Ana SayfaKültür & SanatBenim Edebiyatçım İşini Bilir ya da Günümüzde Bir Seyir

Benim Edebiyatçım İşini Bilir ya da Günümüzde Bir Seyir

-

Merhaba, nice zaman oldu ki bir yazıya merhaba diyerek başlamamıştım. Oysa merhaba da eskimeyen sözcüklerden, pek çok başlangıca yakışıyor. Hayatlarımızın bir salgın tarafından belirlendiği bir yıl geçirdik. Oysaki; aylardır muhabbeti, “bitsin de kurtulalım 2020,” olan bu yılın insanların eline düşmekten başka suçu yoktu. Somut nedenlerle yüzleşemeyen bizler için durum sadece rakamların arkasına saklanmaktan ibaretti. Bu açıdan bakarsak, 2020 de bize çoktan “beni bir salın,” diyordur.

Dün yurdumuzda işlenen kadın cinayeti sayısı 4’tü. İnsanlarımızı salgından ve cinayetten kaybettiğimiz günlerde yaptığımız her şey biraz da üzüntüden kaçmak için yapılıyor. Kendi adıma maruz kaldığımız onca kötülüğe bakıp “bıktım,” diye haykırmak isteği duyuyorum. Lakin biliyorum ki haykırmak da bir şeyi çözmeyecek. Bu nedenle üstünde durulduysa bile gözümden kaçan bir detayın çevresinde dolaşmak mantıklı geliyor. Edebiyatçısının bile beis görmediği hallere dair bir dipnot olsun diye belki, belki de bu da burada dursun, diye bilemiyorum. Bu kadar duygu durumumuza zararlı hallerde bile ne anlatıyoruz ki dememek için belki de yazıyorum.

İnsanın korkunç yanına zeval gelmeden yaptığı işte ustalaşmayı marifet saya saya geldiğimiz günlerdeyiz. Hiç hesaplaşmadan, düzeltmeye çalışmadan, değişmeden, arkasına sığınılabilecek heyula “erkeklik” dağlarına güvenerek bu işler bizde böyleyle karşılaşmaktan usanmışken detaylar önemlidir, diyorum kendime ve size bilemiyorum. Ve yine biliyorum ki çevremiz, mangalda kül bırakmayarak eşitlik savunan ama evde hiçbir işe el sürmeyen, en yakınının yani aynı hanede yaşadığı insanın bile emeğini sömürmekte sakınca görmeyerek sömürüye karşı olduğunu söyleyenlerle dolu. Bulunduğumuz bu zeminde oluşan tezat, bir yandan detayların ütopyaya dahil olduğunu düşünmeme sebep oluyor ama olsun.

DÜNYANIN EN TUHAF MAHLUKU

Hani Nazım Ustanın bir şiirinde:

“kabahat senin,

-demeğe de dilim varmıyor ama-

kabahatin çoğu senin, canım kardeşim!”

dizeleri var ya işte bence biraz bu dizelere dahil olmamak için de yazıyoruz / yaşıyoruz. Bu nedenle üstünden günler geçse de bu detayı dillendirmek önemli görünüyor gözüme.

Bakı

Tuzu olduğumuz çorbanın seçimi bize kalmışken,

“Kendi bahçesinde dal olamayanın biri

Girmiş bahçeme ağaçlık taslıyor.” dediği gibi Özdemir Asaf’ın, belki de zihin bahçemizi ezkaza emanet ettiğimiz bir yazarın bakışına büyüteç tutarak oradan halimize ahvalimize geçmek istiyorum.

“Bakar mısın Faruk, hamilikart yakinimdir.”

Taciz iddialarından sonra Milliyet gazetesine verdiği röportajda taciz iddialarının muhatabı yazarın ifadesinden benim çıkardığım başlık bu. Cımbızladığım cümleyse; 

“Varlık Yayınları’ndan ilk kitabı çıkmıştı, ikinci dosyasını yayımlayacak yayınevi arıyordu. Dosyayı okuttu bana daha sonra. Ben de Can Yayınları’ndaki arkadaşım Faruk Duman’ı aradım, ilgilenmelerini söyledim.”

