Veganlığın üzerindeki vejetaryenlik örtüsü

Baz\u0131 caddeler \u015fehirlerin merkezidir. Merkezlerde ger\u00e7ekle\u015fen de\u011fi\u015fimler, asl\u0131nda bize \u015fehirde ve toplumda nelerin de\u011fi\u015fti\u011fini g\u00f6sterir. \u00d6nceden vegan, vejetaryen yaz\u0131s\u0131n\u0131 restoran ya da kafelerde g\u00f6rmemiz \u00e7ok zorken, g\u00fcn\u00fcm\u00fczde s\u0131kl\u0131kla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131r olduk. Hatta bu kar\u015f\u0131la\u015fmalar neredeyse yerini sadece vegan kelimesine b\u0131rak\u0131p, vejetaryenli\u011fin d\u00fckkan cam\u0131na yaz\u0131labilecek \"farkl\u0131\" bir sunu olmaktan \u00e7\u0131karm\u0131\u015ft\u0131r. Bir \u015feye farkl\u0131 olarak bak(a)mamak asl\u0131nda onunla tan\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 i\u015faret eder; dolay\u0131s\u0131yla n\u00fcfusun b\u00fcy\u00fck k\u0131sm\u0131 vejetaryenli\u011fin tan\u0131m\u0131n\u0131 kolayl\u0131kla yapabilir ve pratiklerinde yard\u0131mc\u0131 olabilir. Madalyonun di\u011fer y\u00fcz\u00fc olan veganl\u0131ksa, bireylere \"Peynir de mi yemiyorsun?\" gibi sorularla kar\u015f\u0131la\u015fmak d\u00fc\u015fer.<\/p>\n\n\n\n

Vejetaryen olmay\u0131 dile getirmek de \u00f6nceden bu a\u015f\u0131r\u0131l\u0131klar\u0131 bar\u0131nd\u0131r\u0131yordu ama art\u0131k daha \u0131l\u0131ml\u0131 tepkiler ile kar\u015f\u0131lan\u0131r oldu. De\u011fi\u015fen ne oldu ve bu tepkiler daha az radikalle\u015fti? Ya da vejetaryenlik daha g\u00fcvenli bir b\u00f6lgeye ad\u0131m\u0131n\u0131 atarken, neden vegan olmak bu b\u00f6lgenin hala d\u0131\u015far\u0131s\u0131nda? <\/p>\n\n\n\n

Bu sorular\u0131n cevab\u0131 zihinlerde vejetaryenli\u011fin olu\u015fturdu\u011fu tablo ile a\u00e7\u0131klanmal\u0131d\u0131r. Mezbahalarda yap\u0131lan pratiklerle bir arada d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmesi daha zay\u0131f olan bir vejetaryenlik anlay\u0131\u015f\u0131 ile kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131yay\u0131z. \u0130nsanlar mezbahada mevcut olan ac\u0131n\u0131n de\u011fil, \u015firin bir kuzunun ya\u015famas\u0131 gerekti\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcnerek radikal tepkilerini ortaya koymamaktad\u0131rlar. Mesele hayvanlar\u0131n haklar\u0131n\u0131n al\u0131nmas\u0131 ve burada yap\u0131lan eylemlerin ne kadar vah\u015fi olabilece\u011fi de\u011fil, hayvanlar\u0131n ya\u015fam haklar\u0131 ile s\u0131n\u0131rlanm\u0131\u015ft\u0131r. Carol J. Adams\u2019\u0131n dedi\u011fi kay\u0131p g\u00f6nderge, taba\u011f\u0131m\u0131za gelen ya\u015fam\u0131n ge\u00e7irdi\u011fi s\u00fcreci g\u00f6z ard\u0131 etmek, hayvanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131n\u0131n \u00f6nemini do\u011fru kanallar ve yolculuklarla anla\u015f\u0131l(a)mamas\u0131n\u0131 sa\u011flar. End\u00fcstriyelle\u015fmenin ortaya koydu\u011fu mezbahalar\u0131n \u00fcst\u00fcn\u00fcn \u00f6rt\u00fcl\u00fc olmas\u0131 vejetaryenli\u011fi daha konforlu bir alana koyarak, hayvanlar\u0131n ya\u015fam haklar\u0131n\u0131 sa\u011flarken, veganl\u0131\u011f\u0131n arkas\u0131nda yatan anlamlar\u0131 (b\u00fct\u00fcn\u00fcyle hayvan haklar\u0131), ayn\u0131 kay\u0131p g\u00f6ndergenin koydu\u011fu \u00f6rt\u00fc gibi burada da sa\u011flar. \u00c7\u00fcnk\u00fc \"Peynir de mi yemiyorsun?\" sorusunu \u00e7evreleyen end\u00fcstrile\u015fmedeki vah\u015fet anla\u015f\u0131labilir ve g\u00f6r\u00fcl\u00fcr oldu\u011fu zaman veganl\u0131\u011f\u0131n amac\u0131, sebebi toplumlar taraf\u0131ndan bilinebilir.<\/p>\n\n\n\n

Bir eylem ve g\u00f6sterge bi\u00e7imi olan Ger\u00e7eklik K\u00fcp\u00fc (Cube of Truth) bu noktada \u00e7ok k\u0131ymetlidir. \u0130lk kez T\u00fcrkiye\u2019de\u00a02018 y\u0131l\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fen eylem, insanalar\u0131n kare olu\u015fturacak \u015fekilde yan yana dizilerek, ellerine ald\u0131klar\u0131 materyaller ile hayvanlar \u00fczerinde ger\u00e7ekle\u015fen k\u0131y\u0131m\u0131n anlat\u0131lmas\u0131d\u0131r. Ger\u00e7eklik k\u00fcp\u00fcn\u00fc bir ad\u0131m daha ileri ta\u015f\u0131yansa materyalleri elinde tutan insanlar y\u00fczlerine takt\u0131klar\u0131 maskeler ve bir \u00f6rnek siyah k\u0131yafetleri ile beraber anlat\u0131lmak istenen, yollanmaya \u00e7al\u0131\u015fan kodun b\u00fct\u00fcn bireysel tan\u0131mlamalardan s\u0131yr\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flayarak, m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011funca \u00f6n yarg\u0131lar\u0131 pas ge\u00e7erek al\u0131c\u0131ya ula\u015fmas\u0131d\u0131r. Ger\u00e7eklik K\u00fcp\u00fc eyleminin daha da s\u0131kla\u015fmas\u0131 end\u00fcstriyelle\u015fmenin \u00fczerindeki \u00f6rt\u00fcy\u00fc kald\u0131rmak i\u00e7in umut vaat etmektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc de\u011fi\u015fimin g\u00f6stergesi olan kamusal alan, ortaya koyan olmaktan \u00f6te, Ger\u00e7eklik K\u00fcp\u00fc sayesinde de\u011fi\u015ftirici olur.\u00a0<\/p>\n\n\n\n