fcnmez kal\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131n, mek\u00e2nla \u00f6zde\u015f ya\u015fayan ve art\u0131k kendisi de mek\u00e2n\u0131n bir ifadesi haline gelen sanat\u00e7\u0131lar\u0131n i\u015flerinde kendini d\u0131\u015fa vuru\u015f bi\u00e7imlerini ara\u015ft\u0131r\u0131r.\u00a0<\/p>\n\n\n\n

<\/p>\n\n\n\n

Çevre dostu mimarinin örneği: Sürdürülebilir yaşam, Casa Cosecha de Lluvia ve yağmur suyu yönetimi

Çiftçilerin isyanını, toprağın çığlığını duydun mu?

Yeşil mimarinin geleceği: Tarımsal atıklardan mimarinin zirvesine; mısır koçanları karbon emici duvarlara dönüşüyor

Yasayı sokakta biz yazacağız!

Antik dönemde denizlerin kırmızı olduğunu biliyor muydunuz?

“Gerçeği görüyoruz! Anayasa değişikliğine HAYIR diyoruz!

Hataylılar 6 Ekim’de Meclis’te: #HatayıGör

KAOS GL ve 17 Mayıs’tan anayasa açıklaması: Haklarımızı savunacağız

7. Uluslararası Solo Çağdaş Dans Festivali 31 Ağustos-1 Eylül’de Cermodern’de

Dimitris Sotakis: “Kurgu söylemek istediklerimi söylemek için bir anahtar”

Shakespeare, Kafka, Orwell, Dostoyevski ve günümüz

Your Stage + Art: Müziğin evrenselliğini kutlayan bir sahne

Dimitris Sotakis: “Kurgu söylemek istediklerimi söylemek için bir anahtar”

Your Stage + Art: Müziğin evrenselliğini kutlayan bir sahne

Yeni nesil ne diyor?

“Gerçeği görüyoruz! Anayasa değişikliğine HAYIR diyoruz!

Mekan Ruhuna Yolculuk | halka sanat projesi

SON YAZILAR

Shakespeare, Kafka, Orwell, Dostoyevski ve günümüz

Your Stage + Art: Müziğin evrenselliğini kutlayan bir sahne

Edebiyat tekeli ve kırık kalemler

İşçi Filmleri Festivali başlıyor

ÇOK OKUNANLAR

Çevre dostu mimarinin örneği: Sürdürülebilir yaşam, Casa Cosecha de Lluvia ve yağmur suyu yönetimi

Çiftçilerin isyanını, toprağın çığlığını duydun mu?

7. Uluslararası Solo Çağdaş Dans Festivali 31 Ağustos-1 Eylül’de Cermodern’de

Yeşil mimarinin geleceği: Tarımsal atıklardan mimarinin zirvesine; mısır koçanları karbon emici duvarlara dönüşüyor

Yasayı sokakta biz yazacağız!

HAKKIMIZDA

BİZİ TAKİP EDİN