Köpeklerin koku duyuları çok gelişmiştir. Kaybolmuş insanları bulabilmek için, bomba imha ekiplerinde ve narkotik timlerinde köpeklerin yardımına başvurulduğunu bilmeyen yoktur. Şimdilerde köpeklerin bu özelliği, diğer türlerin yok olmasını engellemeyi bulmada kullanmak için geliştiriliyor. Soyu tehlikede olan türlerin dışkı kokuları hakkında eğitilen ve aradaki farkları ayırt edebilen köpekler, ekologların sağ kolu olma yolunda ilerliyor.
1997’den beri, Washington Üniversitesi’nin “The Conservation Canines” programı kapsamında 40’tan fazla köpek, soyu tükenme tehlikesiyle karşı karşıya türlerin dışkılarını koklayarak ayırt etme konusunda eğitiliyor.
Eğitimleri narkotik köpeklerinin eğitimlerine benziyor. Verilen bilgiye göre eğitim, köpeklerin atılan topu getirmesi şeklinde bir oyunla birlikte veriliyor ve bu arada da köpeklere, soyu tükenmekte olan hayvanların dışkıları koklatılıyor. Eğitim sırasında köpeklere şiddet uygulandığına dair bir bilgiye ulaşmadım, eğitimde daha çok ödüllendirme yöntemi kullanılıyor.
Labrador kırması Tucker, merkezde bulunan köpeklerden birisi. 2006 yılında Arlington’da bulunan bir hayvan barınağına getirilen küçük köpek, barınak çalışanlarının başa çıkabileceğinden çok daha hareketli olduğu için eğitime gönderilmiş. Eğitime alınan köpeklerde aranan özelliklerin başında bitmez tükenmez bir enerjiye sahip olmak yer aldığından Tucker, merkez için biçilmiş kaftanmış.
Eğitimci Smith ilk önce, Tucker’ı araziye götürüp, oraya yığdıkları katil balina dışkısını koklatmış. İlerleyen eğitimlerde ise kano ile göle açılmışlar ve asıl saha alıştırmalarına başlamışlar. Gölün ortasına, üzerine katil balina dışkısı yığdıkları bir köpük platform koymuşlar. Tucker’ın görevi ise eğitimci Smith’i bu köpük platforma yönlendirmekmiş. Tucker kanoyu, köpük platforma her ulaştırdığında, ödül olarak topla oynamaya hak kazanıyormuş.
Union Gölü’nde yapılan uzun çalışmaların ardından Tucker, gerçek bir göreve hazır hale gelmiş ve San Juan Adası civarına gidip gerçek balinaları aramaya koyulmuşlar. Tucker balina dışkısının kokusunu aldığı zaman, kokunun geldiği yeri gösteriyormuş. Kokunun kaynağına yaklaştıkça Tucker’ın vücut dilinden artan heyacanı okunabiliyormuş. Tucker’ın sıcak-soğuk oynarmış gibi yaptığı hareketleri takip eden biyologlar, sonunda kendilerini kalabalık bir katil balina sürüsünün konaklamış olduğu yere ulaşmış halde bulmuşlar. Balinaların sürülerinin geçmiş olduğu yere varan biyologlar, dışkı örnekleri almışlar. Böylece bilim insanları dışkı örneklerinden elde ettikleri DNA örnekleri ile zaten tehlike altında olan balinaların soyunu, onlardan bire bir doku örneği almak yoluyla iyice tehlikeye atmak zorunda kalmamışlar.
Tucker, merkezde katil balina dışkısı konusunda eğitilen dört köpekten sadece biri. Katil balina dışında dokuz ayrı türün dışkısı konusunda da eğitim almış. Merkezde köpeklerin, hakkında eğitim aldıkları türler arasında; amerikan geyiği, boz ayı, siyah ayı, kaplan, leopar ve daha pek çok soyu tükenmekte olan tür var. Conservation Canines sadece türü tükenmekte olan hayvanları kurtarmaya yaramıyor, aynı zamanda Tucker gibi hareketli ve oyun delisi köpeklere barınak hayatının dışında bir hayat imkanı da sağlıyor.
Kaynak: Science Mag