Hep olagelen kafkaesk sunumda sormak isterim. “Yazar burada ne söylemek, ne anlatmak istemiştir?”

Olasılıklar

Birisi bana gelip, artık bir itibarım var. Yıllardan sonra bu da oldu. Şimdi ne yapabilirim diye sorsa ona vereceğim ilk üç tavsiye,

Çevre sorunlarıyla ilgilenmek; Dünya barışı için çalışmak -ki malumunuz bu savaşı savunmaktan daha zordur ya da şiddetsiz bir gelecek için çalışmak; açlıktan, susuzluktan ölen insanların gıdaya ve temiz suya ulaşımını sağlamak, olabilir.

Beş yüzüncü tavsiyede;

Bir çocuğu gülümset, diyebilirim.

Bin beş yüzüncü tavsiyede;

Seni seven birine onu çok sevdiğini söyle diyebilirim ama farzımuhal kimseye itibarını ziyan et, demem.

Biliyorum benim demem bir şey ifade etmiyor. Yine de edebiyatın içinde ola geldiğini duyduğumuz savrukluklardan bu şekilde bahsedilmesinden rahatsızlık duyuyorum. Adını duymak bile yüzümde gülümseme yaratabilecek bir yayınevinin bu şekilde dillendirilmesi, belli ki hatır ilişkisi yakınlığında bir arkadaşın, bir edebiyat insanının, gölge figüre indirilerek bir iki cümlede hiçleştirilmesine tanık olmak beni şaşkına çeviriyor. Bu kadar mı basit her şey? Bu mu hak ettiğimiz gerçeklik? Sığındığımız, kaçtığımız, bazen kendimize kalkan yaptığımız kitap dünyasının aralanan kapılarından böyle tozlar mı dolmalı içimize? Duyduklarımız yetmiyormuş gibi röportajlarda bile muhatap kaldığımız söylemin sunduğu nokta, üzücü değilse ne?

İnsan Değişir

Yeniden olumluya motive olmak için kendimi, Orta Çağ Avrupası’nda, bir aydının(!), engizisyon mahkemesi kararı gereği yapılacak cezalandırmayı izleyecek şen insanlarına bakıp; “bu insanlardan bir şey olmaz!” diye düşünmediğini hatırlatıyorum. Bir zamanlar Afrika’dan getirdikleri insanları oluşturdukları hayvanat bahçesi benzeri insan bahçelerinde sergileyen Avrupa’dan şimdilerde insan hakları dersi alıyoruz ama hâlâ insanın değişmezliği safsatasının arkasına sığınmak yürürlükte duruyor. Bunca tutarsızlık arasında tutarsızlık için enfes bahane…

Böyle olunca bu günlerde, mevcut olumsuzluklardan kurtulmamızı zorlaştıran, okumuş yazmışların hali, tavrı da gözüme fenalık olarak görünüyor. İşini bilenlerin gemisini kurtardığı deryada, yıllardır kurulan bir mekanizmanın işlerlik kazandığı günümüzde haliyle pek bir şeyin tadı tuzu da kalmıyor.

Buyurun coğrafyayı çıkarına göre bükme isteği buyurun bu işler böyle yürür temrini buyurun erkek değil miyim edebiyatı ya da en iyisi siz bu demodeliğe buyurmayın. Savunma hakkı için okurun pazarına gelen yazarın yaptığı ifşa da aslında ayyuka çıkmış bozulan nice şeyin yansıması sadece neyse ki bu cümleleri engizisyon kararlarını şak şaklayan kalabalığa bakarak söylemiyorum. Bu nedenle hâlâ güzel günler göreceğimize inanabilirmişiz gibi geliyor.

Umarım, 2021’de yüzlerdeki ve zihinlerdeki maskelerden de kurtuluruz. İnsanın daima daha iyiyi hak ettiği, daha iyiye doğru yürüdüğü bir 2021’de görüşmek dileğiyle.

