Teknolojinin gelişmesi ve keşmekeş şehir yaşantısı, insanları gitgide doğalarından uzaklaştırıyor. Birkaç jenerasyon öncesinde çocuklar gün boyu sokakta oynayıp fiziksel ve ruhsal enerjilerini dışavurabilirken günümüz neslin çocukları güneş yüzü görmeden bilgisayar oyunlarına, tabletlerine, akıllı telefonlarına daha fazla zaman ayırıyor.
Bu gidişatta bir yanlışlık olduğunu düşünen Danimarka, güzel bir çalışmayla anaokulu çağındaki çocukları doğaya salmaya karar verdi ve ortaya Orman Anaokulları çıktı.
Bu okullar çocukları tekrar doğaya döndürüyor. Serbest oyun ve keşifle öğrenmelerine izin veriyor. Üstelik daha az yapılandırılmış anaokulu ortamları oldukça işe yarıyor gibi görünüyor. OECD’nin (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) son verilerine göre Danimarka’daki okullar matematik ve bilimde pek çok ülkeyi geride bırakmayı başardı.
Danimarka, okul öncesi eğitimini doğaya taşıyan tek ülke değil. Orman okulları hareketi giderek tüm dünyaya yayılmaya başladı. İşte bu okullardan birkaçı:
1. Cedarsong Orman Anaokulu (Vashon, Washington)
Bu okul, doğada yapılandırılmamış zaman geçirmeye inanıyor. Yani önlerinde bir program, proje ya da öğretmen yönergesi yok. Sadece doğada olmanın önemli bir değer olduğunu düşünen okul, mutlaka bir şeyler yapmanın gerekliliğini hissetmiyor.
Cedarsong Doğa Okulunda çocuklar keşfetmek, sorular sormak, birbirleriyle işbirliği yapmak ve özgüvenlerini geliştirmek için makul derecede risk almak konusunda teşvik ediliyorlar. Öğretmenler, çocukların doğa konusundaki meraklarına rehberlik ediyor, ama asla çocuklara müdahale edip her hareketlerini takip etmiyorlar.
2. Denison Pequotsepos Doğa Merkezi (Mystic, Connecticut)
Denison Pequotsepos Doğa Merkezi, mottosunun hakkını gerçekten veriyor: “Doğa bizim yuvamız”. Okul; içinde çayırlar, göller, yürüyüş parkurları ve tırmanmak için sayısız kayanın ve ağacın bulunduğu çok geniş bir doğa koruma alanının içinde yer alıyor ve tüm bu yerleri yaşayan sınıf olarak ele alıyor. Yapılandırılmış bir “doğa oyun alanı” kurma tekliflerini geri çeviren okul, doğanın kendi oyun alanını kendisinin yarattığına inanıyor.
3. Worldmind Doğa Okulu (Denver, Colorado)
Soğuk iklimli bir yerde kurulan Worldmind Doğa Okulu, aşırı hava koşullarından nasibini alıyor. Ama mevsim ne olursa olsun, bir şey hep aynı kalıyor: Çocuklar bütün günlerini dışarıda geçiriyorlar. Hatta kapalı yerleri bile yok.
Okul derslerinin hepsi kamu alanlarında yapılıyor. Çocukların yaşadıkları yerdeki ekolojiyle bağ kurmalarını sağlamak için açık alanları ve şehir parklarını keşfediyorlar. Eğer aşırı soğuk bir hava varsa, o zaman Doğa ve Bilim Müzesi gibi yerleri ziyaret ederek doğal dünyaya ait bilgilerini artırıyorlar.
4. Irvine Doğa Anaokulu (Owings Mills, Maryland)
Irvine Doğa Okulu öğretmenleri birer rehber gibi davranarak yapılandırılmamış doğal oyun yoluyla çocukların doğanın büyüsünü keşfetmelerine ve zaman zaman riske girmelerine izin veriyor. Çocuklar, kendi botlarını çıkartmaktan, kuşları beslemek için elma kompostu yapmaya kadar yaptıkları her şey sayesinde sorumluluk ve bağımsızlık kazanıyorlar.
Burada eğitim tamamen doğanın içinde gerçekleşse de devletin müfredatı uygulanıyor. Bir doğa okulunda da çocukların sağlam temeller alabileceğini gösteren Irvine Doğa Okulu, öğrenme süreçlerini aceleye getirmiyor ya da zorlamıyor. Bunun yerine çocukların kendi doğal hızlarında öğrenmelerine ve gelişmelerine izin veriyor.
5. Toprak Ana Okulu (Portland, Oregon)
Bu okulda çocuklar bir sedir ağacı korusunda oyun oynuyor. Burası serbest oyun için mükemmel bir ortam. Çocuklar hayal güçlerini kullanarak ormana hayat veriyorlar. Bir bir kütükten tren yapabiliyorsanız, niye plastik oyuncaklara (ya da herhangi bir oyuncağa) ihtiyacınız olsun ki?
Doğal malzemelerden sanat ve el işi yapmanın dışında her gün serbest oyun için de bolca zaman var. Burada çocuklar, gerçek İsviçre çakısıyla nasıl ahşap oyabileceklerini dört yaşındayken öğreniyorlar. Bunu yetişkin halimle ben bile yapamıyorum. İnce motor becerilerinin ne kadar gelişmiş olduğunu bir düşünün!
6. Berkeley Orman Okulu (Berkeley, California)
Berkeley Orman Okulu’nda belli bir rutin olsa da bir gün diğerine pek benzemiyor. Çocukların günlük maceralarında yaptıkları keşifler, duyu tabanlı öğrenme aktivitelerine ilham veriyor. Tipik bir okul gününde yaban hayatını keşfetmek, buldukları şeyler hakkında günlük tutmak, ormanda salıncak ve sığınak kurmak, ateş yakmak ve ateşte yemek pişirmek gibi faaliyetler yer alıyor.
Çocukları yapılandırılmış sınıflardan çıkarıp tekrar doğaya döndüren orman okulu hareketi tüm dünyaya yayılmaya devam ediyor.
Kaynak: Up Worthy
