Son 30 yılda ürettiğimiz ve kullandığımız plastik miktarı katlanarak arttı. Küresel ölçekte plastik üretimi yüzde 620’ye yükseldi. Bu da her yıl 300 milyon plastik materyal demek. Plastiklerin yarattığı büyük tehlikenin farkında mısınız?
Plastik o kadar hayatımızın içinde ki her gün bir ne kadarıyla haşır neşiriz bilmiyoruz bile. Şişeler, çantalar, mutfak malzemeleri, paketler ve sayısız birçok başka kaynak. Şüphesiz ki plastikler hayatımızı pek çok açıdan kolaylaştırıyor. Kullanıyoruz ve işimiz bitince atıyoruz. Ama peki ya bedeli?
Her yıl 300 milyon plastik üretiliyor. Bunun yüzde 85’i geri dönüştürülmüyor, depolama alanlarına gönderiliyor. Maalesef burası onlar için son durak değil. Son araştırmalara göre kara kökenli atıkların yüzde 80’i okyanuslarımıza, sularımıza gidiyor ve bunların yüzde 90’ı plastik. Yani her yıl 8,8 milyon ton plastik karadan sularımıza gidiyor. Bunlar bilindiği gibi yüzlerce yıl yok olmuyorlar. Anlayacağınız deniz hayvanlarını çok büyük bir tehlikeyle karşı karşıya bıraktık!
Yaklaşık 700 deniz canlı türü plastik atıkların neden olduğu kirlilik, yiyecek bulunmasına engel olma ya da bu atıkları yutmaları yüzünden neslinin tükenmesinin eşiğinde. Queensland Üniversitesi’nin (The University of Queensland) yaptığı araştırmaya göre deniz kaplumbağalarının yüzde 50’sinin midesinde plastik tespit edildi. Araştırma, 2050 yılına kadar deniz kuş türlerinin yüzde 99’unun midesinde plastik bulunacağını ortaya koyuyor.
The World of Ecomomic Forum’un yaptığı bir başka çalışmaya göre 2025’e kadar her 3 ton balığa 1 ton plastik düşecek ve eğer böyle devam ederse 2050 yılında sularda balıktan çok atık göreceğiz.
Çok açık ki kendi ellerimizle sularımıza, hayvanlara ve insan sağlığına zarar veriyoruz. Bu ufak lüksün neden olduğu geniş kapsamlı felaketin farkına varmamız maalesef ki uzun zaman aldı ve alıyor. Her yıl,
• 40 milyar plastik şişe
• 100 milyar tek kullanımlık plastik poşet
• 1 milyar diş macunu tüpü
• 500 milyon plastik pipet
• 18 bin ton plastik şampuan şişesi
• 12 milyon ton plastik ambalaj
• 1 milyon tek kullanımlık bardak
• 552 milyon personel bakım ürünü
• 6 milyon ton dayanıksız plastik fazlalık okyanuslarımıza dökülüyor.
Ne yapabilirsin?
Geri dönüşümü arttırmak ve plastiklerin sulara gitmesini engelleyecek yeni önlemler gerekiyor. Günlük hayatlarımızda plastik israfı durdurarak harekete geçebiliriz.
Başlıca bilinçli tüketim hareketlerinden biri One Green Planet’ın kurucusu ve baş editörü Nil Zacharias “Plastik hayatımızın her yerinde ve görünüşe göre hayatımızdan çıkarmak çok zor, ama deniz canlılarının hayatını, okyanuslarımızın sağlığını, kendi geleceğimizi tehlikeye atmaya değer mi? Her gün atılacak adımlarla plastik kullanımını azaltmak ve hatta yok etmek mümkün’’ diyor ve ekliyor: “Eğer nerelerde plastik kullandığımızı belirler ve onlara alternatifler ararsak çevremizdeki plastik atık miktarını çok düşük seviyelere çekebiliriz. Bunun adı kolaylıklarımızdan ödün vermek değil, daha verimli yaşamak.’’
Günlük yaşamda plastiği en aza indirecek yollar
• Yanında her zaman her ihtimale karşı bir torba taşı, böylece bir şey alacak olduğunda yeni bir torbaya ihtiyaç duymazsın.
• Plastik su şişesi almak yerine yanında yeniden kullanılabilir bir su şişen olsun.
• İş yerinde plastik kaplar yerine kendi bardağını kullan.
• Plastik pipetler yerine kendi dayanıklı yenilenebilir pipetini kullan.
• Plastik gıda depolama malzemelerini dayanıklı çelik ya da cam olanlarla değiştir.
• Plastik tüplerde kozmetik ürünler almaktansa kendininkileri yap.
• Katı sabunları tercih et.
• Kendi diş macununu yap.
• Bambu ağacından yapılan ekolojik diş fırçalarını kullan.
Kaynak: One Green Planet
