Senaryo yazarlığını ve yönetmenliğini Christopher Nolan’ın üstlendiği, bizi uyutmaya, rüya suyuna yatırmaya, gerçekliğe devirmeye kararlı olduğu Inception (Başlangıç), akıl duvarlarına çarpan olabilirliği yüksek izlemeye değer bilim kurgu filmi.
Filmin konusuna gelirsek hayli ilginç ve yaratıcılıkla örülü. Rüyalara sızarak hırsızlık ve zihne fikir yerleştirme sanatı… Filmde kurgu (Lucid Dreaming) kontrollü rüya üzerine kurulu. Rüyanın ne olduğu ve nasıl gerçekleştiği, bilimsel olarak hâlâ açıklanamayan bir sır. Biyolojik olarak işleyişi konusunda yeterli bilgi yok. Aydınlanmayan alanlar üzerine film konuları ilgi uyandırıcı.
Filmin ana karakterlerinden Cobb ve ekip arkadaşı Arthur, Saito’nun rüyasına girerek hırsızlık yaparlarken bazı terslikler olur. Rüyayı baltalayan Cobb’un zihnidir. Bilinçaltında aşık olduğu eşinin ölümünden kendini suçladığı için rüyalarında agresif olarak Cobb’un karşına çıkan Mal, Saito’yu rüyada olduğu ve sırlarının tehlikede olduğu konusunda uyarır. Saito ikinci bir rüya içine uyanır fakat rüya ayrıntılarının iyi tasarlanamaması sonucu ikinci rüyada olduğunu anlaması uzun sürmez ve rüya çöker. Rüyadan uyandırılmaya çalışılan Cobb’un suya devrilmesi çok güzel bir ayrıntı. Rüyalarınızda düşerken uyandığınız olmadı mı?
Cobb ve Mal evliliklerinde aşkı yaşarken aynı zamanda rüya paylaşımı yaparlar. Mal rüya dünyası ve bilinçaltının yarattıkları karşısında büyülenmiştir. Kontrollü rüyada rüya gören kişi, rüyada uyanıkken olduğu kadar iyi bir mantıklı düşünme ve duygularını düzenleme yeteneğine sahiptir. Mal tehlikenin de farkına vardı, rüya ve gerçeği ayırt edebilmek için kendine bir totem yarattı. Rüyada olduğu sürece hiç devrilmeyen bir topaç…
Cobb ve Mal aynı rüya paylaşımları yaparlarken, farklı rüya katmanlarında daha derine inmeleriyle yapılandırılmamış rüya alanına (Limbo) sıkıştılar. Rüyadaki geçirilen 5 dk gerçekte 1 saat. Kendilerine ait bir dünya inşa etmeleri 50 yıl aldı. Mal’in rüya dünyasını gerçek dünyası olarak kabul etmek istemesi sonucu totemini bir kasaya koyar. Rüyada geçirilen 50 yıldan sonra Cobb çocuklarına dönmek istese de Mal’i uykuda rüyada olduklarına inandıramaz. Bilimsel araştırmalara göre eğer bütün rüyalarımızı hatırlayabilseydik hangi zamanın gerçek hangisinin rüya olduğunu ayırt edemeyebilirdik.
Bu nedenle Cobb Mal’e ait totemi kasadan çıkarır ve rüyada olduklarını gösterir. Dünyası (Limbo) gerçek değildi, ölüm sadece bir kaçıştı. Rüyada ölünce gerçek hayatta uyanılıyor. Bir dürtme… Cobb ve Mal uykularından intihar ederek uyanırlar. Gerçek uyanış sonrası Mal’in zihninden bu düşünce çıkmaz. Hala uykuda olduğu ve çocuklarının yansıma olduğunu düşünüyor. Ve rüyadan uyanmasının intiharla olacağı fikrinden kurtulamaz. Evlilik yıldönümlerinde intihar eder ve ardında bıraktığı mektupta ölümünden Cobb‘u sorumlu tutar. Cobb’un bir hırsız olmasının yanı sıra Mal’i ölümünde bir numaralı şüphelidir. Kaçak hayatının temeli yine rüyadır.
Saito, Cobb ve Arthur’u peşine düşer ve yakalar. Onlardan hesap sormak yerine, rakibi Robert Fischer’den bilgi çalmak değil zihnine fikir yerleştirmeleri karşılığında özgür olabilecekleri kaçak yaşamamalarını sağlayacak bir antlaşmadır. Arthur yapılamayacağını dile getirse de Cobb istenilenin yapılabileceğini biliyordur. Mal’de uygulamıştır.