\n

Merhaba, nice zaman oldu ki bir yaz\u0131ya merhaba diyerek ba\u015flamam\u0131\u015ft\u0131m. Oysa merhaba da eskimeyen s\u00f6zc\u00fcklerden, pek \u00e7ok ba\u015flang\u0131ca yak\u0131\u015f\u0131yor. Hayatlar\u0131m\u0131z\u0131n bir salg\u0131n taraf\u0131ndan belirlendi\u011fi bir y\u0131l ge\u00e7irdik. Oysaki; aylard\u0131r muhabbeti, \"bitsin de kurtulal\u0131m 2020,\" olan bu y\u0131l\u0131n insanlar\u0131n eline d\u00fc\u015fmekten ba\u015fka su\u00e7u yoktu. Somut nedenlerle y\u00fczle\u015femeyen bizler i\u00e7in durum sadece rakamlar\u0131n arkas\u0131na saklanmaktan ibaretti. Bu a\u00e7\u0131dan bakarsak, 2020 de bize \u00e7oktan \"beni bir sal\u0131n,\" diyordur. <\/p>\n\n\n\n

D\u00fcn yurdumuzda i\u015flenen kad\u0131n cinayeti say\u0131s\u0131 4\u0027t\u00fc. \u0130nsanlar\u0131m\u0131z\u0131 salg\u0131ndan ve cinayetten kaybetti\u011fimiz g\u00fcnlerde yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z her \u015fey biraz da \u00fcz\u00fcnt\u00fcden ka\u00e7mak i\u00e7in yap\u0131l\u0131yor. Kendi ad\u0131ma maruz kald\u0131\u011f\u0131m\u0131z onca k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011fe bak\u0131p \"b\u0131kt\u0131m,\" diye hayk\u0131rmak iste\u011fi duyuyorum. Lakin biliyorum ki hayk\u0131rmak da bir \u015feyi \u00e7\u00f6zmeyecek. Bu nedenle \u00fcst\u00fcnde durulduysa bile g\u00f6z\u00fcmden ka\u00e7an bir detay\u0131n \u00e7evresinde dola\u015fmak mant\u0131kl\u0131 geliyor. Edebiyat\u00e7\u0131s\u0131n\u0131n bile beis g\u00f6rmedi\u011fi hallere dair bir dipnot olsun diye belki, belki de bu da burada dursun, diye bilemiyorum. Bu kadar duygu durumumuza zararl\u0131 hallerde bile ne anlat\u0131yoruz ki dememek i\u00e7in belki de yaz\u0131yorum. <\/p>\n\n\n\n

\u0130nsan\u0131n korkun\u00e7 yan\u0131na zeval gelmeden yapt\u0131\u011f\u0131 i\u015fte ustala\u015fmay\u0131 marifet saya saya geldi\u011fimiz g\u00fcnlerdeyiz. Hi\u00e7 hesapla\u015fmadan, d\u00fczeltmeye \u00e7al\u0131\u015fmadan, de\u011fi\u015fmeden, arkas\u0131na s\u0131\u011f\u0131n\u0131labilecek heyula \u201cerkeklik\u201d da\u011flar\u0131na g\u00fcvenerek bu i\u015fler bizde b\u00f6yleyle kar\u015f\u0131la\u015fmaktan usanm\u0131\u015fken detaylar \u00f6nemlidir, diyorum kendime ve size bilemiyorum. Ve yine biliyorum ki \u00e7evremiz, mangalda k\u00fcl b\u0131rakmayarak e\u015fitlik savunan ama evde hi\u00e7bir i\u015fe el s\u00fcrmeyen, en yak\u0131n\u0131n\u0131n yani ayn\u0131 hanede ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 insan\u0131n bile eme\u011fini s\u00f6m\u00fcrmekte sak\u0131nca g\u00f6rmeyerek s\u00f6m\u00fcr\u00fcye kar\u015f\u0131 oldu\u011funu s\u00f6yleyenlerle dolu. Bulundu\u011fumuz bu zeminde olu\u015fan tezat, bir yandan detaylar\u0131n \u00fctopyaya dahil oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnmeme sebep oluyor ama olsun. <\/p>\n\n\n\n

