“Beklenen” felaket Erzincan İliç’te 13 Şubat 2024 tarihinde yaşandı. Uzmanlara kulak asmayan rantçılar para hırsları ile “öldürmeye”, iktidar yargısıyla, bakanıyla, uygulamasıyla cinayetlere ortak olmaya ve topraklarımızı peşkeş çekmeye devam ediyor. Siyanürlü toprağın altında kalan 9 işçiden hâlâ haber yok, kurtarma çalışmaları devam ediyor. Milyonlarca ton siyanürlü toprak Fırat Nehri’ne doğru aktı. Havamızı, suyumuzu, toprağımızı kirletip geleceğimize şerh koyan doğa katili şirketlerden Anagold Çöpler Altın Madeninde çalışan işçileri tehdit ediyor, sızıntı olmadığını, göçük nedenli bir kirlenme yaşanmadığını iddia ediyor. Yani bildiğimiz gibi, utanmıyorlar, yalan söylüyor oyalamaya çalışıyorlar. Bu arsızlığa karşı 170’ten fazla ekoloji örgütü ortak bir açıklama yayımlayarak yaşanan felaketin sorumlusunun iktidar olduğunu vurguladı.
Ekoloji örgütleri taleplerini şöyle sıraladı: “Çöpler Altın Madeni ve Anagold şirketi acilen kapatılmalıdır. Suça ortak olan tüm kamu görevlileri ve şirket yetkilileri hakkında soruşturma açılmalı ve yurtdışına çıkış yasağı getirilmelidir. Siyanür liçli madencilik yasaklanmalıdır. Ekokırım alanı, bağımsız gözlemcilerin denetimine açılmalı, delillerin karartılmasının önüne geçilmeli, süreç kamuoyuna açık biçimde yürütülmelidir.” İnceleme heyetleri ile birlikte suç mahalinde olacaklarını ve olayın peşini bırakmayacaklarını belirten imzacılar ekledi: “Ülke genelindeki eylemlerimizle bu suçu unutturmayacağız.”
Basın açıklamasının tam metni ise şöyle:
VAHŞİ MADENCİLİK CAN ALMAYA DEVAM EDİYOR
İKTİDAR ŞİRKETLERLE EL ELE EKOKIRIM VE İNSANLIK SUÇU İŞLİYOR!
Erzincan İliç Çöpler Altın Madeninde 13 Şubat günü, siyanürlü yığın liçi sahasındaki çökme sonucu oluşan göçük altında sadece işçiler değil siyasi iktidar da kalmıştır!
Ekoloji örgütleri, odalar, sendikalar, barolar, siyasi partiler olarak İliç’teki Anagold Madenciliğe ait Çöpler Kompleks Madeninin kapatılması için yıllardır siyasi iktidarı uyarıyoruz. Uzmanlarımız maden çalıştığı sürece bu felaketlerin kaçınılmaz olduğunu onlarca kez raporladı. Ancak her seferinde iktidar, işbirliği yaptığı Anagold’un ortakları olan Kanadalı SSR Mining ve yerli Çalık Holdingden yana tutum aldı. Yaşanılan siyanür sızıntılarına rağmen geçici kapatma ve göstermelik para cezaları dışında ciddi bir yaptırımda bulunulmadı.
Siyasi iktidar ÇED olumlu kararları, kapasite artışının kabulü, milyonlarca dolar vergi indirimi ile SSR Mining ve ortağı Çalık Grubunun vahşi madenciliği sürdürmesine göz yumdu!
Anagold Türkiye’nin en büyük ikinci altın madeni olan Çöpler Kompleks Madeninde, Yukarı Fırat Su Havzası ve birinci derece fay hattı üzerinde bulunmasına rağmen, Avrupa’da yasaklanmış olan siyanür liçi uygulamaktadır. Tonlarca siyanür, sülfürik asit ve çok sayıda zehirli kimyasal kullanılan madende, yüzlerce futbol sahası büyüklüğünde açık atık havuzu, yığın liç alanı, pasa dağları ile bölgede erken ölümlere ve hastalıklara neden oldu. Madenin etkileri yüzünden zehirlenmeler ve ölümlerde artış her seferinde örtbas edildi! Dönemin Erzincan Savcısı İlhan Cihaner’in iddianamesinden öğrendiğimize göre şirket, bölgede bulunan tüm bürokratları rüşvetle susturdu!
