Engelli çocuklar, tarım atölyesinde hem rehabilite oluyor hem de meslek ediniyor

İzmir Bornova’daki Hasan Tahsin Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi, sekizinci sınıftan mezun olan hafif düzeyde zihinsel engelli bireylere akademik ve çeşitli dallarda mesleki eğitim veren bir devlet okulu. Adem Erhan ise bu okulda tekstil, seramik, metal, ev ekonomisi, el sanatları gibi mesleki eğitim verilen atölyelerden biri olan tarım atölyesinde görevli tarım alanı öğretmeni.

Öğrenciler okula geldikleri ilk yılda ortalama 1,5 ay okuldaki tüm atölyelerde ders alıyorlar. Böylece atölyeleri tanıyor, ilgi, istek ve yeteneklerine göre 10. sınıfta branşlarını seçiyor ve sonra o atölyede eğitim almaya devam ediyorlar. Adem Hoca’nın tarım atölyesinde 10. 11. ve 12. sınıflardan toplam 15 öğrenci, peyzaj, bahçe bitkileri, süs bitkileri ve tarla bitkileri yetiştiriciliği alanında yetiştirici yardımcısı amaçlı uygulamalı eğitimi alıyor. Okuldan sonra isterseler KPSS’ye girebiliyorlar isterseler de peyzaj firmalarının, fidanlıkların veya belediyelerin engelli kadrosundan rahatlıkla iş bulabiliyorlar.

Adem Hoca okula yedi yıl önce atanmış. “Okula ilk geldiğimde atölye hem malzeme yönünden hem fiziksel açıdan çok kötü bir durumdaydı. Bir yandan öğrencileri tanımaya çalışıyor bir yandan onlarla neler yapabileceğimi araştırıyordum. Herşeyi düşünmek iyi planlamak gerekiyordu; özellikle yetiştirilecek ürün ve meyvelerin hasat zamanının eğitim öğretim dönemlerine denk gelmesi, öğrencilerin engel durumlarına ve yeteneklerine göre yapabilecekleri bitkilerin seçilmesi gibi konular bu işin sürekliliği için çok önemliydi. Kendim de ilk defa bu işi yapıyordum ve Türkiye’de bu işi yapan bekli de bir iki kişiden biriydim… Dolayısıyla ilk başlarda çok zorlandım” diyor Adem Hoca.

Öğrencilere uygun süs bitkisi olarak kaktüs ve succulent türü bitkileri (yapraklarında ve gövdelerinde su depolama yeteneği olan bitkiler) seçmeye karar vermiş. “Bu bitkiler sanki tam da benim meleklerim için yaratılmış. Bu bitkilerin bakımları ve çoğaltılmaları kolay, satılmadıkça büyüyen ve daha da değerlenen türler. Ayrıca hayal gücünüze göre bu bitkilerle istediğiniz zevkli ve eğlenceli tasarımlar da yapabiliyorsunuz. Biz de bu türlerle çalışmaya başladık, örnek olacak çalışmalar yaptık” şeklinde anlatıyor Adem Hoca.

Şu an Hasan Tahsin Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi’ndeki bu tarım atölyesi diğer engelli okullarına da örnek olmuş ve buradaki çalışmalar sayesinde diğer engelli okullarında da tarım bölümü yaygınlaşmaya başlamış. Örneğin bu yıl ilk kez 35 tane tarım alanında öğretmen ataması yapılmış durumda.

Adem Hoca amaçlarının tarım atölyelerini daha da yaygınlaştırmak ve tüm okullarda tarım alanları oluşturulup çocukların toprak anayla tanışmalarını sağlamak olduğunu söylüyor. “İkinci amacım ise kaktüs ve succulent bitki yetiştiriciliğinin bu tür okullarda yaygınlaştırılması” diyor Adem Hoca. Tarım atölyesini bu aşamaya kadar getirene kadar birçok yerden destek almış, internet üzerinden toplantılara katılmış, yardımseverler okula malzemeler temin etmiş ve yapılan yardımlar sayesinde okulda iki sera yapmışlar.

Son zamanlarda başka okullarda da bu alanda çalışmalar başlamış durumda. Bu okullar bitki tedariğini bu tarım atölyesinde yetişen bitki ve fidelerden karşılıyorlarmış. Tarım atölyesinin engelli öğrenciler üzerinde çok olumlu etkisi olmuş. Okuldaki atölyelerde çocukların kazandığı bir şeyler yapabilme başarısı, özgüven gibi duygulara ilaveten tarım atölyesine devam eden öğrenciler açık alanda ve doğada oldukları için gelişimleri daha da pozitif olmuş. Davranış bozukluğu olan hatta öğretmenlerine karşı agresif davranışları olan öğrencilerde bile büyük gelişmeler görmüşler. Bazen normal akademik dersindeki öğretmeninden izin alıp tarım atölyesine gelen öğrenciler bile oluyormuş. “Kısaca toprak ve doğal ortam onlarda terapi etkisi yapıyor. Ayrıca fiziksel anlamda da enerjilerini atabilecekleri bir atölye burası” diye özetliyor Adem Hoca.

Aynı zamanda imkânlar ölçüsünde de atölyede peyzaj uygulamaları yapıyorlar. Atölyelerinde birlikte küçük bir dünya yaratmışlar ve içinde hayallerini gerçekleştirmeye çalışıyorlar. Adem Hoca, “Onlarla çalışmak çok zevkli ve anlamlı. Onlar bu dünyanın kanatsız meleklerinden, maskeleri yok, hayata dair çok kaygıları yok. Çocuklarım mutlular yani kaygı duyacak zekaya da çok sahip değiller. Hatta bazen onların yerinde olmak istediğim anlar bile olur” diyor.