Amerika ve Kanada’da her sene şubatta, İngiltere’de de ekimde gerçekleşen Siyahi Tarih Ayı‘nda (diğer adıyla Afro-Amerikan Tarihi Ayı), Afrika diaspora tarihini anmak ve hatırlamak için etkinlikler düzenlenir. Ay boyunca okullarda, müzelerde ve ibadethanelerde sergi, konferans vesaire düzenlenir.
Sınıflardaki Siyahi Tarih Dersi sadece erkeklerin ve birkaç kadının ismiyle kısıtlanmamalı. Özellikle siyahi toplum için büyük adımlar atan sayısız kadın varken. The Huffington Post bundan yola çıkarak geçtiğimiz ekim ayında siyahi tarihinin önemli kadınlarını sıraladı.
Angela Davis, devrim niteliğindeki sözleriyle konuştu, Wilma Rudolph’un rekor kıran başarıları ve Shirley Chisolm’un kadınların yükselmesindeki engelleri kaldıran gayreti siyahi kadınlar ile genç kadınlar için ülke çapında büyük umutlara ve kadınların cesurca davranmaları için yeni bir yol açtı.
İşte herkesin tanıması gereken olağanüstü 28 kadın.
Shirley Chisolm (1924-2005)
Chisolm, 1968’de ABD’de ilk siyahi kadın kongre üyesi olduğunda temel engelleri aldı. Politika yoluna, dört yıl sonra başkanlığa koşarken siyahi adayların yönettiği ilk büyük partiyi kurarak devam etti.
Claudette Colvin (1939-)
Rosa Parks’ın otobüste yerinden vazgeçmeyi reddetmesinden birkaç ay önce, Colvin, 15 yaşında Montgomery, Alabama’daki otobüste ırk ayrımcılığına karşı koyduğu için tutuklanan ilk insan. O, aynı zamanda Montgomery’nin otobüs sisteminde anayasaya aykırı; ırkçılık yapılan Browder V. Gayle olayında dört davacıdan biri olarak görevliydi.
Septima Poinsette Clark (1898-1987)
Clark, birçok Afrikalı Amerikan’a oy kullanmaları için nüfusa geçmelerine yardım eden vatandaşlık okulları kurmuş bir eğitimci ve sivil hakları aktivistiydi. Vatandaşlık eğitiminde bir öncü olarak görülürdü, Güneyde daha fazla siyahi öğretmenin işe alınmasında National Association of Colored Women (NAACP) ile aktifti.
Mary Church Terrell (1863-1954)
Kadınların oy hakkı aktivisti ve gazeteci, NAACP’in ilk başkanı ve NAACP’nin ayrıcalıklı üyesiydi. Aynı zamanda üniversite derecesiyle ödüllendirilen ilk Afrikalı Amerikan kadınlardan biri.
Angela Davis (1944-)
Davis, Amerikalı devrimci ve eğitmendi. Yıllarca yarış, sınıf ve cins eşitliği için savaşan eski Black Panther. Davis, kadın çalışmaları alanında en seçkin kitaplardan biri olan Women, Race&Class’ın yazarı. Aynı zamanda hapishane reformunu savunur.
Ida B. Wells-Barnett (1862-1931)
Wells, araştırmacı gazeteciliğiyle, Güney’de linç edilenlerin korkularına dünya çapında dikkat çekerek yardım etti. Aynı zamanda 1889’da Colored Press Association’a yazman olarak seçildi.
Kathleen Cleaver (1945-)
Kathleen Cleaver, Black Panther tarihinin ana figürlerinden biridir. Organizasyonlar için ilk iletişim sekreteriydi ve aynı zamanda Emory Üniversitesi’nde hukuk profesörüydü. Human Rights Research Fund’ı kurdu.
Dr. Dorothy Height (1912-2010)
Dr. Height, Barack Obama tarafından “Sivil Hakları Hareketi’nin vaftiz annesi” olarak kabul edildi. National Council of Negro Women’da yaklaşık yirmi yıl başkan olarak görev yaptı ve 1946’da YWCA merkezlerinin birleşmesine yardımcı oldu.
Phillis Wheatley (1753-1784)
Wheatley, Batı Afrika’dan kaçırılıp Amerika’ya getirilen bir köleydi. Bostonlı bir aile tarafından alındı ve onların kişisel hizmetçisi oldu. Ailenin yardımıyla okumayı öğrendi ve sonunda 1773 yılında şiir kitabı yayımlanan ilk kadınlardan biri oldu.
Audre Lorde (1934-1992)
Karayip-Amerikan yazar ve kendini “siyahi , lezbiyen, anne, savaşçı ve şair” olarak tanımlayan bir aktivistti. Okuyucularını ırkçılık, seksizm ve homofobinin adaletsizliğiyle mücadelede etkileyici şiirleriyle sık sık güçlendirdi. From Land Where Other People Live, The Black Unicorn ve Burst of Light gibi şiirleri ve hatıratlarıyla bilinir.
Flo Kennedy (1916-2000)
Kennedy, National Organization of Women‘ın kurucu üyesi ve Colombia Hukuk Okulu’ndan mezun olan ilk siyahi kadın avukatlardan biridir. 1971 yılında Temsilci Shirley Chisolm’u başkanlığa aday göstermek için gittikleri Feminist Parti’nin kurulmasına yardım etti.
Marsha P. Johnson (1945-1992)
Johnson, New York’daki LGBT topluluğu ve sivil hakları için önemli ölçüde savaş vermiş, dobra ve korkusuz trans kadın. Polislerin bara akın ettiği gecede direnişe karşı gelmiş ve Stonewall Inn hamisi olarak bilinir.