D\u00dcNYANIN EN TUHAF MAHLUKU<\/h4>\n\n\n\n

Hani Naz\u0131m Ustan\u0131n bir \u015fiirinde:<\/p>\n\n\n\n

\u201ckabahat senin,<\/p>\n\n\n\n

-deme\u011fe de dilim varm\u0131yor ama-<\/p>\n\n\n\n

kabahatin \u00e7o\u011fu senin, can\u0131m karde\u015fim!\u201d<\/p>\n\n\n\n

dizeleri var ya i\u015fte bence biraz bu dizelere dahil olmamak i\u00e7in de yaz\u0131yoruz \/ ya\u015f\u0131yoruz. Bu nedenle \u00fcst\u00fcnden g\u00fcnler ge\u00e7se de bu detay\u0131 dillendirmek \u00f6nemli g\u00f6r\u00fcn\u00fcyor g\u00f6z\u00fcme.<\/p>\n\n\n\n

Bak\u0131<\/h4>\n\n\n\n

Tuzu oldu\u011fumuz \u00e7orban\u0131n se\u00e7imi bize kalm\u0131\u015fken,<\/p>\n\n\n\n

\u201cKendi bah\u00e7esinde dal olamayan\u0131n biri<\/p>\n\n\n\n

Girmi\u015f bah\u00e7eme a\u011fa\u00e7l\u0131k tasl\u0131yor.\u201d dedi\u011fi gibi \u00d6zdemir Asaf\u0027\u0131n, belki de zihin bah\u00e7emizi ezkaza emanet etti\u011fimiz bir yazar\u0131n bak\u0131\u015f\u0131na b\u00fcy\u00fcte\u00e7 tutarak oradan halimize ahvalimize ge\u00e7mek istiyorum.<\/p>\n\n\n\n

\u201cBakar m\u0131s\u0131n Faruk, hamilikart yakinimdir.\u201d<\/h4>\n\n\n\n

Taciz iddialar\u0131ndan sonra Milliyet gazetesine verdi\u011fi r\u00f6portajda taciz iddialar\u0131n\u0131n muhatab\u0131 yazar\u0131n ifadesinden benim \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131m ba\u015fl\u0131k bu. C\u0131mb\u0131zlad\u0131\u011f\u0131m c\u00fcmleyse; <\/p>\n\n\n\n

\u201cVarl\u0131k Yay\u0131nlar\u0131\u2019ndan ilk kitab\u0131 \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131, ikinci dosyas\u0131n\u0131 yay\u0131mlayacak yay\u0131nevi ar\u0131yordu. Dosyay\u0131 okuttu bana daha sonra. Ben de Can Yay\u0131nlar\u0131\u2019ndaki arkada\u015f\u0131m Faruk Duman\u2019\u0131 arad\u0131m, ilgilenmelerini s\u00f6yledim.\u201d<\/p>\n\n\n\n

Hep olagelen kafkaesk sunumda sormak isterim. \u201cYazar burada ne s\u00f6ylemek, ne anlatmak istemi\u015ftir?\u201d<\/p>\n\n\n\n

Olas\u0131l\u0131klar<\/h4>\n\n\n\n

Birisi bana gelip, art\u0131k bir itibar\u0131m var. Y\u0131llardan sonra bu da oldu. \u015eimdi ne yapabilirim diye sorsa ona verece\u011fim ilk \u00fc\u00e7 tavsiye,<\/p>\n\n\n\n

\u00c7evre sorunlar\u0131yla ilgilenmek; D\u00fcnya bar\u0131\u015f\u0131 i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015fmak -ki malumunuz bu sava\u015f\u0131 savunmaktan daha zordur ya da \u015fiddetsiz bir gelecek i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015fmak; a\u00e7l\u0131ktan, susuzluktan \u00f6len insanlar\u0131n g\u0131daya ve temiz suya ula\u015f\u0131m\u0131n\u0131 sa\u011flamak, olabilir.<\/p>\n\n\n\n

Be\u015f y\u00fcz\u00fcnc\u00fc tavsiyede;<\/p>\n\n\n\n

Bir \u00e7ocu\u011fu g\u00fcl\u00fcmset, diyebilirim.<\/p>\n\n\n\n

Bin be\u015f y\u00fcz\u00fcnc\u00fc tavsiyede;<\/p>\n\n\n\n

Seni seven birine onu \u00e7ok sevdi\u011fini s\u00f6yle diyebilirim ama farz\u0131muhal kimseye itibar\u0131n\u0131 ziyan et, demem.<\/p>\n\n\n\n

