Ayak ve tırnak mantarı çok yaygın bir cilt problemidir. Birçok insanda hayat boyu en az bir kere ayak mantarı gelişir. Daha çok, erişkin ve ergenlik çağındaki erkeklerde görülür. Kadınlarda ve 12 yaşından küçük çocuklarda ise daha az görülmektedir. Ayak mantarı oldukça kolay tedavi edilebilen bir cilt problemi olmasına rağmen oldukça sık tekrarlayabilmektedir. Bu da mantarların ılık, nemli ve karanlık ortamlarda üremesinden ötürüdür.
Ayak mantarı genellikle havlu, terlik gibi kişisel bakım eşyalarının birkaç kişi tarafından kullanılması sonucu iyileşme görülmemekte ve sorun tekrarlamaktadır. Bunların yanısıra vuran ayakkabı, ıslak ayaklar, şampuanlar ve kimyasal temizlik ürünleri ile yanlış antibiyotik kullanımı da neden olabilmektedir.
Ayak mantarının görüntüsü herkeste aynı değildir. Bazı kişilerde sadece ayak parmakları arasında (özellikle son iki ayak parmağı arasında) soyulma, kızarma kepeklenme ve çatlamalar şeklinde görülürken bazı kişilerde ise ayak tabanında ve yanlarında kızarıklık, kepeklenme ve su toplayan yaralar görülebilmektedir. Ayak mantarı aynı zamanda ayakta kaşıntı ve yanma hissine neden olabilir. Kaşıntı ayak mantarında her zaman olmaz. Ayak tırnaklarında da mantar hastalığı görülebilir ve bunun tedavisi güçtür. Tırnak mantarı tırnakta kalınlaşma, ufalanma, renk değişikliği ve hatta tırnak kaybı ile sonuçlanabilir. Yaş ilerledikçe ayak tırnaklarında olan kalınlaşma normal değildir. Bu tür değişiklikler tırnak mantarına bağlı olabilmektedir.
Tedavi edilmemiş ayak mantarı ciltte çatlamalara, su toplayan yaraların çıkmasına ve ikincil bakteriyel enfeksiyonlara sebep olacaktır. Mantar tanısı konulduktan hemen sonra tedaviye başlanmalıdır.
Ayak mantarından korunmak için
- Ayaklar temiz, serin ve kuru tutulmalıdır.
- Pamuklu emici maddelerden yapılmış çoraplar giyilmelidir. Kullanılan ayakkabılar deri olmamalı ve ayağa tam olarak oturmalıdır. Böylece ayağa, tırnaklara baskı da azalmış olacaktır.
- Dar burunlu, yüksek topuklu, eski, yıpranmış ayakkabılar, çorapsız giyilen ayakkabılar veya başkasının ayakkabısı giyilmemelidir.
- Yüksek yoğunlukta mantar sporları içerebilecek yüzeylerde yalın ayak yürümekten kaçının. (Halı döşeli zeminler, banyo yerleri, duşlar, jimnastik salonları, soyunma odaları, yüzme havuzları, hamamlar gibi.)
- Tırnaklar kısa ve düz kesilmelidir. Kenarlarını yuvarlak kesmeyin. Yaz mevsiminde sıkı ve dar ayakkabı giymekten kaçının, bu mevsimde sandalet tipi ayakkabılar tercih edilmelidir.
Ayak mantarına doğal öneriler
1. Kaya tuzu ile mantarlardan arınma yöntemi
2 bardak kaya tuzunu 1 lt ılık su içersine atıp iyice çözdükten sonra ayaklarınızı çıkarıp ölü deriyi tek kullanımlık ponza taşı ile temizleyip ayaklarınızı iyice kurutup güneş göreceği bir şekilde açıkta bırakınız.
2. Sarımsaklı tuzlu tarif
1 baş sarımsağı dövüp içerisine 3 çay kaşığı tuz atın ve mantar olan tırnak ve ayağınıza merhem şeklinde uygulayıp 40 dakika kadar beklettikten sonra iyice durulayın. Durulama işlemi bittikten sonra ayağınızı kurutmayı unutmayın.
3. Yüzlerce yıllık bir tedavi yöntemidir kına
Anadolu Mezopotamya ve Ortadoğu halkları için çok eski süslenme, korunma ve tedavi yöntemidir kına. Mantar tedavilerinde de İran, Irak, Sudan, Türkiye gibi ülkelerde oldukça kullanılır.
4 tatlı kaşığı kına yarım su bardağı su ile içerisine 1 çay kaşığı tuz ve 4 damla lavanta ruhu damlatılarak yoğrulur. Ayağa sürülüp üzerine poşet vesaire çekilmez, pamuklu çorap giyilerek 2 saat bekletildikten sonra durulanır.
Mantarınızı kendiniz de tedavi edebilirsiniz fakat mantar ve birçok hastalığın tedavisindense o hastalığa neden olan etmenleri ortadan kaldırmak daha değerli ve sonuç vericidir.