Sojourner Truth (1797-1883)
Isabella Baumfree adıyla doğdu, yeni doğmuş kızıyla kölelikten kaçtı ve adını Sojourner Truth olarak değiştirdi. En bilindik “Ain’t I A Woman?” adlı konuşmasını 1851’de Ohio Women’s Rights Convention’da vermiştir.
Fannie Lou Hamer (1917-1977)
Sivil hakları aktivisti ve Student Nonviolent Coordinating Committee Fannie Lou Hamer’ın kurucusu. Siyahilerin oy vermeleri için nüfusa kaydedilmesine ve Mississippi Freedom Democratic Party’nin ortak kuruluşuna yardımcı oldu.
Dr. Mary McLeod Bethune (1875-1955)
Dr. Bethune, eğitimci ve eğitimin ırkla ilgili gelişmelerin anahtarı olduğuna inan bir sivil hakları aktivistiydi. National Association of Colored Women’da başkan olarak görev yaptı ve National Council of Negro Women’ı kurdu. Aynı zamanda Florida’da bulunan Bethune-Cookman Üniversitesi’nin kurucusu.
Gwendolyn Brooks (1917-2000)
Bu şair, Annie Allen başlıklı kitabıyla 1949 yılında Pulitzer Ödülü’nü kazanan ilk Afrikalı Amerikan.
Bessie Coleman (1892-1926)
Coleman, pilot ehliyeti kazanan ilk siyahi kadın oldu ve Birleşik Devletler’de gösteri uçuşu yapan ilk siyahi kadın. Gösteri uçuşunda ve paraşütçülükte uzmanlaştı ve havacılıkta kadınlar için öncü olarak kaldı.
Lena Horne (1917-2010)
Horne, popüler aktivist ve en çok Stormy Weather ve The Wiz filmlerindeki performanslarıyla bilinen bir şarkıcı. Sivil haklar gruplarıyla yakından çalıştı ve basmakalıp siyahi kadın rollerinde oynamayı reddetti.
Wilma Rudolph (1940-1994)
Takma adı “siyah ceylan” olan Rudolp prematüre doğdu ve küçük yaşta çocuk felcine yakalandı. Doktoru, destekleri olmadan asla yürüyemeyeceğini söylediği halde, o bir koşu yıldızı oldu. 1960 yılında yalnız olimpiyatlarda üç altın madalya kazanan ilk Amerikalı kadın olmayı başardı.
Billie Holiday (1915-1959)
Holiday, “kendine özgü ifadesi ve dokunaklı, zaman zaman melankolik sesi” ile bilinen son derece etkileyici caz vokalisti. Güney’de linç edilen siyahilerle ilgili yürek burkan şarkıları God Bless The Child ve Strange Fruit en bilindik iki şarkısıdır.
Diane Nash (1938-)
Nash, Student Nonviolent Coordinating Committee’nin kurucu üyelerinden birisidir. Güney’de eyaletler arası ırk ayrımını ortadan kaldırmaya yardım eden Freedom Rides’ı organize etmekte etkiliydi. Aynı zamanda Birmingham 16. Cadde Kilisesi’nde dört genç kızın bombalanarak öldürülmesine karşılık olarak Selma Voting Rights Movement’ı planlamıştır.
Zora Neale Hurston (1891-1960)
Hurston, Harlem Rönesans döneminde antropolog ve yazardır. Hayattayken işinde pek tanınmamasına rağmen; hikâyeleri, özellikle Their Eyes Were Watching God Amerikan edebiyatının temellerinden biri haline geldi.
Hattie McDaniel (1893-1952)
Aktrist McDaniel, 300’den fazla filmde rol aldı ve 1940’da Oscar kazanan ilk Afrikalı Amerikan kadın oldu. Aynı zamanda CBS radyo programı The Beulah Show’un starıydı.
Ruby Bridges (1954-)
Ruby Bridges, Güney’de tamamı beyazlardan oluşan okula kabul edilen ilk siyahi öğrenci olduğunda altı yaşındaydı. Mississippi’deki okulunun çevresinde güruhlaşmış şiddet yanlıları yüzünden ona, sınıfa kadar annesi ve polis memurları eşlik ediyordu.
Charlayne Hunter-Gault (1942-)
Hunter-Gault Georgia Üniversitesi’ne kaydolan ilk siyahi kadın. Mezun olup New York Times, PBS ve NPR’da çalıştıktan sonra ödül kazanan bir gazeteci oldu.
Daisy Bates (1914-1999)
Sivil hakları aktivisti ve gazeteci olarak Bates, Arkansas’taki ırk ayrımı kavgalarına dair her şeyi son gününe dek belgeledi. Kocasının yanında, haftalık siyahi gazeteyi çalıştırdı ve NAACP’nin Arkansas başkanı oldu.
Dr. Mae Jemison (1956-)
Dr. Jemison, astronot eğitimi programına kabul edilen ve 1987’de uzaya giden ilk siyahi kadındır. Jemison aynı zamanda Hepatit B ve kuduz aşısı araştırma projelerine dahil oldu ve geliştirdi.
Ella Baker (1903-1986)
Baker, NAACP’nin ulusal yöneticisiydi. Aynı zamanda Christian Leadership Conference ve Student Nonviolent Coordinating Committee ile çalıştı. Sivil hakları hareketinin öncülük eden figürlerinden biri olan Baker, lider olarak özellikleriyle bilinir ki bu özellikler daha iyi bir gelecek için mücadele edecek daha sonraki liderlerin becerilerinin gelişmesinde önemli bir etken olmuştur.