Biliyorum benim demem bir \u015fey ifade etmiyor. Yine de edebiyat\u0131n i\u00e7inde ola geldi\u011fini duydu\u011fumuz savrukluklardan bu \u015fekilde bahsedilmesinden rahats\u0131zl\u0131k duyuyorum. Ad\u0131n\u0131 duymak bile y\u00fcz\u00fcmde g\u00fcl\u00fcmseme yaratabilecek bir yay\u0131nevinin bu \u015fekilde dillendirilmesi, belli ki hat\u0131r ili\u015fkisi yak\u0131nl\u0131\u011f\u0131nda bir arkada\u015f\u0131n, bir edebiyat insan\u0131n\u0131n, g\u00f6lge fig\u00fcre indirilerek bir iki c\u00fcmlede hi\u00e7le\u015ftirilmesine tan\u0131k olmak beni \u015fa\u015fk\u0131na \u00e7eviriyor. Bu kadar m\u0131 basit her \u015fey? Bu mu hak etti\u011fimiz ger\u00e7eklik? S\u0131\u011f\u0131nd\u0131\u011f\u0131m\u0131z, ka\u00e7t\u0131\u011f\u0131m\u0131z, bazen kendimize kalkan yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z kitap d\u00fcnyas\u0131n\u0131n aralanan kap\u0131lar\u0131ndan b\u00f6yle tozlar m\u0131 dolmal\u0131 i\u00e7imize? Duyduklar\u0131m\u0131z yetmiyormu\u015f gibi r\u00f6portajlarda bile muhatap kald\u0131\u011f\u0131m\u0131z s\u00f6ylemin sundu\u011fu nokta, \u00fcz\u00fcc\u00fc de\u011filse ne?<\/p>\n\n\n\n

\u0130nsan De\u011fi\u015fir<\/h4>\n\n\n\n

Yeniden olumluya motive olmak i\u00e7in kendimi, Orta \u00c7a\u011f Avrupas\u0131\u0027nda, bir ayd\u0131n\u0131n(!), engizisyon mahkemesi karar\u0131 gere\u011fi yap\u0131lacak cezaland\u0131rmay\u0131 izleyecek \u015fen insanlar\u0131na bak\u0131p; \u201cbu insanlardan bir \u015fey olmaz!\u201d diye d\u00fc\u015f\u00fcnmedi\u011fini hat\u0131rlat\u0131yorum. Bir zamanlar Afrika\u2019dan getirdikleri insanlar\u0131 olu\u015fturduklar\u0131 hayvanat bah\u00e7esi benzeri insan bah\u00e7elerinde sergileyen Avrupa\u2019dan \u015fimdilerde insan haklar\u0131 dersi al\u0131yoruz ama h\u00e2l\u00e2 insan\u0131n de\u011fi\u015fmezli\u011fi safsatas\u0131n\u0131n arkas\u0131na s\u0131\u011f\u0131nmak y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte duruyor. Bunca tutars\u0131zl\u0131k aras\u0131nda tutars\u0131zl\u0131k i\u00e7in enfes bahane...<\/p>\n\n\n\n

B\u00f6yle olunca bu g\u00fcnlerde, mevcut olumsuzluklardan kurtulmam\u0131z\u0131 zorla\u015ft\u0131ran, okumu\u015f yazm\u0131\u015flar\u0131n hali, tavr\u0131 da g\u00f6z\u00fcme fenal\u0131k olarak g\u00f6r\u00fcn\u00fcyor. \u0130\u015fini bilenlerin gemisini kurtard\u0131\u011f\u0131 deryada, y\u0131llard\u0131r kurulan bir mekanizman\u0131n i\u015flerlik kazand\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn\u00fcm\u00fczde haliyle pek bir \u015feyin tad\u0131 tuzu da kalm\u0131yor. <\/p>\n\n\n\n

