Daha kıpır kıpır, daha hareketli ve gitarın ön planda olduğu bir caz ekolü… Bu harika caz türüyle ilgili daha fazla şey öğrenmeye ve en güzel örneklerini dinlemeye hazır mısınız?
Jazz Manouche – Çingene Cazı’nın kökeni Fransa’ya dayanıyor. 1928 yılında çıkan bir yangında kollarında ve bacaklarında ciddi deformasyonlar oluşan Çingene Cazı’nın 1910 doğumlu öncüsü, Belçikalı gitarist Django Reinhardt‘ın sol elinin yüzük ve serçe parmakları ise kullanılamaz hâle geliyor. Doktorlar tekrar gitar çalmasının imkânsız olduğunu söylüyor, ancak Django yalnızca iki parmağını kullanarak gitar çalmaya devam ediyor. Gitarın caz müziğe dahil edilmesinin öncülerinden olmasının yanı sıra, ortaya koyduğu yeni akor ve vuruş teknikleri sayesinde müzik dünyasının efsanevi isimlerinden biri oluyor.
Çingene cazı, 1930’lu yıllarda Paris kulüplerinde Django’nun beraber müzik yaptığı gruplar ile duyulmaya başlıyor. En ünlü grubu ise kemancı Stephane Grapelli’nin de içinde bulunduğu “Quinette du Hot Club de France”dır. Grubun en ünlü eseri ise Minor Swing.
Çingene cazında temel enstrümanlar gitar ve kemandır; bunun yanında klarnet, kontrbas ve akordeon kullanımı da yaygındır. Vurmalı çalgılar ise görülmez. Bunun sebebi ise “la pompe” denilen özel bir ritim tekniği ile bir veya iki gitaristin “vurmalı etkisi” yaratarak davul gibi perküsyon aletlerinin yerini almasıdır. Çingene cazı için Selmer tarzı akustik gitarlar tercih edilir.
Çingene cazının kurucusu Django’dan…
Angelo Debarre, Django’dan sonraki efsane isimlerin başında geliyor.
Rosenberg üçlüsü de efsane bir grup.
Rosenberg üçlüsüne yine efsane bir isim olan gitar virtüözü “Bireli” katılıyor bu konserde.
Minor Swing adlı parça jazın baş eserlerinden biri…
Bu video çok önemli, zira Çingene Cazı’nın ustaları birlikte çalıyor.
Gaia Dergi 5’nci sayısını satın alarak “Sınırsız gökyüzünü şarkılarıyla renklendiren insanlar: Çingeneler” başlıklı dosya konumuzu inceleyebilirsiniz.
Kaynak: Biography, Gökhan Çete, Wikipedia, Cazkolik
