Avusturyalı fotoğrafçı Mark Lehn, Borneo’nun Sabah bölgesinde deniz çingenesi Misma ile tanıştığında, Misma kaç yaşında olduğunu hatırlayamıyordu. Soyları Filipinler’e dayanan ve kendilerine Bajau Laut ismini veren Malezyalı deniz çingenelerinin göçebe yaşam biçimleri o kadar çetin ki pek çoğu yaşlanamadan hayatını kaybediyor. Misma ve insanları, hiçbir devletin boyunduruğu altında değiller, onlar denizin insanları; evlerini direkler yardımıyla denizin üzerine yapıyorlar ya da Lepa Lepa adı verilen küçük sandallarda yaşıyorlar.
Uzunca bir süre deniz çingenelerine hayranlık duyan Lehn’i bu bölgeye özellikle getiren neden, bu bölgedeki insanların durumlarının aciliyetiydi. Hemen yanı başlarında, Güney Filipinler’de militan bir İslamcı grup, Ebu Sayyaf terör estirirken, Malezya ordusu da bölgeyi çevreliyor. Bu yüzden de deniz çingelerinin ticaret yapma imkânları şiddetli bir şekilde kısıtlanıyor. Toprak üzerinde bir evleri olmadan, çingeneler atalarının yüz yıllardır deneyimledikleri yaşam biçimini geride bırakarak ana akım topluma uyum sağlamaya çalışıyorlar.
Bu insanlar gibi denizin kendisi de sürekli tehdit altında, deniz altındaki doğal yaşam gittikçe artan bir oranda tükeniyor. Lehn yanında bir tercümanla sandala binerek bu insanlar arasında dolaşıp onları ve hikâyelerini dinledi; dış güçler ve globalleşmenin yarattığı tehditlere rağmen komün lideri, Lehn’e kabul işaretini verdikten sonra, onu içtenlikle karşıladılar.
Herhangi bir hükûmet tarafından tanınmayan ya da herhangi bir ülkenin vatandaşı olmayan bu insanların geleceği belirsiz. Çocuklar okula gidemiyor, hastanelerden ve diğer kamu kuruluşlarından yararlanamıyor; bu yüzden de ataları gibi yaşamak onlar için neredeyse imkânsız bir hale gelmiş durumda. “Bir gün” diyor Lehn “tamamen yok olup gidecekler.”
Tüm fotoğraflar © Mark Lehn
Kaynak: Feature Shoot