Son yıllarda sıklığı oldukça artan diyabetin tedavisi, eğitim, ilaç tedavisi, egzersiz, tıbbi beslenme tedavisi üzerine kuruludur. Yapılan çalışmalara göre, doğru beslenme tedavisi ile HbA1C değerlerinde belirgin iyileşmeler kaydedilmektedir. Üstelik sadece diyabet değil insülin direnci, reaktif hipoglisemi, obezite gibi durumlarda da diyabet tıbbi beslenme tedavisine benzer tedaviler kullanılmaktadır.
Beslenme eğitimi ve porsiyon kontrolü ile total kolesterol, LDL (Kötü Kolesterol), trigliserit değerlerinde hedefler sağlanıp obezite, kardiyovasküler hastalık, yüksek tansiyon, diyabet komplikasyonları engellenebilmektedir. Her tedavi gibi kişiye özgü olması gereken diyabet beslenme tedavisinde besin değişimleri, karbonhidrat sayımı gibi yöntemler kullanılır. Diyabetli birey, kendisine uygun yöntemi seçer ve diyetisyen/diyabet diyetisyeni ile eğitime başlar.
Karbonhidrat sayımı, öğünlerde tüketilen karbonhidrat miktarının düzenlenmesi, öğün öncesi kan şekeri ve karbonhidrat miktarına uygun insülin dozunun belirlenmesinde kullanılan etkin bir yöntemdir. Öğün öncesi hedef kan şekerlerinin 70-120 mg/dl, tokluk hedef kan şekerlerinin 140 mg/dl altında tutulmasını sağlamakla beraber, doğru bir şekilde uygulanırsa, yaşam kalitesini arttırır, bireyin diyabetini kendi kendine izlemesine olanak sağlar, tedavi ekibinin iş yükünü azaltır, diyabetliye özgüven kazandırır. Diğer yandan, yapılması gereken kontrolleri de ihmal etmemek gerekir.
Doktor, diyetisyen, hemşire, psikologdan oluşan diyabet ekibi ile beraber diyabetin seyri, belirlenen aralıklarda izlenmelidir. Ayrıca, diyabet tedavisinde sık ölçüm önemli yer tutar. Egzersiz yapan diyabetlilerin egzersiz yapmayanlara göre daha sık ölçüm yapması gerekebilir.
Diyabetlinin illa karbonhidrat sayması gerekmiyor, besin değişimleri de iyi bir beslenme tedavisi yöntemdir. Ancak, karbonhidrat sayımı ile esnek öğün seçimi sağlanır, beslenmedeki rutinlik ortadan kalkar, sosyal hayat renklenir. Bu yöntem sayesinde, hızlı etkili insülinlerin varlığının da etkisi ile diyabetlinin ara öğün alma zorunluluğu ortadan kalkar. Böylece, her diyabetlinin kabusu olan yasakların ve serbestlerin olduğu listeler ortadan kalkmış, yerine isteğe göre şekillendirilmiş listeler gelmiş olur.
Karbonhidrat sayımı yöntemine yeni başlayanlar için önerim, bir mutfak terazisi edinmeleridir. Mutfak terazisi kullanmak porsiyon ölçülerine alışana kadar pratiklik sağlamaktadır. Ayrıca ilk kez denenecek gıdaların tek başına tüketilip, bunu takiben uygun gözlemler yapılmalıdır. Her diyabetlinin metabolizması farklılık göstermektedir. Bu farklılıkları doğru kan şekeri ölçümü ve gözlem ile deneyimleme sağlanmış olur.
Piyasada fazlasıyla bulunan light, diyabetik ürünlere dikkat edilmelidir. Saf şeker bulunmayanlarında karbonhidrat miktarları fazla olabiliyor ya da yağı azaltılmış olanlarında karbonhidratlı ilaveler yapılabiliyor. Bu nedenle, diyabet tedavisinde etiket okuma alışkanlığını kazanmak ve içerik bilgisine sahip olmak çok önemli bir yer tutuyor.
Diyabetin, tıbbi beslenme tedavisini verebilecek en yetkin sağlık profesyoneli diyabeti tüm yönleri ile bilen beslenme ve diyet uzmanlarıdır. Bu bir tedavi yöntemidir ve diyabet, insülin direnci, reaktif hipoglisemi uzman kişiler ile tedavi edilmelidir.
