Türkiye’de başını Emek Sahnesi, D22, İkincikat, Kumbaracı50 gibi tiyatro topluluklarının çektiği alternatif sahneler ve bağımsız tiyatroların serüvenini kendine has sorularıyla anlatacak olan Perdesiz Sahneler belgesel projesi prömiyer için gün sayıyor. Bugünkü sanat anlayışı içinde, çerçevelerle sınırlandırılmak istenen tiyatronun başarmaya çalıştıklarını anlayabilmek için 28 Mayıs’ta İKSV’de ilk gösterimini yapacak olan Perdesiz Sahneler’den ısrarla söz etmemiz gerekiyor.
Küçük ve kendi içine yönelmek zorunda bırakılmış sahnelerin sayısının çoğalması ve bilinirliğinin artmasıyla “alternatif” kavramının getirdikleri ve toplumdaki algılanış biçimi üzerine tiyatro çevrelerinde sıkça tartışmalar ve fikir alışverişleri yapıldı. Öyle ki, bu tiyatro toplulukları “Alternatif sahne ve bağımsız tiyatrolar vardır!” diyerek bir açık mektup yayınlamak durumunda bile kalmışlardı. Tiyatro mirasını reddetmeksizin ana akım tiyatrodan uzak oluşları, geleneksel çizginin ötesinde yeni şeyler denemeleri ve her türlü ticari kaygıdan kaçınarak çoğunlukla maddi desteğe sahip olmadan yaptıkları tiyatroyla “alternatif” olarak anılan bu sahneler seyirciyle kurdukları yakın diyalog sayesinde sınıf ayrımına kapılmadan sanat yapmayı başarıyor. İşte içlerinde oyunlarını sahnelemeye devam edebilmek için tiyatro oyuncuları ve emekçileriyle beraber konser düzenleyen sahnelerden tutun da, 10’larla ifade edilebilecek kadar az koltuk kapasitesine sahip tiyatrolara kadar pek çok grubun bulunduğu bu alternatifleşme hareketine ışık tutacak Perdesiz Sahneler.
Belgeselin yapımcı ve yönetmenliğini üstlenen Hakan Dursun, kendi cümleleriyle “Sahnedeki alternatifleşme hareketinin tarihsel çerçevesini çizmek için geçmişe, geleneksel Türk tiyatrosuna kadar uzanmayı; cumhuriyetten günümüze kadar nasıl bir seyir izlediğini gözler önüne sermeyi” ve günümüzdeki alternatif tiyatro gruplarının fiziksel var olma sorunları ve sanatsal yaratım süreçlerine dair bakış açıları, hedefleri ve söylemek istediklerinin tiyatro sanatına ve günümüz toplumuna etkilerinin neler olduğunu ortaya koymayı” istiyor Perdesiz Sahneler’de. Çekimleri için İstanbul ve Ankara’da 30’dan fazla tiyatro grubu ve 70’e yakın oyuncu ve akademisyenle görüşülen Perdesiz Sahneler’de yakından tanıdığımız Mert Fırat, Erkan Can, Sevinç Erbulak, Yiğit Sertdemir, Iraz Yöntem, Bahtiyar Engin, Engin Alkan, Sarp Aydınoğlu gibi isimler de yer alıyor.
“Türkiye’de sansür var mı?”, “Alternatif sahnelerin kurumsal tiyatrolardan farkları nelerdir?”, “Alternatif sahnelerin seyirci profili ve sayısı nasıldır?”, “Alternatif tiyatronun yaşadığı zorluklar nelerdir?” gibi pek çok soruya cevap aranan belgesel sayesinde, her şeyin şeffaf olduğu alternatif tiyatronun hali hazırda zaten sahip olmadığı “perde”nin arkasını da göreceğiz.
Teaserına buradan ulaşabileceğiniz Perdesiz Sahneler’in bağımsız sahnelerin gerekliliğinin anlaşılması, hak ettiği desteği bulabilmesi ve temellerinin sağlamlaştırılabilmesi için oldukça önemli bir sorgulama ve adım olduğunu düşünüyor, alternatif ve bağımsız sahneler kadar özgür olan bu projeye tüm kalbimle başarılı bir yol diliyorum!