Saito: ‘‘Ekibinizi toplayın bay Cobb. Ve adamlarınızı akıllıca seçin’’
Robert Fisher’in zihnine fikir aşılayacak ekibe göz atarsak…
Cobb: Yetenekli bir mimardır. Paylaşılacak rüyaları alanlarını tasarlar. İnsanların hayallerine girer, iz sürer, konuşkanlığıyla sırlarını çalıp rakiplerine satar. Eşi Mal’ı yıldönümlerinde öldürdüğü suçlamasıyla aranılan ülkesine dönemeyen bir adamdır. İki çocuğu James ve Phillipa’ya kavuşabilmek için Saito’nun antlaşmasını kabul etmiştir.
Arthur: Cobb’un sağ koludur. Mantıklı olan taraftır. Nelerin gerekli olduğunu belirler ve sağlar, ilişkileri inceler, araştırma yapar ayrıntılarla ilgilenir, her şeyin doğru olduğundan emin olur.
Eames: Yeteneği başkalarının davranışlarını ayna yapma kabiliyetidir. Rüyada görünüşünü kişiliğini gözlediği herkese dönüştürür. İnsanları yüzlerini davranışlarını projelendirme yeteneğine sahiptir.
Ariadne: Lisans eğitimini sürdüren bir mimar. Cobb’un zihninin hasta olması ve n tasarladığı rüyaları Mal’i sabote etmesini engelleyememesi ve işin hata kaldırmayacak olmasıyla ekibe dahil olmuştur. Görevi 3 rüya katmanının mekanlarını, paradoksal mimarisini ve labirent düzenlerini tasarlamaktır.
Yusuf: Ekibe Eames’in önerisiyle dahil olan kimyagerdir. Yusuf 3 katmanlı rüya dünyasında kalınacak süreçte uyanmalarını önleyerek kulaktaki işlevleri bozmayan güçlü bir sakinleştirici yarattı. Böylece dürtü hissedecektir.
Saito: İşveren… Rüyada verdiği görevin doğru yerine getirildiğini yerinde izlemek için ekiptedir.
Zihne fikir aşılama için rüya içinde rüya yeterli değil, daha derine inmek gerekli 3 katmalı bir rüya.. Her katmanda aşılanacak zihne yerleştirilecek fikir belirlenecektir. En az 4 kişi olmalı ki her katmanda uyanmak için dürtme yaratacak birisi geride bırakılabilsin. Rüya için ortak bilinç ,katman için kişi sayısı önemli.. Rüya katmanlarında derine indikçe geçen süre genişliyor… 3 katmanlı rüyada ufak bir terslik rüyayı çökertebilecekse de ekibin kimyageri yatıştırıcılarla bunun çözümleneceğini belirtir. 3 katmanlı rüya için 10 saatlik bir zaman gereklidir. Bunun için en uygun zaman fikir aşılama yapılacak Fischer’in uçak yolculuğudur. Bilimsel araştırmalar normal rüyaya göre kontrollü rüya gören kişilerin beyinlerinde, beyin kabuğu bağlantılarının daha fazla ve gama dalgalarında da artış olduğunu belirtmektedir. Filmde de rüyada aklın daha hızlı çalıştığı ve rüya içince rüyada bunun daha da hızlanacağı belirtiliyor. Bir nevi karadeliğin ters mekanizması gibi düşünebiliriz.
Yusuf: ‘‘Gerçek dünyada geçen 10 saat sürecek. Bu birinci katmanda bir hafta, ikinci katmanda altı ay ve üçüncü katmanda 10 yıl sürebilir.’’
Rüya paylaşımında rüyada ölmek bir dürtme hissi ve uyanmaya sebepken, çok katmanlı rüya için alınan yatıştırıcılarla rüyada ölüm, gerçek hayatta da ölüm demektir. Rüyadan çıkış için dürtmelerin (tekme hissi, düşme hissi) her katmanda eş zamanlı yapılması gerekmektedir.
Ekibin kurulmasıyla her katmanda aşılama yapılacak fikirler belirlendikten sonra, paylaşılacak rüyaya yolculuk başlar.
Bilgi hırsızlığı gibi bir iş alanı varsa mutlaka anti zehir de gelecektir. Rüyanın ilk katmanında Fisher’in zihninin korumaları olan projeksiyonlar silahlarıyla saldırıya geçer. Ne kadar ekip projeksiyonların saldırısından sıyrılabilse de bir aksilik vardır. Saito yaralanmıştır ve kan kaybetmektedir. Ekibin tartışmalarından sonra görev boyunca tehlikeli rüya serüveninin katmanlarına inme kararı alınır. 3 katmanda görevin sona ermesiyle dürtme süresine kadar Saito dayanamamış, rüyada ölmüş 4 katmana rüyaların Araf’ında (Limbo) kalmıştır. Cobb’un çocuklarının yanına dönebilmek için Saito’yu ihtiyacı vardır. Peki Saito’ya ne olur..
İzleyiniz…
Şimdi burada mısınız? Yoksa uykuda mısınız? Yoksa bu yazıyı okumanız ve filmi izlemeniz için zihninize sızıp fikir ekmiş olabilir miyim?