Madenin üç katı büyütülmesi için son kapasite artışı talebine, ekoloji hareketlerinin itirazlarına rağmen “ÇED olumlu” kararı dönemin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum tarafından verildi. İliç’teki katliama yol açan kararın sorumlusu Murat Kurum ise şimdi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adaylığı ile ödüllendirildi.
Açtığımız davalarla engellemeye çalıştığımız ve savrulan tüm tehditlere rağmen vazgeçmediğimiz mücadele ne yazık ki göçük altında kalan canları kurtarmaya yetmedi. Zehirli kimyasallar içeren milyonlarca ton atığın çökmesi sonucu çalışan işçiler göçük altında kaldı. Kaç canın göçük altında olduğunu, ne kadar alanın zehirlendiğini bilmiyoruz. Siyanür ve toksik kimyasallarla koca bir Fırat havzası ve Fırat’ın ulaştığı tüm uluslararası sular tehdit altında. Ekokırıma yol açan facianın sonuçları, kamu yararı gözetmesi gereken kurum ve temsilcilerince ısrarla halktan gizleniyor.
- Sabırlı Deresi üzerindeki menfezleri kapatmak zehirli atığın Fırat Nehri’ne ulaşmasını durdurabilecek mi?
- Yeraltı sularına karışması bu yolla engellenebilecek mi?
- Bu süreçte buharlaşarak havaya karışan hidrojen siyanürün, ölümlere yol açması önlenecek mi?
- Şimdiye kadar yalan beyanlarla ÇED raporları hazırlatan şirket ya da bu raporlar rant ortaklığı sebebiyle göz yuman siyasi iktidar, bu sorulara doğru yanıtları verecek mi?
Ekoloji hareketinin yanıtı açıktır:
- Yaşanılan tartışmasız ekokırım olup doğaya, tüm canlılara ve insanlığa karşı kasıtlı olarak işlenmiş bir suçtur.
- Çöpler Altın Madeni ve Anagold şirketi acilen kapatılmalıdır.
- Suça ortak olan tüm kamu görevlileri ve şirket yetkilileri hakkında soruşturma açılmalı ve yurtdışına çıkış yasağı getirilmelidir.
- Siyanür liçli madencilik yasaklanmalıdır.
- Ekokırım alanı, bağımsız gözlemcilerin denetimine açılmalı, delillerin karartılmasının önüne geçilmeli, süreç kamuoyuna açık biçimde yürütülmelidir.
İnceleme heyetlerimizle suç mahallinde olacak ve bu süreci yakından takip ederek sorumlularının kanun önünde hesap vermelerini sağlayacağız.
Ülke genelindeki eylemlerimizle bu suçu unutturmayacağız.
#İliçAltınMadeniniKapat
İmzacılar:
- 2017 Bodrum Yurttaş İnisiyatifi
- 78’liler Meclisi Girişimi
- Adaların Atları Platformu
- Adam-der
- Adana Ekoloji Platformu
- Adana Kadın Platformu
- Agonya Doğa Koruma Girişimi
- Akhisar Çevre Derneği
- Alevi Bektaşi Federasyonu
- Alevi Kültür Dernekleri
- Alevi Kültür Dernekleri Altınoluk Şubesi
- Aliağa Çevre Platformu (ALÇEP)
- Altınoluk Şahinderesi Dayanışma Platformu
- Ankara Düşünceye Özgürlük Girişimi
- ARÇEP Artur Çevre platformu
- Ardep ( Artvin Demokrasi Platformu)
- Artvin Salınbaş Çevre Platformu-ASÇEP
- Avcılar Kültür Sanat Derneği
- Aydın Ekoloji ve Yaşam Platformu (AYEP).