Buyurun co\u011frafyay\u0131 \u00e7\u0131kar\u0131na g\u00f6re b\u00fckme iste\u011fi buyurun bu i\u015fler b\u00f6yle y\u00fcr\u00fcr temrini buyurun erkek de\u011fil miyim edebiyat\u0131 ya da en iyisi siz bu demodeli\u011fe buyurmay\u0131n. Savunma hakk\u0131 i\u00e7in okurun pazar\u0131na gelen yazar\u0131n yapt\u0131\u011f\u0131 if\u015fa da asl\u0131nda ayyuka \u00e7\u0131km\u0131\u015f bozulan nice \u015feyin yans\u0131mas\u0131 sadece neyse ki bu c\u00fcmleleri engizisyon kararlar\u0131n\u0131 \u015fak \u015faklayan kalabal\u0131\u011fa bakarak s\u00f6ylemiyorum. Bu nedenle h\u00e2l\u00e2 g\u00fczel g\u00fcnler g\u00f6rece\u011fimize inanabilirmi\u015fiz gibi geliyor.<\/p>\n\n\n\n

Umar\u0131m, 2021\u2019de y\u00fczlerdeki ve zihinlerdeki maskelerden de kurtuluruz. \u0130nsan\u0131n daima daha iyiyi hak etti\u011fi, daha iyiye do\u011fru y\u00fcr\u00fcd\u00fc\u011f\u00fc bir 2021\u0027de g\u00f6r\u00fc\u015fmek dile\u011fiyle. <\/p>\n\n\n\n

<\/p>\n","post_title":"Benim Edebiyat\u00e7\u0131m \u0130\u015fini Bilir ya da G\u00fcn\u00fcm\u00fczde Bir Seyir","post_excerpt":"","post_status":"publish","comment_status":"closed","ping_status":"open","post_password":"","post_name":"benim-edebiyatcim-isini-bilir-ya-da-gunumuzde-bir-seyir","to_ping":"","pinged":"","post_modified":"2021-01-02 17:57:21","post_modified_gmt":"2021-01-02 14:57:21","post_content_filtered":"","post_parent":0,"guid":"https:\/\/gaiadergi.com\/?p=115517","menu_order":0,"post_type":"post","post_mime_type":"","comment_count":"0","filter":"raw"},"live_filter_cur_post_id":115517}'; block_tdi_122.td_column_number = "2"; block_tdi_122.block_type = "td_flex_block_1"; block_tdi_122.post_count = "4"; block_tdi_122.found_posts = "702"; block_tdi_122.header_color = ""; block_tdi_122.ajax_pagination_infinite_stop = ""; block_tdi_122.max_num_pages = "176"; tdBlocksArray.push(block_tdi_122); -->

SON YAZILAR

Shakespeare, Kafka, Orwell, Dostoyevski ve günümüz

Okuyanın okuduğundan, yazanların okunmadığından hemen herkesin kitapların pahallılığından yakındığı günümüz sularında edebiyat sandalında bir gezintiye ne dersiniz?

Your Stage + Art: Müziğin evrenselliğini kutlayan bir sahne

Bugün paylaşımcılığın ve özgürleşmenin buluştuğu ortak noktadan, müzikten konuşacağız. Your Stage + Art, müziğin insanları bir araya getirme gücüne inanan, müzisyenlere eşit ve özgür şartlar altında müzikseverlerle buluşma imkânı sunmaya çalışan bir oluşum. Sanatla ilgilenen herkesin yeteneklerini...

Edebiyat tekeli ve kırık kalemler

Ülkemizde okuma alışkanlığının çok fazla olmadığını biliyoruz. Bunun için çevremize bakmamız bile yeterli ama gelin sayılara da bir göz atalım. TÜİK’in 2023 yılında yaptığı araştırmaya göre...

İşçi Filmleri Festivali başlıyor

18. İşçi Filmleri Festivali, 14-19 Ekim tarihleri arasında Ankara’da sinemaseverlerle buluşacak. 14 Ekim günü saat 18.30’da Kavaklıdere Sineması’nda oyuncu Gözde Duru’nun sunuculuğunu yapacağı açılışta Sputnik’te...

ÇOK OKUNANLAR

95,278BeğenenlerBeğen
17,593TakipçilerTakip Et
22,156TakipçilerTakip Et
243AboneAbone Ol