Ermeni Soykırımı geçtiğimiz yüzyılın en acı, en iç burkan hikâyelerinden birçoğunu içerisinde barındırıyor. 1,5 milyon civarında Ermeni’nin katledildiği bilinen olayların hemen sonrasından günümüze kadar bu hikâyeler elden ele, dilden dile dolaştı. Bir kısmı kitapların içerisinde, bir kısmı ise notaların arasında kendine yer buldu. Ölen canların güzel anısını sevgiyle hatırlayarak, soykırımın yıldönümünde sizler için birkaç şarkı listeledik.
Urfa’nın Etrafı Dumanlı Dağlar
Türkiye’de bilinenin aksine ilk dizesinde Urfa’daki Ermenilerden bahseden türkü 1927’de Rodosto – Nor Ateş’te doğan Hagop Gyurcyan tarafından 1985 yılında bu şarkının kayıt altına alınmasını sağlandı. Orijinal sözleri şu şekilde: “Urfa’nın etrafı dumanlı dağlar/Ermeni yanıyor, gözleri ağlar/ Urfa’nın etrafına ekin ekenler/ Ekini ekenler, güzeli seçerler/ Çıkma, ceylan, şu dağlara, Seni avlarlar/ Anadan babadan ayrı koyarlar.” *Agos Gazetesi
Komitas – Hayr Mer
Hayr Mer, Komitas’ın arşivinden çıkarılmış bir ağıt, bir dua. Bir çocuğun dilinden tanrıdan bir dilek: “Ulu tanrı, annemin ve babamın hayatlarını bana geri ver!” Ağıt 1915’in 2 Ağustos gününde el yazısıyla yazılmış. “Çocukların Duası” olarak da bilinen ama çevirisi “Ulu Tanrı” olan şarkı Amerika’da Komitas’ın öğrencisi Mihran Tumajyan tarafından ortaya çıkarıldı. Soykırım için bilinen, yazılan en eski şarkıdır.
Ayşe Tütüncü – A Rainy Day in April
Arusyak Sahakian’a ait olan bestenin Ayşe Tütüncü öncülüğünde onun düzenlemeleriyle ve beraberinde 42 Türkiyeli müzisyen ile yeniden yorumlanmasıyla ortaya çıkmış harika bir eser. 24 Nisan kurbanları anısına. Aynı toprağın üstünde, aynı yağmurun altında yüzyıllarca beraber ıslanmış halkların sazı sözünün ne denli bir olacağını gösteren en güzel eserlerden.
Video yazı içine yerleşmiyor dinlemek için lütfen tıklayın: https://www.youtube.com/watch?v=GLtcWXdsUmk
Serj Tankian – Yes, It’s Genocide
Ermeni müzisyen ve besteci Serj Tankian’ın ikinci solo albümü olan “Imperfect Harmonies” albümünde yer alan Ermenice bir ağıt. 3 satır sözüyle çok şeyi ifade eden şarkı Serj’in sıklıkla söylediği İngiliz dilinde sözlerin aksinde Ermenice olarak kaleme alınmış ve söylenmiş: “Sizin hayatınızın kurbanı ben olayım!”
Bandista – İnkarın Şarkısı
“Bir hikâye anlatmamız gerekiyorsa eğer, 1915’ten başlayalım” diye başlayan Bandista şarkısı, grubun en hüzünlü şarkılarından birisidir. Hem ölen milyonlar hem de Hrant anılır şarkıda. Soykırım ile ilgili yapılmış çok az Türkçe işten birisidir.
“nisan olmadı/ güney yolunda hiç insan olmadı/ tarih tanıktı/ o bile bir taraf olmadı”
Julian Cope – The Armenian Genocide
Julian Cope’un dilinden devrimci şarkıların yer aldığı Revolutionary Suicide albümünde yer alan ve soykırımdan bahis açan bir şarkı.
R –Mean – Open Wounds
Yer yer Türklere karşı ırkçı söylemlere sahip R-Mean şarkısı. Rap müzikte yapıldığını tahmin ettiğimiz nadir şarkılardan birisi. Şarkının genelinde bir nefret ve düşmanlık söz konusu. Bu dilin kimseye bir fayda getirmeyeceği aşikâr.
System of A Down – Holly Mountains
Soykırım hakkındaki en çok tartışılan, en çok bilinen ve en radikal şarkılardan birisidir. System of A Down’un ise Türkiye’deki karşıtlığının temelini de atmış şarkılardandır.
Charles Aznavour – Ils Sont Tombés
Fransızca “düştüler” anlamına gelen şarkı Aznavour’nun dilinden soykırım adına söylenmiş az sayıda Fransızca eserden birisidir. Avrupa’ya dair, dünyaya dair de bir özeleştiri içeren şarkıda şu sözler dikkat çekiyor: “...Tüm bir ulus kendi kanı içinde canını yitirirken, Avrupa caz müziği keşfediyordu…”
System of A Down – P.L.U.C.K.
System of A Down tarafından yazılmış bir başka soykırım şarkısı. Herkes tarafından soykırım denince akla gelen şarkılar arasında ilklerden birisi olabilir.
