Müftülük Yasası olarak bilinen Nüfus Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı bu haliyle geçemez! Çünkü:
- Müftülüklere nikâh yetkisi, eşitsizliğin garantisi: Tasarının yasalaşması durumunda evlendirme işlemi için müftülüklerin yetkilendirilmesiyle çoğu kadın evlenmek için olsun, ailede sorun yaşayınca olsun kadın-erkek eşitsizliğini doğal sayan, erkeklerin çıkarına olacak şekilde dini referansları temel alan, kadınların boşanmaması gerektiğini savunan bir kuruma başvuruyor olacak. Diyanet İşleri Başkanlığı sosyal politika alanından ve medeni haklarımızla ilgili konulardan çekilmeli, evlendirme işlemi ve psikolojik danışmanlık için yetkili kılınmamalıdır.
- Çocuk yaşta evlendirme cinsel istismardır; kesinlikle engellenmeli, açıkça suç olarak düzenlenmelidir: Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda yapılmak istenen değişiklikte “sağlık personelinin takibi dışında doğan çocukların doğum bildirimi nüfus müdürlüklerine sözlü beyanla yapılır” şeklinde bir ibare bulunuyor. Aslında bu ibare şu anda yürürlükte olan kanunda da mevcut ve çocukların nüfusa kaydedilebilmesi önemli; ama sözlü beyan cinsel istismarın üzerini örtmenin bir yöntemi haline gelebiliyor. çocuk yaşta evlendirmenin suç olarak düzenlenmesi ve sözlü beyanın çocukların cinsel istismarının üzerini örtmeye yönelik olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin anlaşılması bakımından araştırılması şart.
- Muğlak bir ‘genel ahlak’ şartı sadece kadınlara zarar: Anayasa’dan başlayarak pek çok kanunda yer alan sınırları belirsiz “genel ahlak” kriteri hâlihazırda kadın ve LGBTİ+ların hayatlarının her alanında insan haklarına aykırı yaptırımlarla karşılaşmalarına neden oluyor. Zaten evlilik yoluyla vatandaş olmak için “evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmama” ve “kamu düzeni bakımından engel teşkil etmeme” şartları hâli hazırda kadınların aleyhine uygulanırken bir de “genel ahlak” gibi iyice muğlak bir şartın eklenmesi kabul edilemez.
- ‘Soyadında kolaylık’ bile yine eşitsiz: Neden kadınlar evlenirken kendi soyadlarını muhafaza etmek için hâlâ mahkemeye gitmeli? Bu da diğerleri gibi kadınların lehine olacak şekilde kolaylaştırılmalı.
- Şiddetin kadın-erkek eşitsizliğinin bir sonucu olduğunu görmezden gelen bir Mağdur Hakları Yasası, şiddet karşısında kadınları güçlendiremez, şiddetin önünü alamaz: İçinde bulunduğumuz koşullarda kadınlara özel, güçlendirici ve koruyucu yasal düzenlemeler yapılmadan, bitmek bilmeyen kadın cinayetleri ve şiddet engellenemez. Bu da biz kadınlara, şiddet alanında ve kadınların hakları için yıllardır çalışan kadın örgütlerine sormadan gerektiği biçimde yapılamaz.
- Resmi şikâyette bulunmayana hak ve hizmet yok: Özellikle tasarı kapsamında açılması planlanan ‘cinsel suç mağdurlarına yönelik özel merkezlerdeki hizmetler – ileride mağdur istediği takdirde başlatılacak bir adli süreçte kullanılmak üzere delil toplayarak – savcılığa ifade vermek zorunda bırakılmadan, yani bir soruşturma veya kovuşturma olmadan da sağlanmalı. Ayrıca sayılan suçlar kapsamına girmeyen ama kadınların hayatını etkileyen taciz, ısrarlı takip, psikolojik şiddet vakaları için de geçerli kılınmalıdır.
- Kadınların can güvenliği erkeklere mali külfetten daha önemsiz olmasın diye çocuk teslim sürecinde kararı kadınlara bırakın: Özellikle teslim adresi ve teslim sırasında bulunup bulunmama kararı, bundan dolayı zarar görebilecek kadınlara bırakılmalıdır. Ayrıca çocuk teslimi için öngörülen süreç geçecek zaman açısından son derece muğlak. Planın ne kadar sürede hazırlanacağı, aile hakiminin onayının ne zaman alınacağı, taraflar plana uymuyorsa zorla yerine getirmenin ne kadar zaman içinde gerçekleştirilmesi gerektiği açıkça belirtilmediği sürece bu, ‘kadınların hayatını zorlaştıran bir yasa daha’ olmaktan öteye gidemez.
- ‘Haksız fiil’ maddesi kadınların maddi yardıma erişimine engel: Mağdurun haksız fiilinin maddi yardımın reddi gerekçesi sayılması şiddete uğrayan kadınların kolaylıkla maddi yardımdan yoksun bırakılması anlamına gelebilir. Haksız fiilin sınırları net bir biçimde belirlenmedikçe kadınların zararına uygulanması engellenemediğinden bu ve tasarıdaki tüm muğlak ifadeler açıkça tanımlanarak tekrar düzenlenmelidir.
