Yaklaşık 40 yıl önce tarım alanı elde etmek için devlet işbirliği ile kurutulan Avlan Gölü‘nün son 20 yıldır eski haline dönmesi bekleniyor. Antalya’nın Elmalı ilçesinde bulunan gölün kuruması, ekosistemin dengesini sekteye uğrattı. Elmalı Ovasının en çukur yerinde, yaklaşık bin rakımda bulunan göl, eski halini arattırıyor.
Bilinçli olarak kurutulması sağlandıktan sonra, çevresindeki ormanlar ve mevcut tarım alanlarında anormallikler gözlenmeye başlandı. Gölün bir köşesinden açılan tünel ile suyun dolaylı olarak Akdeniz’e boşalması sağlandı. Sonrasında bölgede artan don olayı ve kuraklık yerel halkı haklı olarak endişelendirmişti. Halkın devlete müracaat etmesiyle geri kalan suyun boşaltımına son verildi.
Avlan Gölü olayı kendi başına ders niteliği taşımaktadır. İnsanın, çevreye kısa bir zaman içerisinde ne denli zarar verebileceğini, doğa gözle görülür biçimde anlatmıştır. Göle yapılan suikast, gölün yanında bulunan Çığlıkara Ormanı‘nı da etkiledi. Daha gölün kurutulması affedilemez iken, milli parkımızı da katletmek, insanlığın doğaya karşı işlediği suçu ikiye katlayacaktı.
Bölgedeki halk, kurumadan sonra doğal parametrelerin eskisi gibi olmadığını belirtiyor. Yağışın azalmasına neden olan bu kurutma eyleminden sonra, bölgenin kuraklığa sürüklenmesinin eşiğinden dönüldü. Bugün kalan suyun çevresinde boş araziler mevcut ve hiç de çevrecilerin beğeneceği bir durumda değil. Mangal atıklarından, alkollü içecek şişelerine kadar nice çöpler etrafı sarmış. Ayrıca, gölde fazla avlanmayla birlikte, kuruma sırasında etkilenen bazı türlerin gelişimi halen tehlikede. Son birkaç yıl içerisinde gölün ortasından geçen kara yolunun kaldırılmasıyla, araçların verdiği zarar da azaltılmış durumda. Fakat, gölün çevresinden dolanan yoldan araçlarıyla geçen insanlar, çöplerini araçtan dışarı bırakarak her şekilde çevreyi kirletmeyi başarıyorlar.
Göller, tek başlarına bir ekosistemdir. Balık, amfibi, çeşitli kuşlara ve nice canlıya hem yaşama hem de beslenme alanı sağlayan göllerin ekosistemdeki önemi tartışılmazdır. Göller, canlılara yaşama alanı sağlamanın yanında, bulunduğu bölgede diğer canlıların su ihtiyacını karşılama ve çevrenin nem, iklim özelliklerini düzenleme işlevi görür. Ekosistemlerdeki hiçbir unsur önemsiz veya gereksiz değildir. Doğa bu unsurların oluşması için asırlardır uğraşmıştır.
Yönetim birimlerinin, doğal değerlerimize yüklenmeden önce politika geliştirerek çözüm araması en uygun olanıdır. Alınacak kararlarda uzmanların görüşleri, benzeri kayıpların yaşanmaması adına önemlidir.
Fotoğraflar: Mehmet Semih Karakoç
