Uçaklardaki rüzgâr türbinlerinde oluşabilecek en ufak bir çizik, fark edilmeyip, düzeltilmediğinde ciddi sorunlara sebebiyet vermektedir. İngiltere’de bir grup araştırmacı “vücutta yaraların iyileşmesi” fikrinden yola çıkarak, uçak kanatlarına eklendiğinde kanatlardaki sorunları iyileştiren karbon fiber tabanlı bir madde buldu. Bu sayede iyileşme sonrası kanamış yaranın kabuk tutması gibi kabuklanma oluşmakta. Benzer bir kapsül teknolojisi betonlardaki hasarın tamirinde kullanılmıştı.
Bristol Üniversitesi’nde havacılık-uzay mühendisleri ile yapılan çalışmada, uçak kanatlarına mikro boyda sıvı dolu, küre boncuklar yerleştiriliyor. Kanatta hasar görülmesi durumunda o bölgedeki küreler zarar görür ve kırılır, boncukların içindeki sıvı hasar gören “yaralı bölgeyi” kaplar. Kanattaki bir diğer kimyasal katalizör sıvıyı sertleştirir ve hasarlı ya da çatlak kısmı doldurarak kapatır. Ancak, araştırmacılara göre işlemin tamamlanması mevcut hava sıcaklığına bağlı: Dubai’de bu işlem birkaç saat sürebilirken, daha soğuk bir coğrafyada birkaç gün alabilir.
Independent on Sunday’e konuşan baş araştırmacı Profesör Duncan Wass, “Sıvı içine boya eklenmesi durumunda, uçak güvenlik kontrolünden geçerken, herhangi bir hasar durumu kendini vücuttaki morarma gibi gösterir” diye yeni fikrini açıklıyor. “Bu boyanın çıplak insan gözüyle görünmeyecek türden olması, böylece yolcularda gereksiz panik oluşturması” da gerekli diye ekliyor.
Karbon fiber teknolojisi
Araştırmalarını bu ay Royal Society toplantısında açıklayan ekip, “Bu teknolojiden karbon fiber bileşimi kullanan herhangi bir endüstri alanının da faydalanabileceğini” ekliyor. Normal şartlarda 30 metre yüksekteki pervanedeki çizikleri onarmanın zor olduğu; rüzgâr türbinleri, spor aletleri, bisiklet gövdesi, gibi alanlar kullanım için sıralarını bekliyorlar.
Forbes’in tahminleri bu çalışmanın ilerde tırnak cilasından, çatlamış cep telefonu ekranlarına uzayabileceğini gösteriyor. Bu, ancak koruyucu maddenin fiyatının ekonomik olarak uygun hale gelmesiyle mümkün. Bu sebeple Bristol’daki araştırma grubu “Kendini iyileştiren tırnak cilası şimdilik beklemek zorunda” diyor. Dr. Wass’a göre bu teknolojinin genel ve yaygın kullanılabilmesi için beş-on yıl daha gerekiyor.
Görünen o ki yakın gelecekte eşyalar için kırılma fiili rafa kalkacak…
Kaynak: IFL Science, Popsci, Independent