Bu tasarılar toplumun yarısı olan biz kadınları doğru ve eksiksiz bilgilendirerek, yararımız için çalışan kadın örgütlerini sürece katarak bizlerle birlikte tartışıp çalışarak hazırlanmıyorlar. Bu böyle oldukça bizim ihtiyaçlarımıza karşılık gelmeyecek, hatta bizleri daha eşitsiz ve güvensiz hale getirmeye devam edecekler. Bunun sonuçlarına katlanacak olan yine – kim olursak olalım veya nasıl hayatlar yaşarsak yaşayalım – biz kadınlar olacağız. Hayatlarımızı belirleyecek yasaların bize sormadan yapılmasına itirazımız var!
Eşit ve Özgür bir Hayat için #BuYasalarBöyleGeçmez!
İMZALAR
17+ Alevi Kadınlar
Adalar Vakfı Kadın Çalışma Grubu
Adana Kadın Platformu
AKA-DER Kadın Faaliyeti
Ankara Kadın Platformu
Antalya Kadın Danışma Merkezi ve Dayanışma Derneği
Ardıç Dayanışma Derneği
Artvin Kadın Dayanışma Platformu
Ayvalık Bağımsız Kadın İnisiyatifi
Bakırköy Kadın Dayanışması
Barış için Akademisyenler Girişimi’nden Kadınlar
Bartın Kadın Dayanışma Derneği
Bodrum Kadın Dayanışma Derneği
Bursa Kadın Platformu
Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği
Çorlu Emek ve Gül Kadın Grubu
Çorlu Kadın Platformu
Demir Leblebi Kadın Derneği
Demokratik Kadın Hareketi
DİSK Emekli-Sen Kadın Sekreterliği
DİSK Genel-iş’ten Kadınlar
EKAME DER Edirne Kadın Dayanışma Merkezi
Ekmek ve Gül
erktolia
Erzincan Katre Kadın Oluşumu
Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği
Eşit Haklar için İzleme Derneği
Eşit Yaşam Derneği
Eşitlik İzleme Kadın Grubu – EŞİTİZ
Ev-eksenli Çalışanlar Sendikası
Evka 1 Kadın Kültür ve Dayanışma Derneği Evi (BEKEV)
EVKAD – Ev Kadınları Derneği
Feminist Çukurova
FKF’li Kadınlar
Gaia Dergi
GEN-DER Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Kolektifi
Halkevci Kadınlar
HDK Kadın Meclisleri
İDP’li Kadınlar
İlerici Kadınlar Meclisi
İmece Ev İşçileri Sendikasi
İstanbul İnsan Hakları Derneği Kadın Hakları Komisyonu
İstanbul LGBTİ Dayanışma Derneği
İzmir Amargi
İzmir Kadın Dayanışma Derneği
KADAV – Kadınlarla Dayanışma Vakfı
KADER – Kadın Adayları Destekleme Derneği
KADER Ankara
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu
Kadın Cinayetlerine Karşı Acil Önlem Grubu
Kadın Emeği Kolektifi
Kadın Partisi
Kadın Yazarlar Derneği
Kadına Şiddete Karşı Müslümanlar İnisiyatifi
Kadının İnsan Hakları – Yeni Çözümler Derneği
Kaos GL
Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği
KAZETE – Bağımsız Kadın Gazetesi
Kapadokya Kadın Dayanışma Derneği
KESK Kadın Meclisi
Keskesor LGBTİ Oluşumu
Kızkardeşim Dayanışma Derneği
Kocaeli Ekmek ve Gül Kadın Dayanışma Derneği
Kocaeli Kadın Platformu
Körfez Bağımsız Kadın Dayanışması
Kuir Eskişehir Lgbti Topluluğu
Kuzey Ormanları Savunması Kadınları
Lotus Kadın Dayanışma ve Yaşam Derneği
Menteşe Kent Konseyi Kadın Meclisi
Mersin LGBT 7 Renk Derneği
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı
Mor Çetele
Mor Dayanışma
Muğla Karya Kadın Derneği
Özgür Genç Kadın
Özgürlükçü Hukukçular Platformu Kadın Komisyonu
SODA – Sosyal Dayanışma Ağı
Sosyal Haklar Derneği’nden Kadınlar
Sosyalist Kadın Meclisleri
Şanlıurfa Yaşamevi Kadın Dayanışma Derneği
Tevgera Jinên Azad (TJA)
TMMOB İstanbul İKK Kadın Komisyonu
Toplumsal Dayanışma için Psikologlar Derneği (TODAP) Kadın Komisyonu
Trabzon Demokratik Kadın Platformu
TTB Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kolu
Tuzluçayır Kadınları Dayanışma Derneği
Türk Kadınlar Birliği
Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği
Üniversiteli Kadın Kolektifi
Yeni Demokrat Kadın
Yeniyol’dan Kadınlar
Yeşil Feministler
Yoğurtçu Kadın Forumu
Zorla Alıkonulan Kadınlar İçin Mücadele Platformu