- Ayvalık Kadın İnisiyatifi
- Ayvalık Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Girişimi
- Ayvalık Tabiat Platformu
- Ayvalık Tabiat Derneği
- Bakırköy Kent Savunması
- Bakırtepe Çevre Platformu
- Batman Çevre Gönüllüleri Derneği
- Bodrum Çevre Platformu
- Bodrum Kadın Dayanışma Derneği
- Bodrum Savunması
- Bodrum ODTÜ Mezunları Derneği
- Bodrum Yarımadası Kültür ve Çevresini Koruma Derneği,
- Burgazada Orman Gönüllüleri Platformu
- Burhaniye Çevre Platformu
- Burhaniye Halk İnisiyatifi
- Bursa Su Kolektifi
- Büyük Menderes İnisiyatifi (BMİ)
- Caferli Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği
- Çan Çevre Derneği
- Çekerek Irmağı Özgür Akacak
- Çeşme Çevre Platformu
- Çeşme Ekoloji Platformu
- Çiğli Çevre Kültür ve Dayanışma Derneği
- ÇİNE YAŞAM PLATFORMU (Çiyap)
- Dalyan Kanalı Koruma Platformu
- Datça Demokrasi Platformu
- Dem Parti Ekoloji ve Tarım Komisyonu
- Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM)
- Demokrasi İçin Birlik
- Deniz Yıldızı Kadın Dayanışma Derneği
- Deştin Çevre Platformu
- Devrimci 78’liler Federasyonu
- Didim Çevre Platformu
- Didim Derneği (DİÇEP)
- Dikili Kültür ve Çevre Platformu (DİKÇEP)
- DİSK Dev Yapı İş Sendikası Muğla Temsilciliği
- DİSK Emekli-SEN Ege Bölge Temsilciliği
- DİSK İstanbul Temsilciliği
- Divriği Derneği
- Divriği Kültür Derneği
- Divriği Yaşam ve Doğa Derneği
- Doğa İçin Sanat Derneği
- Doğader
- Doğal Yaşam Derneği
- Doğama Dokunma Platformu
- Doğanın Çocukları
- Doğrama Dokunma Platformu
- Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri (DAÇE)
- Dünya Mirası Adalar
- Edremit Çevre Sağlığı, Doğayı Koruma Sosyal Yardımlaşma Derneği
- Edremit Demokrasi Platformu
- Edremit DİSK Emekli-SEN
- Edremit Körfezi Erzincanlilar Kültür ve Yardımlaşma Derneği
- Ege Çevre ve Kültür Platformu ( EGEÇEP)
- EĞİTİM-SEN Edremit Temsilciliği
- Ekoloji Birliği
- Ekoloji Birliği Gençlik Meclisi
- Ekoloji Birliği Kadın Meclisi
- Ekoloji Kolektifi Derneği
- Ekoloji Politik
- Emek Partisi (EMEP)
- Erzurumlular Dayanışma Federasyonu (EDAF)
- Eskişehir Çevre Derneği
- EŞİTİZ- Eşitlik İzleme Kadın Grubu
- Fethiye Kent Konseyi
- Foça Barış Kadınları
- Foça Tarih ve Doğa Talanına Hayır Platformu
- Gaia Dergi
- Geyve Boğazı Tabiat Varlıklarını Koruma Derneği
- Gökova Ekolojik Yaşam Derneği
- Gömeç Çevre Platformu
- Green Justice Platform
- Güllük Körfezi Koruma Platformu
- Gümüşlük Forumu
- Güzelçamlı Doğa Yürüyüşçüleri Grubu
- Hayat Agaci Kadin Kooperatifi
- Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Kuşadası Şubesi
- İHD Ankara Şube Ekoloji Komisyonu
- İHD Çanakkale Şubesi
- İkizdere Çevre Derneği
- İkizdere Dernekler Federasyonu
- İkizköy Çevre Komitesi
- İklim Adaleti Koalisyonu
- İnşaat İşçileri Sendikası
- İzmir Kadın Dayanışma Derneği
- İzmir Yeşil Gelecek Derneği
- Jineps Gazetesi
- Kamu Emekçileri Sendikası (KESK)
- KESK İstanbul Şubeler Platformu
- Karaburun Sivil İnisiyatif
- Karadeniz Alevi Bektaşi Federasyonu
- Karadeniz Ereğli Çevre Platformu (KERÇEP)
