2016 yılının Aralık ayında yayınlanan bir ankete göre, İspanya transeksüel haklarına en çok destek veren ülke. Araştırma BuzzFeed News, anket şirketi Ipsos ve UCLA Law School’a bağlı Williams Institute işbirliğiyle gerçekleştirildi. Buzzfeed, araştırmayı “türünün ilk örneği” olarak nitelendirdi.
23 ülkeden katılımcılara, ayrımcılığa karşı korumadan, evlilik ve evlat edinme gibi daha özel haklara uzanan transeksüellerin çeşitli sorunları ile ilgili görüşleri soruldu. Ülkeler toplamda 100 puan üzerinden sıralandırıldı.
Daha genç ve daha yüksek gelir veya eğitim seviyelerine sahip olanlar, genellikle trans bireyler için daha fazla destekçi oldular. Ayrıca kadınlar transeksüel haklarına erkeklerden daha çok destek gösterdi.
İspanyolların sadece yüzde 23’ünün transeksüel birini (9. sıra) tanıdığını söylemesine rağmen İspanya, İsveç (77) ve Arjantin’in (76) önünde, 81 puanla listenin birincisi oldu.
Dünyada transeksüel haklarına halkın desteği
Ipsos, transeksüel haklarına değinen altı soru ile 23 ülkeden insanlara görüşlerini sordu. BuzzFeed News, her yanıta 0’dan (kesinlikle katılmıyorum) 100’e (tamamen katılıyorum) kadar bir puan belirledi ve her ülke için bu puanların bir ortalamasını aldı.
Ülkelere göre puanlar
İspanya (81), İsveç (77), Arjantin (76), Kanada (76), Almanya (74), Birleşik Krallık (73), Belçika (70), Hindistan** (68), Avustralya (68), Birleşik Devletler (66), Meksika* (64), Fransa (64), İtalya (63), Brezilya* (63), Güney Afrika* (63), Japonya (62), Çin* (60), Türkiye* (59), Peru (55), Polonya (53), Güney Kore (53), Macaristan (53), Rusya (44)
*Nüfusuna göre internet kullanımı düşük olan ülkeler.
**Hindistan’daki anket çalışması online değil karşılıklı olarak yapılmıştır.
Şöyle sorduk: Transeksüel insanlar;
- Hükümet tarafından ayrımcılığa karşı korunmalı mı?
- Kendilerini tanımladıkları cinsiyetlere ait tuvaletleri kullanabilmeli mi?
- Kimliklerinin eşleştiği vücuda sahip olmak için ameliyat olmalı mı?
- Doğduklarında sahip oldukları cinsiyetten biri ile evlenebilmeli mi?
- Hamile kalabilmeli veya doğum yapabilmeli mi?
- Evlat edinebilmeli mi?
BuzzFeed News, her katılımcının altı soruya verdiği yanıtı aşağıdaki ölçeğe göre puanladı:
- Tamamen katılıyorum (100)
- Kısmen katılıyorum (75)
- Bilmiyorum (50)
- Kısmen katılmıyorum (25)
- Kesinlikle katılmıyorum (0)
Rusya, toplamda 50 puanın altına düşen tek ülke olurken, altı ülke 60 puanın altına düşmüştür.
Hakları nasıl tanımladığınıza bağlı
Williams Institute iyimser bir yaklaşımla, “23 ülkenin hepsinde ankete katılanların büyük çoğunluğunun önemli transeksüel haklarını desteklediğini”; ancak her ülkeden gelen destek seviyesinin özellikle hangi hakların ele alındığına bağlı olduğunu bildirdi.
23 ülkenin tamamında katılımcıların büyük bir çoğunluğu kimlik belgelerini değiştirme hakkını desteklediğini söyledi. Buna rağmen birçoğu hâlâ sağlık uzmanları ve hükûmetler tarafından yapılacak bir takım düzenlemelerin gerekli olduğu kanısında. 21 ülkede çoğunluk transeksüel bireylere karşı ayrımcılığın yasaklanması politikalarını desteklediğini söyledi. Ancak evlilik (16 ülke), evlat edinme (14 ülke), kişinin cinsel kimliğine uygun umumi tuvaletleri kullanabilmesi (15 ülke) hakkı gibi özel haklar hakkında sorular sorulduğunda destek azaldı.
Umumi tuvaletleri kullanabilmenin transeksüel haklarının odağı haline geldiği Birleşik Devletler’de, katılımcıların yalnızca yüzde 47’si transeksüel bireylerin kendilerini tanımladığı cinsiyete ait tuvaleti kullanma hakkına sahip olması gerektiğini düşündüğünü söyledi.
Transeksüel birini tanımak oldukça büyük bir etki yaratabilir
Aslında transeksüel birini tanımak büyük bir fark yaratır. Williams Institute; transeksüel arkadaşlar veya aile bireylerine sahip olmanın, transeksüel haklarını desteklemede güçlü bir etki yarattığını belirtti. “Bu tür ilişkilere sahip olduğunu söyleyenler, bu tür ilişkilere sahip olmayanlara kıyasla transseksüel hakları konusunda çok daha fazla destek sağlıyor.” Anket, transeksüel bir birey tanıyanların transeksüel haklarını destekleme ihtimalinin yüzde 24.5 olduğunu tespit etti.
Bu bulgular, geçtiğimiz yıl Science Magazine’de yayınlanan, transeksüel haklarıyla ilgili 10 dakikalık bir görüşmenin yalnızca insanların görüşlerini etkileyebileceğini değil, aynı zamanda ileride trans bireyler hakkındaki negatif tanımlamalara inanmalarını daha da zorlaştırabileceğini gösteren bir çalışmayı da yansıtıyor.
Geriye çoğu kişinin transeksüel olan herhangi birini tanımaması zorluğu kalıyor. Topluluk hızla büyürken, trans bir birey tanıdığını söyleyenlerin sayısı yüzde 26. Aslında bu sayı, 2016’da yapılan bir Pew anketinin biraz gerisinde kaldı. Dünya genelinde tek bir ülkede bile trans bir birey tanıdığını söyleyenler çoğunlukta değildi. Brezilya, yüzde 50 ile en yüksek puanı aldı.
Anket, 23 ülkeden 17 bin üzerinde katılımcının uluslararası bir örneklemi kullanılarak yürütüldü. Katılımcılar soruları 2016 yılının Temmuz ve Ağustos ayları arasında yanıtladı.
Kaynak: World Economic Forum