- Karadeniz İsyandadır Platformu
- Karakoçan Dayanışma İnisiyatifi
- KAYY-DER Kültür Derneği
- Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği
- Kazdağları Ekoloji Platformu
- Kazdağları Kardeşliği
- Kazdağlı Kadınlar
- KEÇİ Kültür Ekoloji Çevre ve İletişim Derneği
- Kemaliye (Eğin) Güneşi Platformu
- Kemaliye ve Köyleri Çevre Platformu
- Kesk Çanakkale şubeler platformu
- Kızılırmak Yerel dernekler federasyonu
- Kirazlı Ekolojik Yaşam Derneği
- Kocaeli Ekolojik Yaşam Derneği (KEYAD)
- Koza Kültür Sanat ve Doğa Derneği
- Körfez Bağımsız Kadın Dayanışması
- Köyceğiz Çevre ve Doğayı Koruma Derneği
- Kuşadası Çevre Platformu (KUŞAÇEP)
- Kuşadası DİSK Eğitim-SEN Temsilciliği
- Kuşadası DİSK Emekli-SEN Temsilciliği
- Kuşadası Kadın Platformu
- Kuşadası Kent Dayanışması
- Kuşadası Kent Konseyi
- Kuzey Ormanları Savunması
- Küçükkuyu DİSK Emekli-SEN Temsilciliği
- Küçükkuyu Sivil İnisiyatif Grubu
- Malatya Çevre Platformu
- Mardin Çevre, Tarihi Eserleri Koruma ve Geliştirme Derneği
- Marmaris Kent Konseyi
- Mersin Çevre ve Doğa Derneği
- Mezopotamya Ekoloji Hareketi
- Milas Kent Konseyi
- Muğla Çevre Platformu (MUÇEP)
- MUÇEP Milas Meclisi
- MUÇEP Datça Meclisi
- Muğla Su İnisiyatifi
- Muğla’da Alternatif Yaşam Atölyeleri (MAYA)
- Munzur Çevre Derneği
- Munzur Koruma Kurulu (DEDEF)
- ODTÜ Antalya Mezunlar Derneği
- Ordu Çevre Derneği
- Özgürlükçü Gençlik
- Patnos Dernekleri federasyonu
- Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Merkezi (76 Şube adına)
- Polen Ekoloji Kolektifi
- Samandağ RES Karşıtı Mücadele
- Samsun Devrimci 78’liler Derneği
- Sancaktepe Erbaalilar Derneği
- Sarıyer Kent Dayanışması
- Sinop Kent Hakları Derneği (KENTSAV)
- Sinop Nükleer Karşıtı Platform (Sinop NKP)
- Sinop Nükleer Karşıtı Platform Derneği (SNKPDER)
- Silivri Çevre Derneği
- Söke Çevre Platformu (SÖKEÇEP)
- Sürdürülebilir Yaşam Derneği
- Şezlongsuz Datça İnisiyatifi
- Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği
- Tarım Orman İş Çanakkale İl Temsilciliği
- Tarım Orman İş Çanakkale Şubesi
- Temiz Çevre Derneği – Antalya
- Terme Çevre Platformu (TERME)
- Türkiye İşçi Partisi (TİP)
- TİP Küçükkuyu Belde Temsilciliği
- Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP)
- TMMOB Mudanya
- TÜKODER-Tüketiciyi Koruma Derneği
- Tüm Emeklilerin Sendikası Küçükkuyu Şubesi
- Türk Tabipleri Birliği (TTB)
- Türk Tabipleri Birliği Çanakkale Şubesi
- Tüm Tokatlılar Kültür ve Dayanışma Derneği
- Türkiye Ormancılar Derneği Marmara Şubesi
- Uluslararası Çevre Gazetecileri Derneği (UÇE)
- Validebağ Direnişi
- Validebağ Savunması
- Van Çevre Tarihi Eserleri Koruma Araştırma ve Geliştirme Derneği (VAN ÇEVDER)
- Yarımada Yeşilleri
- Yaşam ve Dayanışma Yolcuları
- Yeni Foça Forum
- Yenişehir Çevre Platformu
- Yeryüzü Ekoloji Kolektifi
- Yeşil Artvin Derneği
- Yeşilırmak Çevre Platformu
- Yeşil Direniş Ekoloji ve Yaşam Gazetesi
- Yeşil Sol Parti
- Yeşil Sol İklim Krizi Çalışma Grubu
- Yeşiller
- Yurttaş Girişimi